Reumatoïde artritis Flashcards
Wat is het multi-hit model bij RA?
Multi-hit model: meerdere hits nodig om de ziekte aan te wakkeren
Trigger –> ACPA (gecitrullineerde eiwitten) –> second hit –> RA.
Wat is de pathofysiologie van RA?
- Genetisch (deel)
- Roken, toxische stoffen in lucht, onregelmatige diensten
Er komen eiwitten vrij bij apoptose en normaal zijn die ongezien door immuunsysteem.
Bij RA worden die wel herkend en gaat het lichaam antistoffen maken (ACPA antistoffen)
Wat is de invloed van citrullinatie op RA?
- Citrullinatie is een normale vorm van posttranslationele modificatie
- PAD is een enzym dat het aminozuur arginine omzet naar citruline -> beter herkent door afweer systeem door binding aan sommige HLA II classe allelen
- Deze omzetting kan belangrijke gevolgen hebben voor de eiwitstructuur en functie
- In de longen zit veel PAD enzym, roken kan dit aanzetten -> waardoor meer T-cel activatie
- Maar kan leiden tot verlies van immuun- tolerantie en antistofproductie
Wat zijn 3 factoren bij de ontwikkeling van RA?
- Aanleg
- Ontstaan antistoffen
- Doorbreken tolerantie
ACPA (auto-antistoffen in RA) -> kunnen al jaren voor de diagnose in het bloed zitten, maar als het in het bloed zit betekend niet dat je het krijgt
Wat zijn de kenmerken van RA?
- Prevalentie: 0.5-1%
- Jaarlijkse incidentie: 30-40 per 100.000
- Piekincidentie: V 50-60 jr, man 70+
- 1e graads familieleden: 2-10X verhoogde kans
- Een onbehandelde RA is geassoccieerd met een gereduceerde levensverwachting van ca 6-7 jaar
Wat vraag je in de anamnese van RA?
- Aangedane gewrichten: kleine hand en voet gewrichten, symmetrie
- Inflammatoir vs. Non-inflammatoir: ochtendstijfheid, afname bij bewegen, klachten hevigst in avond/nacht (als het non-inflammatoir is, is het niet reumatisch -> artrose, pees problemen -> hoe meer ze doen hoe meer pijn; bij reuma juist andersom, hoe meer ze doen hoe minder pijn)
Het gewrichtsonderzoek: in gewricht knijpen
- Inflammatie: (warmte, roodheid), zwelling, pijn, verlies functie (tussen haakjes minder vaak bij RA)
- Je ziet bij mensen met RA geen knokkels door de ontsteking
Waar kijk je naar in het lab bij verdenking op RA?
Acute fase eiwitten: CRP en bezinking
- Serologie: reumafactor positiviteit of ACPA of anti-CCP test
Wat zijn de kenmerken van de reumafactor?
- Antistof tegen het Fc gedeelte van IgG
- Aanwezig bij 55-70% van patiënten bij diagnose RA
- Sens 60-70% en spec 50-90%
Wat zijn kenmerken van ACPA of anti-CCP test?
- Antistof tegen gecitrullineerde eiwtten
- Aanwezig bij 55-65% van patiënten bij diagnose RA
- Sens 70-78% en spec 88-96%
Wat zie je op de radiologie bij RA?
Radiologie: je ziet geen kraakbeen randen meer, alles is vergroeid; ook zie je ‘hapjes’ erosie van het bot
Wat zijn de 3 onderdelen van de behandeling van RA?
- Vroeg herkennen van patiënten
- Agressief behandelen
- Treat to target strategy
Hoe is de window of opportunity bij RA?
eerste 12 weken na diagnose -> je wilt dan starten voor betere kans op remissie (geen klachten) -> betere respons op behandeling
Wat is de initiële behandeling van RA?
Glucocorticoid bridging therapien (GC); DMARDs (kunnen radiologische schade voorkomen)
- Werken snel
- Maar onvoldoende bewijs over beste toedieningsvorm, optimale dosis, afbouwschema
Methotrexaat (MTX): hier altijd mee starten
- 1 x per week geven
- MTX wordt opgenomen in cel door poliumzuurreceptor, het wordt MTX-PG -> dit activeert pathways en dit remt dan TNF
- Met hoge dosering starten (10 mg per week) en snel doorstappen (binnen 1 maand) naar 25-30mg per weer of de hoogst getolereerde dosis
- Het maakt voor werking niet veel uit of je het oraal of subcutaan geeft (bij subcutaan minder misselijkheid)
Wat is het verschil in behandeling tussen MTX en combitherapie?
MTX vs combitherapie:
- Werkt sneller, snellere functionele capaciteit
- Geen verschil in vroege radiologische schade
- Je hebt minder extra stappen nodig om mensen rustig te krijgen
- Je ziet ondanks dat de mensen meer medicatie hebben niet meer bijwerkingen
- Kosten-effectiviteit van niet goed kunnen functioneren -> combinatie therapie is effectiever
- Minder ziektelast
- Sneller bereiken behandeldoel
Wat is treat to target?
Treat to target; door behandelen tot de ziekte rustig is (TICCORA studie)
- Helaas houdt men zich naar mate van tijd hier minder goed aan