Pols-hand kinesiologie Flashcards
gewrichten in pols & hand regio
- DRUG
- distale radio-ulnaire gewricht
- inclusief TFCC triangulair fibrocartilagineuze complex - radiocarpaal gewricht
- midcarpaal gewricht
- metacarpo-phalangeaal gewricht
- interphalangeaal gewricht
- MCP
- PIP
- DIP
ROM pols
- flexie
- 75-85°
- 50° radiocarpaal
- 35° midcarpaal - extensie
- 75-85°
- 35° radiocarpaal
- 50° midcarpaal - andere
- ulnaire deviatie = 40-45°
- radiaire deviatie = 20-25°
standen van pols
- rustpositie
- 5° palmairflexie
- 5° ulnaire deviatie - CPP = maximale dorsiflexie
- capsulair patroon
- radiocarpaal & midcarpaal
- PF = DF - duim
- staat in oppositie = enkel bij primaten
- mogelijkheid van grijpen
–> ernstige invaliditeit indien niet
functionele ketens in pols & hand regio
- algemeen
- betere onderdeling bij beschrijving van klachten
- betere basis voor selectie van testen - radiale keten
- os scaphoideum
- os trapezium & trapezoideum
- MC1-2 - centrale keten
- os lunatum
- os capitatum
- MC3 - ulnaire keten
- os triquetrum
- os humatum
- MC4-5
DRUG
- DRUG
- radius beweegt = concaaf
- rol = glij
- vaak beperking ook in proximaal gewricht
–> beide mobiliseren bij supiantie/pronatie beperking - lengte radius tov. ulna
- in supinatie is radius langer an ulna
- rest wordt opgevangen door TFCC
- in pronatie is lengte verschil geneutraliseerd - stabiliteit
- opp & diepe lig
- pronator quadratus
- membrana interossei & TFCC
TFCC
- triangulair fibrocartilagineuze complex
- kraakbenige & lig structuur
- ulnocarpale discus & meniscus
- ulnair collateraal lig.-complex - complex
- ulnocarpale lig.
- palmair/dorsale radio-ulnaire lig = belangerijk
- lig. ulnolunatum
- lig. ulnotrquerale
- peesschade van ECO = 6e extensor compariment - functie
- stabiliseren
- krachtoverdracht = lengteverschil opvangen
- supinatie = 30% krachtdemping
TFCC pathologie
- gevolg schade passieve stabilisatoren
- tendonpathie extensor carpi ulnaris
- actieve stabilisator moet overnemen - kliniek
- ulnaire polspijn
- ulnaire belasting reduceren
- axiale belasting in pronatie + ulnaire deviatie vermijden - distale radius-fractuur
- pronatie-supinatie snel activeren
- anders verkleving membrana interossea
RC-gewricht
- RC gewricht
- proximale rij beweegt = convex
- rol <=> glij
- rotatiecentrum = os capitatum - gewrichtvlak
- ulnaire tilt van 25° = radiale deel radius komt distaler
- palmaire tilt van 10° = dorsale deel radius komt distaler - gevolg
- tractie = distaal + licht palmair & ulnair
- translatie = parallel met opp.
- bewegingsbeperking radiaal = ook altijd naar dorsaal
midcarpale configuratie
- algemeen
- polsbeenderen zijn groot
- overlappen elkaar sterk = moeilijke palpatie - overlap
- hoge congruentie
- grote stabiliteit - gevolg
- indien iets fout in oriëntatie = alles minder goed functioneren
- vorm & positie beenderen is bepalend voor werking
- congentiaal of post-traumatisch
midcarpale lig.
- algemeen
- intercarpale & intrinsieke lig
- vorming van functionele eenheid proximale & distale rij appart - intercarpale lig. = start op radius/ulna
- palmair veel lig
- dorsaal minder = meer instabiliteit - palmaire
- proximale rij lig komen samen op os lunatum
- disrale rij lig komen samen op os capitatum
- tussen os lunatum & capitatum = enkel dunne & kleine lig
–> dus veel beweging tov. elkaar - intrinsieke lig.
- belangerijker voor kine
- lig. SL-scapulolunatum = dikste dorsaal
- lig. LT lunatotriqtraal = dikste palmair
SL/LT-lig. functie
- rust
- os scaphoid wilt van nature naar flexie/pronatie = SL houd dit tegen
- triquetrum wilt van nature naar extensie/supinatie = LT houd dit tegen
- os lunatum zit tussen beide = resultante van SL & LT houd deze op midden positie
–> heeft toch voorkeur naar extensie/supinatie - axiale druk
- wordt verdeeld
- os scaphoid & triquetrum proberen verder te zakken
- tevenoverstelde richting
- beide lig. houden dit tegen - pathologie
- alles doorzakken
- os lunatum volgt richting van nog verbonden bot
intercarpaal gewricht
- algemeen
- onderling beweging mogelijk
- afh van vorm & kapsulair/lig verbinding - beweging binnen functionele ketens
- gelijk gekoppelde beweging radiale keten = biconvexe radius
- tegengesteld gekoppelde beweging ulnaire & centrale keten - beweging binnen rijen = midcarpaal gewricht
midcarpale rijen
- proximale rij
- tussen gevoegd bewegend segment
- geen aanhecting van spieren
- intercalated segment = bewegingen van polsbeenderen onderling is mogelijk
- passief volgen van krachten - distale rij
- leidend
- samen met CMC functionele rigide eenheid
- minder dan 5° beweging
- alle inserties van polsspieren
midcarpale gekoppelde bewegingen RD-UD
- algemeen
- alles in hand = convex op concaaf
- buiten distale scaphoid - radiale deviatie
- carpus = radiale rol -> ulnaire glij
- proximale rij = flexie-pronatie
- distale rij = extensie - ulnaire deviatie
- carpus = ulnaire rol -> radiale glij
- proximale rij = extensie
- distale rij = flexie
RD-UD koppeling aan flexie
- globaal verloop: radiale deviatie = ulnaire translatie carpus
- koppeling met PF/DF
- radiale deviatie = druk trapezium
- scaphoid valt naar flexie-pronatie
- os lunatum & triquetrum willen naar extensie stand
- pronatie van proximale rij
- ulnaire translatie - rol-glij
- scaphoid is biconcaaf
- volgt ander rol-glij als de rest
- rol <=> glij
RD-UD per keten
- radiale keten bij radiale devatie
- bewegend tov. vast
- scaphoid tov. radius = flexie = palmaire rol & dorsale glij
- scaphoid tov. trapezium = dorsale glij wordt palmaire rol
–> trapezium in lichte extensie stand
- tegengesteld gekoppelde beweging - centrale keten bij radiale deviatie
- lunatum tov. radius = flexie = palmaire rol & dorsale glij
- lunatum tov. capitatum = dorsale glij wordt dorsale rol
–> capitatum in
- gelijkgesteld gekoppeld - ulnaire keten bij radiale deviatie = zelfde als centraal
midcarpale gekoppelde bewegingen PF-DF
- globaal verloop
- start in distale functionele eenheid
- insertie van pols spieren
- normaal = distaal bewegend
- nu = proximaal bewegend - rol/glij
- regel moet in dit geval omgedraaid worden
- rol <=> glij voor centrale & ulnaire keten
- rol = glij voor radiale keten
PF-DF in scapholunaire gewricht
= plantairflexie
- os scaphoideum
- maakt grootste beweging van proximale rij
- door natuurlijke voorkeur naar flexie
- ook rond eigen as naar pronatie draaien - os lunatum
- ook bewegen maar minder
- rotatie naar longitunale as naar supinatie - counter-rotation
- onstaan van dorsale gapping
- gelimiteerd door SL-lig
- indien pathologie wordt gap groter
- alles is omgedraaid bij extensie = minder spanning op lig
toegevoegd onderzoek voor SL
- Bell sign = normaal fenomeen
- palmaire bol aan handmuis
- radiale deviatie = botsen tegen vinger
- ulnaire deviatie niet - Watson test = provocatie
- ulnaire deviatie = extensie scaphoid
- hier druk geven
- passieve radiale devatie - interpretatie
- indien SL-lig. intact = niet kunnen tegenhouden & Bell-sign krijgen
- indien SL-lig. kapot = wel kunnen tegenhouden
- gesloten compariment = buren geven druk
–> plotse & pijnlijke klik naar flexie stand - aandachtspunten
- moet altijd binnen verhaal passen
- vaak vals positief bij hypermobiliteit
- altijd bij aangedane zijde eerst = indien weten dat pijn komt spannen spieren op
DTM
- darth throwing motion
- radiodorsaal - ulnopalmair
- beweegt gebeurt vooral in midcarpale gewricht - eigenschappen
- meest natuurlijke beweging
- minste spierkracht nodig
- miminale spanning SL & LT-lig - gevolg
- bijna altijd automatisch in vele bewegingen
- flexie is ook altijd met lichte ulnaire deviatie
- bij lig pathologie = veilige beweging om te starten
–> wel rustig & op gemak
spierwerking DTM
- assen
- DTM-as = ECU & ECRL/B
- tegenovergestelde as = FCU & ECR - spierwerking
- stabilisatie van spieren = co-contractie extrinsieke spieren
- SL-probleem = DTM-as
- DRUG of LT-probleem = ECU - SL-probleem
- ECRL = dorsaal & houd beweging tegen door te trekken
- FCU = palmair & stabiliseert door te duwen
carpometacarpaal 2-5
- kenmerken
- vlakke gewrichten
- maken contact met elkaar
- elke metacarpaal = 1 tot 3 andere contact - beweging
- 2-3e gewricht = bijna geen beweegelijkheid = fixed unit
- 4-5e gewricht = meer maar beperkte beweging - CMC5
- zadel gewricht
- minder uitgesproken als CMC1
- dorso-palmair = convex
- radio-ulnair = concaaf
- hierdoor is oppositie mogelijk = vormen van kom met hand
metacarpofalangeaal
- standen
- rustpositie = 5° flexie
- CPP = maximale flexie
- capsulair patroon = flexie > extensie - beweging
- gelijkgekoppelde rol-glij
- meer beweging mogelijk distaal
- ROM beperkt door lig. intermetacarpale transversale - lig intermetacarpale transversale verbinding
- MCP kapsel
- collaterale banden
- volaire plaat
- A1-pulley - gevolg
- bij flexie geen extra bewegingen mogelijk
- bij extensie wel
- adductie/abductie
- valgus/varus
interphalangeaal gewricht
- standen
- rustpositie = 5° flexie
- CPP = maximale extensie
- capsulair patroon = flexie > extensie - stabiliteit
- gewrichtsopp
- sterk gewrichtskapsel
- collaterale banden
- volaire plaat - volaire plaat
deeltje waaiert uit naar collaterale band
- oorsprong van 3e & 5e annulaire pulley - andere bewegingen
- 70° = veel varus/valgus
- 0-20° = minimale verplaatsing
art. carpometacarpae 1
- standen
- rustpositie = 5° flexie & abductie
- CPP = oppositie
- capsulair patroon = repositie - zadelvorm = vorm van basis MC1
- concaaf radio-ulnair = flexie-extensie is gelijkgekoppeld
- conex dorso-palmair = adductie-abductie is tegengesteld gekoppeld - andere beweging
- rotatie component is mogelijk
- door ondiepe gewrichtoppervlakken & soepel kapselbandapparaat
- geeft vermogen tot oppositie & repositie
interossei spieren
- specifieke functie
- abductie = dorsales
- adductie = palmares - algemene functie = beide
- flexie MCP
- insertie dorsale extensorapparaat = extensor hoog
–> PIP & DIP extensie
- grijpen & loslaten van voorwerpen - pathologie
- verkorting = sterke beperking van vingerfunctie
- schade n. ulnaris = klauwhand
–> extensor digitorum communis heeft geen antagonist meer
lumbricales
- algemeen
- I. FDP pees
- O. extensorapparaat
- 1-2 = n. medianus met 1 spierbuik
- 3-4 = n. ulnaris met 2 spierbuiken - functie
- ondersteunen interossei
- vooral coördinerende rol
- maken van vuist & strekken van vingers vlot verlopen
FDS & P
- quadrigafenomeen
- letsel in 1 van pezen = andere vingers ook functie verliezen
- verschillende spierbuiken hebben sterke verbindingen
- niet of moeilijk afzonderlijk bewegen
- verklevingen 1 vinger = aangrenze vingers ook
- vooral voor profundus - chiasme van Camper
- produndus kruipt door superficialis
- PIP-gewricht
- peesschade = hoog risico functie verlies
- litteken in beide pezen
pulleys
- pulleys
- houden pezen tegen vinger
- optimale krachtontwikkeling
- belangerijste zijn A2 & A4 = fixatie tegen proximale & middelste phalanx - pathologie
- overbelasting = triggerfinger = springvinger
- scheuren = bowstrining
–> pees kiest weg van minste weerstand = afname kracht knijpkracht
zenuwen van hand
- zenuwen
- n. radialis
- n. medianus
- n. ulnaris - belang dermatomen
- onderscheid is noodzakelijk
- meerdere gebieden = proximale pathologie
- testen leren selecteren - functie zenuwen ADL
- ulnaris = krachtige greep
- medianus = fijne motoriek
- radialis = start van grijpbeweging
doorgangen voor zenuwen
- carpale tunnel
- 4 pezen van FDS
- 4 pezen van FDP
- FPL
- n. medianus - functie
- lig. carpi transversum bied bescherming
- optimale grijpfunctie behouden - kanaal van Guyon
- hamalus ossis hamatum
- os pisiforme
- lig. transversum carpi
- inhoud = a. & n. ulnaris - pathologie
- verplaatsing carpalea
- discrete zwelling peesschede
- ander ruimte-innemend process
n. radialis
- sensoriek
- ventraal thenar
- dorsaal radiale handrug
- dorsaal basis digiti 1 tot radiale zijde 4 - spieren
- Supinator
- ECRL/B
- ECU
- EDC
- EIP / EDM
- EPL/B
- APL
n. medianus
- sensoriek
- palmair volledig digiti 1 tot radiale zijde 4
- dorsaal toppen digiti 1 tot radiale zijde 4 - spieren
- PT / PQ
- FCR /PL
- FDS
- FDP2-3
- Lumbr 2-3
- Thenar buiten ADP
n. ulnaris
- sensoriek
- dorsaal & ventraal
- ulnair digiti 4 tot 5 - spieren = alle intrinsieke
- FCU
- FDP4-5
- Lumbr 4-5
- Interosseus palmares & dorsales
- ADP
hand na zenuwletsels
- algemeen
- bij hoge & zware letsels
- dan nog steeds niet altijd
- vaak lager & distaal = subtieler - handen
- n. radialis = dropping hand
- n. medianus = predikers-hand
- n. ulnaris = klauwhand - provocatie testen = zie praktijk
- lengte testen
- teken van tinel
anamnese bij de hand
- algemeen
- 80% van nodige informatie kan heir verzameld worden
- risicoinscatting & andere vlaggen - functies van de hand
- grof motorisch
- fijn motorische
- coördinatie - hulpvraag
- vragen welke bewegingen belemmerend zijn
- meer specifiek = hoe uitvoeren & welk deel van beweging
- kan fijn motorische beweging binnen grof motorische beweging zijn die belemmerd
- is de hulpvraag realistisch?
klinisch rederen ivm pijn
- vraag
- klachten van de hand vaak erg gelokaliseerd
- vragen om met 1 vinger aan te duiden
- per symptooom = wat, waar, wanneer & hoe - klinisch rederen
- welke structuren kunnen hier pijn vooroorzaken
- musculotendinogeen
- articulair
indeling van hand/vinger klachten
- niet-traumatisch
- degeneratief
- overuse-disuse - traumatisch
- continus
- instabiliteit
- fractuur = contra-indicaties
indeling van articularie probelemen
- overuse-disuse
- centrale schakel
- probleem met gewricht = anders bewegen met overbelastings problemen
- kan ook oorzaak zijn van articulaire problemen - degeneratief
- artritis = niet-traumatisch of post-traumatisch
- artrose
- ganglion - traumatisch
- fractuur
- continu
- laxiteit
- instabiliteit
indeling van tendinogene problemen
- oorzaken
- overuse-disuse
- traumatisch = kan ook leiden naar overuse-disuse - gevolg
- acuut
- chronisch - locatie
- radiaal = APL, EPB, ECRL/B & FCR
- ulnair = ECU, EDC & FCU
inspectie
- algemene inspectie
- wordt midner frequent uitgevoerd
- afh van vermoeden proximaal probleem - specifieke inspectie = vanuit anmanese
- functionele evaluatie
- activiteiten gebonden
- klachten provocerend
BFO & TO
- BFO
- 5° veranderingen zijn significant
- niet zichtbaar met blote oog
- objectieve metingen zijn noodzakelijk - andere objectieve metingen
- handknijpkracht
- VAS
- PFSF
- DASH
keuze van testen
- algemeen
- keuze eerst testen
- meest waarschijnlijk aangedane structuur is
- indien niet alles verklaard wordt = andere testen toevoegen - aandoening x test
- degeneratief = articulair
- overuse-disuse = musculair
- traumatisch contusie = musculair
- instabiliteit = articulair
- fractuur = contra-indicaties
TO
- articuliar
- tractie
- translaties = joint-play
- Watson-test
- SL ballottement
- LT ballottement - musculair
- SLT
- MMT
- differentiatie - andere
- neurogeen
- handvaardigheid evaluatie
differentiatie FDS & FDP
- profundus isoleren
- middelste phalanx op tafel fixeren
- kijken naar beweging distale phalanx - superficialis
- rek op alle MCP buiten te testen
- spierbuik volledig uitgerokken = geen contractie meer mogelijk
- laatste kootje zal loshangen
differentiatie intrinsieke & extrinsieke spieren
- gestrekt
- extensor digitorum communis, indicis, digiti minimi
- n. radialis - klauwen
- flexor digitorum profundus & extensor digitorum communis
- rek van intrinsieke handspieren
- n. radialis - volle vuist
- flexor digitorum profundus > superficialis
- n. medianus & n. ulnaris (profundus 4-5) - dakje
- intrinsieke spieren
- n. ulnaris!!
—> lumbricales ≈ profundus - platte vuist
- flexor digitorum superficialis
- n. medianus
handvaardigheid evaluatie
- PSFS patient speficieke functie schaal
- 3 activiteiten die belangerijk zijn & moeilijk gaan
- score 0-10 - DASH
- MHOQ michigan hand outcomes questionnaire
- SODA sequential occupational dexterity assessment
primair & secundaire stoornissen
- primaire stoornissen
- artrose-artritis
- tendinitis pols-vinger musculatuur
- laxtieit-intstabiliteit
- disuse, non-use & post-trauma - secundaire stoornissen
- zelfde groepen
- wordt beïnvloed door primair probleem
- moeilijk onderscheid maken
- selectie van testen
algemeen behandelrichtlijn
- algemeen
- stijgende intensiteit
- samen met ergonische adviezen & aanpassingen - acuut = PEACE & love
- vooral focus op peace
- Protect
- Elevatie
- Avoid anti-inflammatoiry medication
- Compression
- Education - subacuut = peace & LOVE
- vooral focus op love
- Load
- Optimism
- Vascularisation
- Exercise - einde
- LOVE
- RTS