Pols-hand pathologie Flashcards
1
Q
artritis verdeling
A
aantasting & kapsulair patroon
- gewrichten typisch artrose
- DIP: flexie > extensie
- CMC1: repositie - gewrichten typisch RA
- DRUG: supinatie
- MCP: flexie > extensie - andere
- gewrichten gecombineerde aantasting = PIP: flexie > extensie
- kapsulair patroon RC: flexie = extensie
2
Q
traumatische artritis
A
- oorzaak
- ernstige & slechte verzorgde contusie
- (intra-articulatire) fractuur
- kort na trauma of laattijdig - onderzoek
- diffuse zwelling
- pijn
- ROM-beperking = capsulair patroon
- verminderde translatie maar ook musculaire verkorting
–> mobiliseren & stretchen - therapie
- PEACE & LOVE afh van irriteerbaarheid
- educatie over pathologie
- relatieve rust
- compressie & elevatie voor zwelling
- pijnvrije oefeningen
3
Q
niet-traumatische artritis
A
- oorzaak
- niet duidelijk
- systeemziektes navragen vb: RA - klinisch onderzoek
- meerdere gewrichten
- lokale pijn
- zwelling
- capsulaire bewegingsbeperking - therapie
- protectie
- educatie = gewrichtbescherming & provocatie vermijdenn
- hoge irriteerbaarheid = elevatie & pijnstilling
- lage irriteerbaarheid = mobiliseren, neuromusculair & spierversterkend
4
Q
algemeen artrose
A
- hoger risico
- post-traumatisch
- artritis
- repitieve zware belasting
- obesitas
- hypermobiliteit
- vrouwen = hormonaal - locaties
- rhizartrose CMC1
- DIP
- RC-gewricht - symtomen
- eerste = botaanwas
- later = pijnlijke axiale compressie
- kracht & fijne grepen worden moeilijker
- ROM verlies
5
Q
CMC1 artrose
A
- inspectie
- shoulder sign = uitstekend bot bij radiale overgang onderarm
- hyperextensie CMC1
- hand is smaller = duim in flexie-adductie stand
–> grijpen wordt moeilijker door minder ROM naar hand openen - kliniek
- pijn aan thenarmusculatuur
- kapsulair patroon - TO
- positieve grinding test = axiale compressie op duim + draaien
- tractie = pijndempend <=> artritis
- translatie = ROM
- stabiliteit MCP1 = hyperextensie ter compensatie
- objectivering
- MMT EPB-APB
6
Q
CMC1 artrose pijn & ROM
A
- oorzaak van pijn
- goed = perfecte boog maken met perfecte krachtverdeling
- artrose = MCP doorzakking - pijn
- rust
- bescherming = spalken die MCP doorzakking voorkomen
- gewrichtseducatie = juist gebruik van duim
- tractie - ROM
- angulaire mobilisatie
- tractie
- translatie
7
Q
CMC1 artrose kracht
A
- kracht
- EPB
- APL
- FPB = tegen hyperextensie
- interossei dorsales 1 - fijnmotorische oefeningen
- proprioceptie = CMC1 naar palmarie abductie & extensie
- pincet greep
- functionele oefeingen
- toevoegen van weerstand met rekker
8
Q
andere therapie voor artrose
A
- algemeen
- artrose is niet te genezen
- teveel pijn = doorverwijzen handchirurg - corticoïd-injectie
- indien nog geen kine = combinatie met kine
- indien wel al kine = combinatie met goede duimbrace
- variërent effect - chirurgisch
- prothese = slechtere kwaliteit hand
- trapeziectomie
9
Q
vinger artrose
A
- inspectie
- DIP Heberden = meer frequent
- PIP Bouchard - kliniek
- pijn IP
- ROM beperking = kapsulair patroon - TO
- tractie
- translatie
- objectiveren
- MMT FDS-FDP
- stabiliteit MCP-IP
10
Q
vinger artrose therapie
A
- pijn
- rust
- nachtsplak met volledig hand
- overdag buddy tape
- gewrichtseducatie
- dikkere handvaten = minder eindstandig & pijn
- tracties - ROM
- angulair
- tractie
- tranlsatie - andere
- kracht
- funcitoneel
11
Q
contusie & instabiliteit
A
- contusie
- irritatie met tijdelijke pijn
- hoog actueel
- actief & passief beperkt
- steunname - instabiliteit
- volledige leasie of hypermobiliteit
- laag actueel
- BFO negatief
- actieve ROM is wisselen
- positieve articulaire provocatie - laxiteit
- congentiaal of posttraumatisch
- primaire of secundaire klachten
- oor raken met arm rond hoofd
- duim kan pols raken
- groote translatie ROM carpalen
12
Q
SL & LT pathologie
A
- oorzaak
- vaak beschadigd = LT minder
- door trauma = hyperextensie
- zware belasting in DF = turners, gymnasten & judo
- chronische microtraumata
- artrose
- hypermobiliteit - gevolg
- instabiliteit voor hele pols
- snelle klachten
- sneller artrose - andere klachten
- musculotenidogene symptomen
- klikken & blokkades van pols
13
Q
kliniek instabiliteit
A
- pijn
- pijn op interval
- SL = radiale klachten
- LT = ulnaire klachten - kliniek
- vaker naar dorsaal instabiliteit
- ongebgrepen polsklachten = klikken & afweerspanning
- verlies van ROM = niet altijd volgens capsulaire patroon
–> vaak DF beperkt
- afgenomen handknijpkracht
14
Q
andere effecten instabiliteit
A
- gapping
- vuistmaken = capitatum tegen SL duwen
- SL-gaat open maar wordt beperkt door lig
- indien schade = volledige collaps
- therapie = proximale rij wegnemen - musculaire dys/overuse bij instabiliteit
- compensatoire houding
- stabiliteit door spieren idpv statische stabilisatoren
15
Q
testen instabiliteit
A
- differentieren structuur
- radiale-ulnaire keten
- translaties - provocatie testen
- Watson test
- SL ballotment - objectief
- goniometrie
- handknijpkracht
- SLT & MMT flexoren
16
Q
therapie instabiliteit
A
- contusie = peace & love
- instabiliteit
- enkel conservatief indien beperkte schade
- rustspalk
- carpale mobilisatie
- oefentherapie - correcte positioinering
- MC3 is in verlengde van onderarm & lichte DF
- proprioceptie
- tonificatie
- stabilisatie
17
Q
specfieke therapie instabiliteit
A
- 1e fase = proprioceptie vroege fase
- juiste positie met onbelaste & kleine bewegingen
- belasting onder 0,5kg - 2e faseproprioceptie late fase
- corrigeren van externe verstoring
- bewuste & selectieve spiercontracties
- accent op bepaalde spieren mogelijk
- belasting onder 2kg - 3e fase = tonificatie
- SL-probleem = ECRL/N of FCU
- DRUG of LT probleem = ECU
- arm in pronatie of neutrale positie - functionele belasting
18
Q
handfracturen
A
- effecten na trauma = chronologisch
- inflammatie
- pijn & zwelling = TRASP
- immobilisatie = zo vroeg mogelijk
- verstijving - aandachtspunten
- distaal lidmaat = vaak aders/zenuwen aangetast
- arbeidsongevallen = slechte prognose
- zelfstandigen = proberen zo snel mogelijk terug actief te zijn - algemeen therapie
- zo vroeg mogelijk immobilisatie doorbreken
- met vingerpees-glijoefeningen = 5 standen
19
Q
anamnese polsfracturen
A
- type
- aan arts vragen & foto’s
- Pouteau-Colles = dorsale verplaatsing radius & meest frequent
- Smith = colaire verplaatsing - andere kenmerken
- intra- of extra-articulair = intra zorgt op lange termijn voor artrose
- basis, schacht of subcapitaal
- open of gesloten = open heeft veel meer complicaties
- niet/gedisloceerd
20
Q
orthopedisch: distale radius fractuur
A
= breed spectrum
- types
- type 1 = extra-articulair
- type 2 = intra-articulair
- type 3 = juxta-articulair - orthopedische evaluatie
- letsel = traumatisch
- natuurlijk herstel = botherstel
- chirurgie = intra-articulair
–> ontstaan van trapstand - chirurgie
- techniek = osteosynthese
- herstel = bot - toegangsweg
- volaire Hendry approach
- tussen pezen
21
Q
gips na polsfractuur
A
- gips
- 6w immobilisatie
- alles mogen doen bij goede consolidatie
- therapie = afh van BFO beperkingen - ROM
- mobiliserende oefeningen
- translaties
- angulair & MWM - kracht
- na 8w
- proprioceptie training = heel vaak nodig bij afwijkende stand
- polsspieren voor grijpen
- disbalans herstellen
- functionele grijpoefeningen
22
Q
plaatfixatie na polsfractuur
A
- plaat fixatie
- al na 2-5d dagen oefenstabiel = onbelaste oefeningen
- passief niet betrokken gewrichten
- weerstand pas na 8w = consolidatie & toestemming arts - pinnen = niet meteen oefenstabiel
- oedeem reductie
- hoogstand met mitella
- drukverband
- actieve mobilisatie = verkleving voorkomen - latere fase = na 8w
- passieve mobilisatie
- musculair evenwicht herstellen
- weerstandsoefeningen
23
Q
herkennen van vinger fracturen
A
- inspectie
- lichte blauwverkleuring vingers = altijd foto nemen
- scheefstand van vingers
24
Q
behandel strategien na vinger fractuur
A
- gips = 3-4w immobilisatie
- extra articulair & niet gedisloceerd
- gedisloceerd maar stabiel na repositie
- dwarse of schuine breuken - eenvoudige breuken = buddy tape
- Suzuki-tractie
- PIP uit elkaar getrokken & gefixeerd
- beweging mogelijk maken - onderzoek
- BFO
- differentiatie
- objectiviteren
- stabilisteit
25
Q
therapie na vingerfractuur
A
- onderzoek
- BFO
- differentiatie
- objectiviteren
- stabilisteit - hoofddoel
- alle weke delen doen glijden
- verklevingen voorkomen
- PIP verkleving is grootste nachtmerrie - oefeningen
- proximale/distale gewrichten mobiliseren indien gips
- 5 handposities
- elastische tape = fascia doen meebewegen
- alle oefeningen mogelijk maar moet functioneel zijn
26
Q
scaphoid breuk
A
- algemeen
- vraagt altijd veel tijd
- wordt vaak gemist = pas na enkele weken zichtbaar
- alarmteken = pols klachten na vallen & pijn in anatomische snuifdoos & dikte - therapie
- rustige actieve polsbewegingen
- omliggende gewrichten transleren
- DTM oefeningen
- correct pols & duimgebruik = risico op SL-schade & vroege artrose
27
Q
bloedvoorziening scaphoid
A
- voorziening
- begint distaal & gaat naar proximaal
- groot risico op AVN - niet verplaatst & distaal
- 12w gips met niks doen
- daarna rustig beginnen - proximale breuk
- chirurgie
- schroef of plaat
28
Q
orthopedisch: scaphoid fractuur
A
- orthopedische evaluatie
- letsel = traumatisch
- natuurlijk herstel = bot
- chirurgie = verplaatst & proximaal - chirurgie
- techniek = osteosynthese
- toegangsweg = percutaan (kleine snede aan de huid)
- herstel = botherstel
29
Q
orthopedisch: MC of phalanx fractuur
A
- boksersfractuur
- breuk caput MC5
- meest prominent bij slaan - orthopedische evaluatie
- letsel = traumatisch
- natuurlijk herstel = bot
- chirurgie = indien rotatie afwijking
–> vinger ligt niet mooi naast andere - chirurgie
- techniek = osteosynthese
- toegangsweg = percutaan of open
- herstel = botherstel
30
Q
skiduim
A
- algemeen
- ruptuur ulnair collateraal lig.
- beenderige avulsie - oorzaak
- bij val met skistok in de handen
- duim wordt naar achter geduwt - orthopedische evaluatie
- letsel = traumatisch
- natuurlijk herstel = (weke delen op) bot
–> soms geen herstel mogelijk = pees adductor pollicis scheurt over locatie
- chirurgie = geen herstel - chirurgie
- techniek ruptuur = lig. herstel
- techniek bot = osteosynthese
- toegangsweg = open
- herstel = (weke delen op) bot
31
Q
algemeen musculotendinogene klachten
A
- anamnese = zoeken achter
- verklaring van symptomen
- mechanisme van pathologie
- duur & actualiteit van klachten - 4 oorzaken die allemaal onderling verbonden zijn
- over-use
- dys-use
- articulaire oorzaak
- medische voorschiedenis = fracturen, instabiliteit, … - therapie
- prioprioceptieve met positie training vaak nodig
- stabilisatie training enkel bij instabiel gewricht vanuit onderzoek - meest frequente
- Dequervain = radiale pijn
- flexor carpi radialis = radiale pijn
- extensor carpi ulnair = ulnaire pijn
32
Q
Dequervain
A
- algemeen
- synovitis van 1e extensor loge
- EBP & APL
- door ongunstige ligging = van dorsaal naar radiaal - meest voorkomende oorzaken
- krachtige greep met pols in rotatie
- eindstandige statische positie
- repitieve bewegingen
- recidiverende stompe trauma
- articulair - mechanisme = pees glij probleem
33
Q
andere oorzaken dequervain
A
= ook instandhoudende factoren
- duim = CMC1 of MCP1
- laxiteit
- hypermobiliteit
- artrose - andere gewrichten
- STT-artrose = lokale drukpijn
- pols-artrose
- SL-probleem
- pols of duim trauma - systemisch
- algemene hypermobiliteit
- anatomische varianten
- diabetes
- RA
- zwangerschap = hormonaal
34
Q
testen voor Dequervain
A
- kliniek
- radiale pijn = rond prox. styloideus-CMC1
- hoge irriteerbaarheid = zwelling over verloop
- klachten tijdens beweging - MMT = EPB & APL = pijnlijk & verzwakt
- articulair = stabiliteit radiale keten
- translatie carpalen
- CMC1
- stabiliteit MCP1 - specifieke testen
- Einchoff test = vuist maken met duim erin & passieve ulnaire deviatie
- Finkelstein test = actieve ulnaire deviatie & passieve duimflexie
- WHAT-test
35
Q
acute therapie Dequervain
A
- algemeen
- cortisone = eerste keuze
- pols-duimspalk = protect
–> rekverband doet niks
- educatie = pathologie & vermijden van beweging
–> ulnaire deviatie vermijden - hoge irriteerbaarheid = veel oedeem
- compressie verband
- dynamische taping
- hoogstand & ijs
36
Q
therapie Dequervain oorzaak
A
- pees-glij oefeningen
- rek = adductie, flexie & radiale deviatie
- contractie = abductie, extensie & ulnaire deviatie
- rustige bewegingen geleid door pijn - krachttraining
- abductor pollicis longus
- weerstand op metacarpaal
- onderarm gesteund op tafel
- typisch patroon tendinopathie
37
Q
therapie Dequervain symptomen
A
- dis-use & over use
- rust
- coördinatie
- proprioceptie polspositie
- aangepast materiaal - micro-traumata
- rust & vermijden
- ADL aanpassing - articulair = mobilisaties
38
Q
orthopedisch: Dequervain
A
- letsel
- degeneratief
- traumatisch = RSI repetitve strain injury
- aangeboren septum tussen APL & EPB - andere
- natuurlijk herstel = weke delen
- chirurgie = indien conservatief niet werkt - chirurgie
- techniek = release peesschede
- toegangsweg = open
- herstel = resectie
39
Q
Intersectie syndroom
A
- pathologie
- kruising 1-2e extensoren loge
- kruising APL/EPB & ECRL/B
- combinatie met Dequervain mogelijk - ontstaan
- repitieve belasting met:
- hypertrofie van spieren = frictie
- maximale rek
40
Q
kliniek intersectie syndroom
A
- kliniek
- pijn & zwelling 4-8cm proximaal tuberculum van lister
- duim & pols extensie zijn pijnlijk
- Dequervain testen zijn ook positief = DD door locatie van pijn
- TO = articulair radiale keten - therapie
- gelijkaardig aan dequervain
- focus op onderliggende problemen
- vb: DRU of RC hypomobiliteit
41
Q
extensor pollicis longus tendinopathie
A
- oorzaak
- overbelasting vanuit maximale rek
- te hoge frequentie/load
- eerder doorgemaakte Dequervain = compensatie na over-use EPB
- distale radius fractuur = verandering bot opp
–> frictie dat tot pees scheur kan leiden - DD
- CMC of MCP 1 klachten
- artrose of kneuzing
- oorzaak of andere klachten - kliniek
- lokale pijn over pees verloop
- vooral tuberculum van lister
- elongatie & contractie is pijn
- beperkt & crepitaties bij extensie
42
Q
therapie extensor pollicis longus tendinopathie
A
- beginnende peesruptuur
- frictie radius
- bescherming met brace = fixatie in extensie
- op hoogte brengen van arts
- geen risico op ruptuur = PEACE & LOVE - therapie
- rust geven
- indien inflammatie = ijs
- pijnvrije peesglij oefeningen
- isometrische contracties = pijndemping
- positie proprioceptie
43
Q
flexor carpi radialis tendinopathie
A
- algemeen
- niet frequent
- 2 types
- insertie tendinopathie
- tenosynovitis - kliniek
- pijn in polsplooi
- krachtverlies door pijn
- laag actueel = actief PF beperkt
- hoog actueel = ook passief DF pijn - testen
- SLT & MMT
- articulair radiale keten
44
Q
flexor carpi radialis tendinopathie oorzaken & therapie
A
- over-use & dis-use
- rust
- detonisatie
- correctie - microtraumata & trauma
- vermijden
- ADL aanpassing - mechanisme
- slechte polspositie = proprioceptie
- musculaire disbalens vb: na oude scheur spierbuik
–> tonificatie & correct gebruik
- hyperextensie trauma - duur = 2-3m
45
Q
insertie tendinopathie extensor carpi radialis longus/brevis
A
- algemeen
- minder frequent voorkomen
- therapie = afh van oorzaak & irriteerbaarheid - DD
- carpale contusie = lokale zwelling & palpatie pijn
–> geen palpatie pijn op insertie
- carpale laxiteit of instabiliteit = joint play onderzoeken
- dorsaal ganglion met sterke zwelling = vooral SL
46
Q
extensor carpi ulnaris tendinopathie
A
- types
- tendinopathie
- tenosynovitis distaal caput ulnae
- tenosynovitis proximaal caput ulnae
- luxatie - belang
- belangerijke stabilisator
- DRUG & LT-gewricht
47
Q
extensor carpi ulnair tendinopathie oorzaken
A
- oorzaken
- algemene laxiteit
- ulnatrichetrale laxiteit/instabiliteit
- DRUG-instabiliteit
- TFCC-schade
- overmatig krachtige PF-UD-supinatie
–> bij werk, hobby, ADL - DD
- overrekking lig. collaterale carpi ulnaris
- biomechanisch probleem carpalia
- DRUG of pisotriquetrale-artrose
- instabiliteit
- letsel TFCC
48
Q
extensor carpi ulnair tendinopathie kliniek
A
- locatie pijn
- lokale dorso-ulnaire pijn
- rond caput ulnae
- uitstraling tot ulnair pols = os triquetrum & hamatum - andere
- lokale palpatie pijn
- zwelling
- provocatie bij elongatie & contractie
- vooral DF-UD vanuit supinatie is pijnlijk
49
Q
extensor carpi ulnair tendinopathie therapie
A
- protect
- polspalk
- hypertonie = losmaken met passieve technieken
- ondersteuning elastische taping - load
- specifieke oefeningen ECU
- isometrische contracties
- toename belastbaarheid
- positionering - andere
- onderliggende oorzaken aanpakken
- geen effectieve behandeling = infliltratie
50
Q
tenosynovitie flexor digitorum profundus
A
- oorzaak
- hyperextensie trauma pols of vingers
- plotse/overmatige reptitieve grijp & knijpbewegingen
- reumatische aandoeningen
- bacteriele infectie na wind in de hand
–> vermoeden = arts verwittigen - complicaties
- verdikking van synovium
- carpale tunnelsyndroom
51
Q
kliniek tenosynovitie flexor digitorum profundus
A
- kliniek
- pijn bij contractie & elongatie vingers
- pijn bij DF
- pijn palmair = proximaal van polsplooi
- soms zwelling - hoge irriteerbaarheid
- rustspalk in lichte PF & MCP-flexie
- peesglij oefeningen
- dwarse stertchin op spierbuik - lage irriteerbaarheid
- opbouw belastbaarheid
- aanpakken oorzakelijke factoren
52
Q
springvinger
A
- algemeen
- hapering van FDS pees
- vooral aan A1-pulley - orthopedische evaluatie
- letsel = degeneratief of diabetes
- natuurlijk herstel = weke delen
- chirurgie = indien falen conservatief - chirurgie
- techniek = release peesschede
- toegangsweg = open
- herstel = resectie
53
Q
mallet vinger
A
- oorzaak
- ergens tegen botsen
- extensor pees aan laaste vinger scheurt af
- met avulsie is mogelijk - orthopedische evaluatie
- letsel = traumatisch
- natuurlijk herstel = (weke delen op) bot
–> geen herstel mogelijk indien afstand te groot
54
Q
orthopedisch mallet vinger
A
- therapie
- conservatief = vinger in hyperextensie voor afstand te minimaliseren
–> moet continu gedragen worden - chirurgie
- falen van conservatief
- osteosynthese = interne fixatie met pinnen
- peesherstel op bot - rest
- toegangsweg = open & percutaan
- herstel = (weke delen op) bot
55
Q
flexor/extensor pees ruptuur
A
- orthopedische evaluatie
- letsel = traumatisch of degeneratief
- natuurlijk herstel = geen herstel mogelijk door afstand
- chirurgie = ja
–> enige pees in pols die scheurt zonder chirurgie = palmaris longus - chirurgie
- techniek = pees herstel
- toegangsweg = open
- herstel = weke delen
56
Q
therapie bij zenuwletsels
A
- passief
- spalken = preventie contracturen
- passieve mobilisatie = lengte kapsel & antagonisten - actief
- mobilisaties = circulatie & preventie contractuur
- krachttraining = indien contractie
- elektrotherapie = korte periode onderhouden
- zenuwglij-oefeningen - sensoriek
- re-educatie = bewust voelen met nieuwe mogelijkheden
- spiegeltherapie
- desensibilisatie soms nodig
57
Q
CTS
A
- kliniek
- paresthesieën in vroege ochtend
- schudden = daling klachten - langudirg of ernstig
- gevoelsverlies & onhandigheid
- atrofie thenarspieren = vooral APB & OP
- correcte pincetgreep niet meer mogelijk - therapie
- polspalk voor nacht
- zenuw-glij oefeningen
- aanpassingen ADL = druktoename verminderen
- therapie gehele arm & nek mogelijk - andere
- therapie van oorzaken
- corticoïd injectie
- operatieve release
58
Q
orthopedisch: CTS
A
- orthopedische evaluatie
- letsel = degeneratief of hormonaal
- natuurlijk herstel = geen herstel mogelijk met progressieve zenuwschade
- chirurgie = indien krachtverlies - chirurgie
- techniek = release
- toegangsweg = open, endoscopisch & echo
- herstel = resectie
59
Q
orthopedisch: Dupuytren
A
- algemeen
- verlittekening van BW onder huid
- vingers progressief naar flexie stand - orthopedische evaluatie
- letsel = onduidelijk
–> meer in noorden = Viking dissease
- natuurlijk herstel = geen herstel mogelijk
- chirurgie = Table-top test
–> handen niet meer plat kunnen zetten - chirurgie
- techniek = release of resectie
- toegangsweg = open of percutaan (niet ernstige vorm)
- herstel = resectie
60
Q
orthopedisch: Paronychia
A
- algemeen
- roodheid aan zijkant van de nagel
- bij schuren van nagel
- mogelijk door te kort af te knippen - orthopedische evaluatie
- letsel = infectie
- natuurlijk herstel = weke delen
- chirurgie = indien etter niet verwijderd kan worden - chirurgie
- techniek = evacuatie pus
- toegangsweg = open
- herstel = resectie
61
Q
ganglion/cyste
A
- pathologie
- vochtuistroring
- dorsaal op pols - kliniek
- door overbelasting
- zit in de weg
- zorgt voor pijn - prevalentie
- jonge dames
- hypermobiliteit
62
Q
orthopedisch: cyste
A
- letsel
- degeneratief
- traumatisch = RSI
- andere = onbekende oorzaak - andere
- natuurlijk herstel = weke delen
- bij rust van zelf weg = minder vochtaanmaak
- chirurgie = recidiverend
–> vaak ook nog steeds na chirurgie - chirurgie
- techniek = resectie kapsel of peesschede
- toegangsweg = open
- herstel = resectie
