Schoudertesten praktijk Flashcards
algemeen inspectie
- uitvoering
- bilateraal uitgevoerd = 2x lateraal
- beide kanten vergelijken - punten
- contouren nek, schouder & bovenarm
- zwelling, atrofie of hypertrofie
- abnormale huidverkleuringen en/of littekens - stand van
- hoofd/cervicaal
- scapulae = symmetrie & type
- humerus kop
- AC gewricht = piano toets
- wervelzuil
oorzaken veranderingen trofiek schouder
- neurologische letsel
- n. axillaris = deltoideus
- n. suprascapularis = supraspinatus & infraspinatus - rupturen
- biceps = popeye sign
- chronische RC-scheuren - andere
- zwelling AC/SC gewricht
- alle andere spieren
functionele inspectie
- algemeen
- al vanaf binnenkomen
- beweging tijdens stappen
- dragen van sling of niet
- zelf ondersteunen van arm - functionele inspectie
- 4-tal ADL taken
- niet sportspecifiek
- aanklede, tillen, werpen, kammen, …
oriënterende palpatie
- algemeen
- einde inspectie
- mate van acutaliteit
- locatie & aflijning hierval - parameters TTTO
- Trofiek
- Tonus
- Temperatuur
- Omtrek
actief onderzoek
- algemeen
- contractiele & niet-contractiele structuren - parameters = PROMOCO
- pijn
- ROM
- motivatie
- coördiantie - beweging
- bilaterale anteflexie
- bilaterale abductie
- hand in nek = exorotatie
- hand op rug = endorotatie
–> beide noteren van proc. spin
aanvulling actief onderzoek
- elevatie in scapulaire vlak
- grotere beenderige congruentie
- optimale lengte deltoideus & rotator cuff
- minimale spanning glenohumeraal kapsel - shrug sign
- elevatie van schouder top + overactivatie upper trap
- sensitieve test voor stijfheidsgerelateerde aandoening
- OA
- frozen shoulder
- RC-pathologie - PA painfull arc
- SAPS & RC = 60-120°
- AC gewricht > 170°
passief onderzoek
- algemeen
- niet-contractiele structuren
- capsulair patroon = exorotatie > abductie > endorotatie - parameters PRET
- pijn
- ROM
- eindgevoel
- traject weerstand - bewegingen
- ante-retroflexie
- ab-addcutie
- abductie glenohumeraal
- horzontale ab-adductie
- horizontale adductie glenohumeraal
- exo-endorotatie
passief onderzoek
- anteflexie/abductie
- achter patiënt staan
- schoudertop fixeren
- aan elleboog naar anteflexie/abductie
- rond 90° naar exorotatie bewegen
- abductie glenohumeraal = voelen aan angulus inferior naar begin meebewegen
–> richtlijn ≈ 90° - exorotatie
- axiaal = arm in adductie
- arm fixeren tegen thorax
- verminderd = kenmerkend stijve schouder
- excessief = 90°+ = hyperlaxe schouder - endorotatie
- hand rug
- extra tractie voor ROM controle
- arm langs ventraal schouder -> hand bovenarm fixeren
horz. adductie passief onderzoek
- horizontale adductie glenohumeraal
- heterolateraal staan
- onderarm/onderarm
- voelen aan angulus inferior naar begin meebewegen
- richtlijn ≈ 90°
–> sneller = kapselretractie - horizontale adductie volledig
- voelend hand bewegen naar andere schoudertop
- volledig doorduwen
- AC-pathologie = pijn = scarf sign = cross body adduction test
- ook soms pijn door inklemming RC-pezen
weerstands onderzoek
- algemeen
- contractiele structuren
- pijn
- kracht - bewegingen
- anteflexie-retroflexie
- abductie-adductie
- exo-endorotatie
- elleboog flexie-extensie
anteflexie-retroflexie weerstands onderzoek
- anteflexie
- elleboog in 90° flexie
- schouder top fixeren
- weerstand aan gebalde vuist = zuiver anteflexie is soms moeilijk
- weerstand net boven elleboog
- coracobrachialis, delt pars clavicularis & biceps caputs longum - retroflexie
- zelfde houding
- weerstand aan elleboog
- lat dorsi, delt pars spinalis, teres major & triceps caput longum
ab-adductie weerstands onderzoek
- abductie
- fixatie van schouder top
- lichte abductie
- weerstand net boven elleboog
- deltoideus & suprasinatus - adductie
- zelfde handvatting maar weerstand mediaal
- lat dorsi, pect major & teres major
exo-endorotatie weerstands onderzoek
- in zit
- fixatie van elleboog tegen romp
- weerstand net boven pols
- let op compensaties = df pols & abductie schouder
- infraspinatus & teres minor
- endorotatie zelfde handvatting
–> subscapularis, pect major, teres major & latissimus dorsi - in buiklig
toegevoegd onderzoek schouder
- gebruik
- diagnostische test
- aanvulling van anamnese & BFO
- geïsoleerde tests = niet goed
–> cluster & interpretatie
- interpretatie = best volgens biomechanisch perspectief - types
- symptoomproducerende tests = provocatie tests door mechanisme uit te lokken
- symptoomreducerende tests
- tissue flexibility tests = niet perse pathologisch
- tissue failure tests = integriteit testen door functie isoleren
flowchart SAPS
- SAPS testen
- pijn provocerend
- 3/5 positief = SAPS
- BFO weerstand = exorotatie pijnlijk = infraspinatus
- BFO actief = painfull arc
- Jobe-test
- Hawkins-Kennedy test
- Neer test - SAPS reductie
- ADH
- apprehension-relocation-release - onderverdeling
- primair structurele SAPS
- secundair functionele SAPS
algemeen SAPS testen
- algemeen principe tests
- positief indien herkenbare pijn
- biomechanisch principe
- endorotatie = tuberculum majus onder acromion
–> idpv minus
- druk op supraspinatus & bursa
- extra druk toevoegen - indicatie
- pijn lateraal schouder
- painfull arc
- traag ontstaan zonder trauma
- overbelasting = bovenhands
- pijnprovocatie = bovenhands & elevatie met endorotatie
test van Jobe
- empty can
- stand
- 90° elevatie in endorotatie
- minder elevatie & endorotatie indien patiënt stijf is
- isometrische contractie bilateraal naar elevatie - aandacht
- pijn bij empty can = ook testen bij full can
- full can = conflict SA wegnemen
- ook tissue failure test voor SS - interpretatie
- empty can pijn & full can niet = SA conflict
- empty can pijn & full can ook = SS dysfunctie
- empty can & full can kracht verlies = RCSSruptuur
andere SAPS testen
- Hawkins-Kennedy-test
- zit of stand
- 90° elevatie
- hand op heterolaterale schouder & arm laten rusten
- naar maximale endorotatie = schouder top beweegt naar craniaal
- zorgen dat elleboog niet wegzakt - Neer-test
- in zit
- maximale endorotatie -> maximale flexie
- niet naar abductie bewegen
- top van scapula fixeren = bij opwaartse rotatie minder SA-conflict
SAPS symptoom reducerende testen
- ADH acromiohumerale distance test
- exorotatie/abductie is pijnlijk
- vergroten van subacromiale ruimte
- tractie = caudale glide
- exorotatie/abductie is niet meer pijnlijk - ARR apprehensie-relocatie-release
- ruglig
- 90° abductie + maximale exorotatie
- apprehensie = ventrale translatie voor extra provocatie
- relocation = dorsale translatie voor symtoom reductie
ARR interpretatie
- algemeen
- ook gebruikt voor instabiliteit
- zoeken naar herkenbare pijn - functionele SAPS
- apprehensie = pijn
- relocation = pijn
- release = pijn - structurele SAPS
- apprehensie = pijn
- relocation = reductie
- release = opnieuw pijn
primair structurele SAPS
- oorzaak = excessieve humeruskop translatie naar ventraal
- testen
- apprehension +
- relocation -
- ADH-test + - verdere onderverdeling
- bursitis = MBV
- RC-dysfunctie = RC-testen
secundaire structurele SAPS
- oorzaak = niet gerelateerd aan positie van humeruskop
- testen
- apphrehension +
- relocation +
- release +
- AHD-test + - verdere onderverdeling
- RC-dysfunctie = RC-testen
- instabiliteit = laxiteitstesten
- bicepsdysfunctie = bicepstesten
- scapulaire dysfunctie = SAT-SRT
gevolg van SAPS testen op therapie
- positieve provocatie
- activiteiten aanpassen = rust & houdingscorrectie
- provocatie tijdelijk vermijden - positieve reductie
- verbetering van kinematica
- meer ruimte SA
- verder onderzoek voor onderliggende oorzaak
algemeen tissue failure tests
- algemeen
- opsporen van RC-scheuren
- kan spier specifieke functie uitvoeren
- tendinopathie of partiele scheuren = daling in weerstand BFO - test x spier
- supraspinatus = full can test & ERLS external rotation lag sign
- infraspinatus = ERLS
- subscapularis = belly press test, lift off test & IRLS internal rotation - vermoeden ruptuur
- leeftijd
- plotste start klachten
- verspinren/knappen tijdens activiteit met hoge kracht
- trauma = ook jongeren
- minder kracht
- shrug sign BFO
ERLS
- external rotation lag sign
- 20° elevatie in scapulaire vlak
- maximale exorotatie
- laatste graden van exorotatie moet infraspinatus opspannen - interpretatie
- supraspinatus = groot (10°) lag sign waarbij algemene exorotatie niet kan worden aangehouden
- infraspinatus = klein (5°) lag sign waarbij laatste graden verliezen
- ook voor volledige scheur teres minor
subscapularis testen
- belly-press
- schouder in abductie
- buik induwen zonder dat schouder/elleboog beweegt
- indien patiënt stijf is = enkel deze mogelijk
- testen met pijn zonder extreme zwakte = tendinopathie - lift-off test = test van Gerber
- handrug op sacrum leggen
- vragen voor actief hand op te heffen
- geen beweging in schouder of elleboog - IRLS internal rotation
- handrug op sacrum
- passieve lift-off uitvoeren
- loslaten = terugvallen tegen sacrum
biceps-testen
- indicatie
- pijn anterior schouder of lijn sulcus intertubercularis
- pijn bij flexie bewegingen
- pijn bij hangen, pull ups, trekken = conflict met humerus kop
- pijn bij duwbewegingen
- bovenhandse sporters - Speed’s test
- arm in 60-90° flexie & exorotatie = hand naar plafond
- elleboog in extensie maar lichte flexie indien hyperextensie
- weerstand naar caudala
- positief indien pijn - bicepscontractietest vanuit rek
- begin = extensie schouder/elleboog & pronatie
- arm gestrekt tot naast lichaam
- hier flexie in elleboog
- einde = flexie schouder/elleboog & supinatie
- weerstand aan bovenarm & pols
algemeen instabiliteitstesten
- verdeling instabiliteit
- laxiteitstests = tissue flexibility tests = hypermobiliteit al dan niet met klachten
- provocatietests = klachten of gevolgen - indicatie
- onzekerheid
- traagheid
- klikken/kraken
- (sub)luxaties - provocatie test = ARR apprehensie-relocatie-release
- test voor anterior instabiliteit
- specifieke interpretatie voor instabiliteit
- apprehensie = reflexmatige spierspanning
- gevoel van subluxatie
- pijnlijke klik = mogelijk Bankart letsel
- enkel pijn = SA conflict
algemeen tissue flexibility tests
- graden van translatie
- 0 = weinig/geen beweging
- 1 = tot aan gleno¨d bewegen maar blijft binnen contouren
- 2 = over rand bewegen & terug keren na wegname tress
- 3 = gedisloceerd blijven na wegname tress - indicatie
- voorgeschiedenis
–> pas uitvoeren na 6m post-luxatie
- vermoeden algemene hyperlaxiteit
–> BFO of anamnese
- langdurig bovenhandse sporter
tissue flexibility tests
- load-en-shift test = anterior laxiteit
- in zit
- ficatie van acromion
- humeruskop naar mediaal & ventraal transleren
- combinatie met extra druk op gewricht = mediaal
- interpretatie L/R vergelijking of excessief veel - sulcus sign = inferior laxiteit
- in zit
- ficatie van acromion & voelen afstand onder acromionpunt
- tractie op humerus naar inferior
- positief indien 1-2cm groeve - test van Jerk = posterior subluxation
- maximale horizontale adductie
- endorotatie + translatie naar dorsaal = in richting arm therapeut
- fixatie van scapula
- horizontale abductie uitvoeren
- positief indien terugspringen = wijst dat hiervoor een subluxatie was
scapulaire tests
- inspectie = dyskinesie
- SAT scapular assistance test
- indien pijn bij beweging
- verschillende bewegingen mogelijk = afh patiënt
- hand op scapula top = trekken naar posterior tilt
- hand op angulus inferior = duwen naar opwaartste rotatie
- positief indien symptoom reductie - SRT scapular reposition test
- indien pijn bij isometrische contractie
- hand op scapula top
- onderarm op scapula
- trekken naar posterior tilt
- andere hand geeft weerstand naar beweging
- positief indien symptoom reductie
bewegingen bij scapulaire tests
- SAT = dynamische beweging
- anteflexie
- abductie
- hand-nek beweging - SRT = isometrische contractie
- Jobe
- full-can
- weerstands-exorotatie
- weerstands-abductie
articulaire tests
- doel
- tissue flexibility tests = hyper of hypomobiliteit
- graad van joint play in verschillende richtingen
- vanuit ruststand
- bij ROM beperking of pijn tijdens passief onderzoek - onderzoeken
- tractie
- translatie = accessory movements
–> niet bewust uitvoeren maar noodzakelijk voor normale gewrichtsbeweegelijkheid
tractie glenohumeraal
- houding
- ruglig
- schouder in LPP
- schouder zo dicht mogelijk tegen rand van tafel - uitvoering
- aan hoofdeinde staan
- eerst met hele arm, arm van patient fixeren tegen romp
–> hand in axilla
- andere hand hierover - beweging
- lateraal
- licht ventro-craniaal
translatie naar anterior glenohumeraal
- houding
- buiklig
- humerus hangt van tafel af
- schouder in LPP
- mogelijk zandzakje op proc. coracoideus = fixatie van scapula - uitvoering
- tussen arm & thorax staan
- arm net boven elleboog vasthouden
- naar anterior duwen zo dicht mogelijk tegen schouder - beweging
- ventraal
- licht mediaal
- eventueel tractie toevoegen
translatie naar posterior glenohumeraal
- houding
- ruglig
- schouder in LPP - uitvoering
- tussen arm & thorax staan
- net boven elleboog vasthouden = onderarm tegen romp houden
- naar posterior duwen zo dicht mogelijk tegen schouder - beweging
- dorsaal
- licht lateraal
- eventueel tractie toevoegen
translatie naar inferior
- houding
- ruglig
- schouder in LPP - uitvoering
- aan hoofdeinde staan
- net boven elleboog vasthouden = onderarm tegen romp houden
- naar inferior duwen zo dicht mogelijk tegen schouder - beweging
- maximale depressie schoudergordel
- caudaal
- licht lateraal & ventraal
- eventueel lichte tractie
algemeen palpaties
- aandachtspunten
- geen contractie vragen
- gebruik van beenderige referentiepunten
- dwars palperen op verloop van pees - nut
- tendinopathie
- onderscheid van pees
palpatie pad van supraspinatus
algemeen
- insertie ventraal op tuberculum majus
- arm in endorotatie = handrug
- spina scapulae
- tuberculum acromi
- bocht tot ventraal
- hier naar caudaal vallen
- harde matrass = pees
- dwars palperen = medio-lateraal - te ver
- naar mediaal = V van acromioclaviculair gewricht
–> van hieruit naar caudaal = zachte matrass
- naar caudaal = tuberculum majus
palpatie pad van infraspinatus
algemeen
- insertie = dorsaal tuberculum majus
- houding = puppy houding
- zijkant tafel vasthouden
- leunen over te odnerzoeken schouder
- spina scapulae
- tuberculum acromi
- 3-4cm naar caudaal uitvallen
- lateraal van humerus
- diepe palpatie onder/naast deltoid
- overgang humerus/weke delen voelen
- weten dat juist zitten want bijna altijd palpatie gevoelig - verkeerd zitten = te dicht tegen axilla
palpatie pad biceps caput longum
- lateraal clavicula
- coracoid
- putje = subscapularis
- geen hulp bij diagnose
- bij bijna iedereen pijnlijke palpatie - tuberculum minus
- sulcus intertubercularis
- enkel voelbaar bij zachte palpatie
- lichte groeve - 3-4cm naar caudaal
- palpatie met meedere vingers in lengte richting = kan op verschillende locaties gevoelig zijn
- soms voelen verspringen
- trucje = elevatie tegen weerstand = tussen spierbuiken deltoid
–> mag niet op examen
palpatie pad van AC-lig
- lateraal clavicula
- berg van clavicula voelen
- afzakking = gewricht
- aflijning
- vaak ventrale & dorsale V verbinding
- gewricht is in een boog
- afpalperen
- meestal niks voelen door stijfheid van lig