periodizacije ps. života Flashcards

1
Q

RP

A

mora da postavi jasan kriterijum, merilo za def. kval. novina koje obeležavaju pojedine razvojne periode i da precizno odredi urasne tačke kao granice pojedinačnih perioda.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

pojam stupanj

A

ne sadrži odredbu t (uzrasta), a
označava kval. tačku na R skali koja opisuje R pojedine ps. F ili
ličnosti u celini.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

nizovi stupnjeva

A

def. R skalu koju konstruiše teoretičar, a tek posle se toj skali mogu priključiti uzrasne odredbe (periodi).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

period

A

ne mora da sadrži nikakvu
kval. odredbu, ali ima odredbu t.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

zadatak RP

A

obeleži uzrasni raspon na osnovu kvaliteta koji dominira u tom periodu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

kriterijumi periodizacije

A
  1. soc. kriterijumi
  2. bio. kriterijumi
  3. pedagoski
  4. psihološki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

soc. kriterijumi

A

svaka zajednica daje periodizaciju razvoja.

Neformalne
(tradicionalne) periodizacije - zajednica / kultura definiše šta je to mladost, zrelost,
kultura.

Formalne (zakonske) periodizacije - punoletstvo, vreme odlaska u penziju.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

bio krit.

A

stepen opšte ili fiziološke zrelosti, dostupan preko različitih
pokazatelja (npr. period dentacije zuba, opšte proporcije tela).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Pedagoški kriterijumi

A

R periodi se definišu prema stepenu obrazovanja u
koji se pojedinac uključuje. -> nisu primenjivi na uzrastima kada nema
školovanja, niti u sredinama u kojima nema sistema školstva.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

ps. kriterijumi

A

kvalitativni stupnjevi razvoja kojima se urvtde prosečni uzrasti pojavljivanja, na ovom kriterijumu počivaju periodizacije R.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

formalni zahtevi dobre klasif.

A
  1. zahtev za iscrpnošću
  2. doslednost/jedinstvenost kriterijuma
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q
  1. zahtev za iscrpnošću
A

nalaže da periodizacija obuhvata ceo uzrasni raspon u kome
se odvija ps. R, tj. sve periode.

Eriksonova periodizacija uključuje ceo život, od rođenja do smrti, ali većina R psiholoških periodizacija ne uključuje prenatalni period.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

doslednost/jedinstvenost kriterijuma

A

po kojima je napravljena periodizacija.

R periodi se razlikuju prema samo 1 Kr.

R promene su brojne i
raznovrsne unutar kratkog uzrasnog raspona, a središte R procesa se menja sa uzrastom.

Moguće rešenje je razlikovanje samo jednog kriterijuma, koji bi predstavljala središnja,
najkrupnija ili najznačajnija novina u razvoju, i više različitih posebnih promena tj. promena
različite vrste.

Vigotski je na ovaj način napravio periodizaciju.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

sadržinski zahtevi dobre klasif.

A

podela uzrasta na periode treba da bude prirodna, ne veštačka, tj. treba da odražaava stvarne, postojeće, kvalitativne promene u razvoju.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

periodizacija L. S. Vigotskog

A

govori o STRUKTURAMA umesto o funkcijama. razlikuje:

  1. krizne periode
  2. stabilne periode.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

krizni periodi

A

kraći i u njima dolazi do prelaska sa jednog stabilnog perioda na drugi.

odlike:
ps. nestabilnost, dezorg. P, sukob sa okolinom.

Nove strukture koje
se javljaju traju kratko, a prave nove strukture se javljaju tokom stabilnih
perioda i ostaju trajne.

KP se sastoji od 3 faze - počinje neprimetno, dostiže
kulminaciju, a zatim jenjava.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

stabilni periodi

A

se sastoje od 2 faze.
svaki period se odlikuje novom centralnom strukturom koja obeležava osnovnu liniju razvoja u datom periodu, ali i u periodu pre i posle -> bočna struktura.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Vigotski, strukture

A

− Kriza perioda novorođenčeta
− Period odojčeta (2m.-1g.)
− Kriza prve godine
− Rano detinjstvo (1-3g.)
− Kriza treće godine
− Predškolski uzrast (3-7g.)
− Kriza sedme godine
− Školski uzrast (7-12g.)
− Kriza trinaeste godine
− Period puberteta (14-18g.)
− Kriza sedamnaeste godine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Kriza perioda novorođenčeta

A

prelaz između intrauterinog života i perioda odojčeta,

nova struktura - individualni život.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Period odojčeta

A

biološki potpuno zavisni od odraslih, neverbalna komunikacija.

Nova struktura pra-mi, nerazlikovanje sebe od drugih ljudi,
nepostojanje samosvesti.

21
Q

Kriza prve godine

A

prohodavanje, početak govora, svojeglavost.

Autonomni govor je nova centralna struktura, prelaz između prelingvističkog i pravog govora.

Osobine: fonetski je nepravilan, kombinovanje reči je gramatički nepravilno, značenje tih reči je
nestabilno, to je situacioni govor (može se razumeti samo u konkretnoj situaciji).

22
Q

Rano detinjstvo

A

centralna struktura je pravilan ljudski govor, sadrži reči sa uopštenim govorom.

Mišljenje je opažajno, a pamćenje se realizuje u aktivnom opažanju (prepoznavanju).

23
Q

Kriza treće godine

A

negativizam, tvrdoglavost, jogunstvo, svojeglavost, protest, obezvređivanje,
težnja ka despotizmu (kod jedinaca) ili ljubomora (gde je više dece).

24
Q

Kriza sedme godine

A

gubljenje dečije neposrednosti i naivnosti.

javlja se osmišljeno doživljavanje - doživljaji dobijaju smisao (dete se ljuti i zna da je ljuto).

25
Q

teorijski okvir razvojnih procesa

A
  1. biolosko-maturacionisticki okvir
  2. okvir teorija soc. ucenja
  3. univerzalno-konstruktivisticki okvir
  4. kulturalisticki okvir
26
Q

biološko-maturacionistički okvir

A

os. sled promena je endogen, ->
dolaze iz un. org. kao posledica njegovog bio. nasleđa.

osn. uzrok razvoja je maturacija (genetski određen obrazac promene koji se javlja sa uzrastom jedinki).

predstavnici su Gezel i Frojd, oni pridaju sek. ulogu sredini, manje je značajna od nasleđa.

istr: sredina ima samo „okidačku ulogu“ npr. istraživanja sticanja jezika.

27
Q

okvir teorija socijalnog učenja

A

bio F pružaju osnovu za razvoj, ali
glavni izvor R promena su pretežno egzogeni, dolaze iz sredine, posebno od odraslih koji nagrađuju i kažnjavaju detetove napore.

osn. mehanizam R je
učenje. Predstavnici su Votson, Bandura, Skiner.

28
Q

Univerzalno-konstruktivistički okvir

A

Nasleđe i sredina imaju = recipročne uloge kao izvori R.

Predstavnik je Pijaže.

Znanje dolazi iz modifikovanja i
transformisanja sveta, akt. nastojanjima da ovladaju sredinom deca konstruišu,
u osnovu su isti u svim ljudskim grupama, zato univerzalno-konstruktivistički.

29
Q

Kulturalistički okvir

A

bio. i iskustveni F utiču, međusobno interaguju, ali oba zavise i od specif. kulturalno-istorijskog konteksta u kojem deluju.

Novi izvor R je istorija detetove soc. grupe, u sadašnjosti kristalizovanu u obliku njene kulture.

30
Q

Kriterijumi naučnog opisa

A
  1. objektivnost
  2. pouzdanost
  3. valjanost
  4. ponovljivost
31
Q

objektivnost

A

podaci ne smeju biti zasnovani na H istraživača

32
Q

pouzdanost

A

opisi iz 2/2+ posmatranja trebalo bi da budu dosledni, a posmatrači bi trebalo da se slažu oko opisa posmatranja.

33
Q

valjanost

A

da li različiti načini merenja iste osobine daju isti rezultat/da li se jedno ispoljeno ponašanje može koristiti da se predvidi ponašanje

34
Q

ponovljenost

A

mogucnost dobijanja istih rezultata, ako se koristi ista metoda

35
Q

logički zahtevi

A

formalni i sadržinski.

36
Q

formalni uslovi

A

zahtev za iscrpnošću i doslednošću/jedinstvenošću Krit.

37
Q

jedinstvenost krit

A

R periodi se razlikuju prema samo 1 Kritt.

soc. krit. -> ne zadovoljavaju uslov.

38
Q

sadržinski uslov dobre periodizacije

A

najbolje ispunjava ps. krit.

39
Q

krizni periodi

A

kraći, promena soc. situacije R.

40
Q

centralna struktura

A

nova soc. situacija R.

41
Q

period odojceta

A
  • potpuno ZAVISNO od odraslih;
  • odojce ne raspolaze osn. sredstvom soc. komunikacije -> ljudski govor -> raspolaze neverb. komunikacijom.
42
Q

autonomni govor

A

kriza prve godine:

  1. fonetski nepravilan
  2. kombinovanje reči je gramatički nepravilno
  3. značenje tih prvih reči je nestabilno.
43
Q

kriza 7g

A

gubljenje dečje neposrednosti

osmišljeno doživljavanje.

44
Q

naša periodizacija

A
  1. antenatalni period - začenće-rođenje
  2. detinjstvo i mladalaštvo - rođenje-18g
  3. zrelost 18-65g
  4. starost 66-g
45
Q
  1. antenatalni period
A
  • od začeća do rođenja
  • zametak -> koncepcija do 2n
  • embrionalni period -> 2-10n
  • period fetusa -> 10n-rođenje
46
Q
  1. detinjstvo i mladalaštvo
A
  • period novorođenčeta -> rođenje-1, 2m
  • period odojčeta -> 1, 2m - 1g
  • rani uzrast -> 1-3g
  • predskolski uzrast -> 3-7g
  • rani skolski uzrast -> 7-11g
  • srednji skolski uzrast -> 11-15g
  • pozni skolski uzrast -> 15-18g
47
Q

adolescencija

A

11-23g

48
Q

zrelost -> 18-65g

A
  • rana zrelost -> 18-24g
  • srednja zrelost -> 25-49g
  • pozna zrelost -> 50-65g
49
Q

starost -> 66+

A
  • rana starost -> 66-70g
  • srednja starost -> 71-80g
  • pozna starost -> 81+