Örvandi lyf

Question 1

nefndu 3 methylphenidate sem eru skráð á Íslandi

Answer 1

ritalin
ritalin uno
concerta

Question 2

kostur kókaíns sem staðdeyfilyfs?

Answer 2

það er líka æðaherpandi og minnkar þvi blæðingar

-t.d. ef það að sauma

Question 3

áhrif örvandi lyfja er aðallega vegna

Answer 3

aukinnar dópamín- og noradrenalínlosunar

Question 4

methylphenidate er notað í meðferð sjúkdóma, hverra?

Answer 4

nacrolepsy (drómasýki)
ADHD (skammtar valda ekki euphoria)

-kick starta fólki á sjúkrahúsi

Question 5

hver eru áhrif örvandi lyfja

Answer 5

örva hreyfingu
vellíðun
minnkaður svefn
lystarleysi (hægja á peristalsis)
aukið úthald
hækkaður BP

Question 6

verkunartími rítalíns

Answer 6

mjög stutt

-sumir sprauta sig 10-20x á dag

Question 7

ef maður er með ungan sjúkling með kransæðasjúkdóm, alltaf að gruna eiturlyf?

Answer 7

kókaín, amfetamín

Question 8

myndast þol við áhrifum methylphenidate?

Answer 8

nei

-það er að myndast fljótt þol fyrir euphorískum áhrifum

Question 9

pharmacokinetic lyfjanna

Answer 9

frásogast vel frá meltingarfærum
fer yfir BBB
útskilst óumbreytt um nýru (háð pH þvags)

Question 10

Strattera

Answer 10

lyf við ADHD

hamlar endurupptöku noradrenalíns

Question 11

crack kókaín

Answer 11

cocaine hydrochlorid + natríumbicarbonate hitað saman

reykt og frásogast fljótt (mjög stuttverkandi)

Question 12

methylxanthine (dæmi)

Answer 12

caffeine, theophylline

-örvandi áhrif á MTK (gengum adenosine antagonista áhrif)

Question 13

methylxanthine

-virkni

Answer 13

diuretísk áhrif
örva samdr hjarta
slökun á SMC (bronchioli)
-hamla PDE

Question 14

klínískar ábendingar methylxanthine

Answer 14

með ASA í verkjatöflum
með ergotamínum í mígrenilyfjum

theophylline er astmalyf

Question 15

drómasýki

Answer 15

mikil dagsyfja og sofna nánast hvar sem er
EEG sýnir stutt REM latency (mín)
lippast niður við smá geðshræringu

Modafinil

Question 16

fíkniefni verka oftast á kjarna í heila, hver er hann

Answer 16

n. accumbens

Question 17

frásog etanóls frá meltingarvegi

útskilnaður etanóls

Answer 17

20% maga og 80% skeifugörn
-mjög háð fæðu í maga og tíðni magatæmingar

skilst út með línulegu falli því alcohol dehydrogenasi mettast þegar styrkur er 1 prómill

Question 18

áfengi neikvæð, jákvæð áhrif

Answer 18

N => langtíma taugahrörnun, HTN, vövkastjórnun, hormón, lifur, fósturþroskun

J => áhrif á hjarta og æðasjúkdóma í lágum styrk.

Question 19

nikótín neikvæð, jákvæð áhrif

Answer 19

N => 1/10 dauðsfalla, krabbamein, CVD, lungu, þroskun

J => parkinsons, CU, áhrif á AD?

Question 20

Varenicline

buproprion = Zyban

Answer 20

antagonistar nACHR

Nikótín er agonisti á nAch viðtaka

Question 21

MDMA getur valdið

Answer 21

Hjartsláttartruflunum
hyperthermia
krampar,
 nýrnabilun
lifrarbilun

Question 22

amfetamín sem lyf

Answer 22

ADHD

narcolepsy

Question 23

hver er munurinn á t1/2 amfetamíns og kókaíns?

Answer 23

A = 7-34 klst. háð pH þvags
-frásogast vel frá melt.vegi
K = 0,8 klst
-frásogast greiðlega frá munnholi og nefslímhúð

Question 24

hvernig er verkun Amf og Kók háð skömmtum

Answer 24

líið => Nor
stærri => Nor og dópamín
stærri => Nor, dópamín og serótónín

Question 25

hvaða áhrif hefur THC á ónæmiskerfið

Answer 25

bæling

Question 26

hver er munurinn á heroin og morphine

Answer 26

heroin fer auðveldar yfir BBB

Question 27

fráhvarfseinkenni

Answer 27

þegar notkun fíkniefna er hætt snögglega eða við gjöf antagonista
meira þol => meiri fráhvörf
geðræn/líkamleg
benzó, alkóhól, barbitúröt => lífshættuleg

Question 28

Dísúlfíram

Answer 28

er aldehyde dehydrogenasa blokki