Miðtaugakerfið, yfirlit Flashcards

1
Q

BBB

-varnakerfi

A

hindrar flæði efna úr blóði yfir í BBB

-t.d. er K+ styrkur of hár í blóði

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

ABCB1 (MDR1 í mönnum)

A

vörn gegn lyfjum, pumpar þeim út.

Hægt að snúa á hana og auka þannig líkur á að lyf komist inn í MTK (hætta á að annað fari inn)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

hamlar á MDR1 pumpuna (P-glycoprotein)

A
verapamil, nifedipine
amiodarone
captopril
clarythromycin,cephalosporines, azithromycin
tween 80
promethazine
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

hvaða brain disorder er dýrust fyrir samfélagið

A
  1. mood disorders
  2. dementia
  3. phychotic disorders
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Astocytar

A

hluti af BBB (tjá ABC prótein)

taka þátt í glutamate upptöku og K+ stýringu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Astrocytar og þunglyndi

A

rannsókn hefur sýnt að fólk sem er með þunglyndi hefur minna af astrócytum sem covera æðina (komast þá fleiri efni inn í MTK?). en við vitum ekki hvort er orsök og hvort er afleiðing.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

MND erfðir

A

stökkbreyting í SOD1 geni í astrocytum

-astrocytar sega hreyfitaugungum að deyja :(

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Microglia

A

eru ónæmisfrumurnar í MTK (sjá um át)

skanna allan heilann á 2 tíma fresti og éta það sem er skrítið :)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Rett syndrome er vegna stökkbreytinga í hvaða frumum?

A

microglia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

hver viðtaki bindur jafnan eitt boðefni en hvert boðefni

A

getur bundist við marga viðtaka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

hvaða skilyrði þarf taugaboðefni að uppfylla?

A
  1. framleitt
  2. geymt
  3. losað
  4. hafa áhrif
  5. eytt eða endurnýtt

yfirleitt eitt ensím sem stýrir framleiðslunni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

kunna vel hvar í ferlinu er hægt að hafa áhrif (11 atriði)

A

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

amínósýrur sem taugaboðefni, nefndu fjórar

A

glutamate
aspargínsýra
glycine
GABA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

hver er munurinn á glutamate og GABA

A

einn karboxylsýruhópur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

hvað gerir GAD við glutamate

A

breytir því í GABA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Glutamate er losað úr frumur, hvað gerist svo

A

verkar á viðtaka sinn
tekið upp af EAAT í astrocyta og taugina sjálfa. í astrocytanum er því breytt í glutamine (óvirk) af glutamine synthase og svo flutt í taugafrumuna af GlnT. Í taugafrumunni er því breytt í glutamate af glutaminase og flutt í blöðrur af VGlut

17
Q

of mikið af glutamate getur valdið

18
Q

NMDA-viðtakar

-einkenni

A

mjög gegndræpir fyrir Ca++
Mg blokkar spennuháð (ef fruman er polarised)
þarf glycine

19
Q

LTP fara stuttlega yfir

20
Q

ketamine
phencyclidine
memantine

A

blokkun á jónagöngum
K =svæfingalyf
M = AD

21
Q

memantine

A

antagonisti á NMDA viðtaka

22
Q

GABA-A

GABA-B

A

klóríð jónagön

G-prótein tengdir viðtakar (hamla opnun Ca-ganga og opna K-göng, hamla AD

23
Q

Benzodiazepine

  • verkun
  • virkar á hvað
A

örvar áhrif GABA á GABAa-viðtaka (bindast á accessory site)

róandi, kvíðastillandi, krampastillandi

24
Q

Barbiturates

A

tengjast öðru modullary site

-sama virkni og benzodiazepines

25
Baclofen
agonisti á GABAb viðtaka | meðh. spasticity og motor disorders
26
gamma-hydroxy butyrate
GABA-b agonisti og meira - nauðgunarlyf - eykur myndun á vaxtarhormónum
27
glycine
virkar hindrandi á interneurons og motor neurons (hyperpolarisation)
28
Strychnine
blokkar hemjandi svar glycine
29
tetanus eitur
hindrar lsun frá inhib. interneurons í mænu
30
hvað væri sniðugt að nota lyf sem verka á glycine í geðklofa
co-agonisti á NMDA viðtaka | -hamla endurupptöku glycine og þá örvast NMDA viðtakinn frekar
31
Flunitrazepan
Rohypnol
32
Einkenni NMDA-viðtaka
mjög gegndræpir fyrir Ca++ blokkaðir af Mg+ þarf glycine
33
Ampakines
positive AMPA receptor modulators | -gætu aukið heilastarfsemi (LTP)
34
GABA-a viðtakarnir eru gegndræpir fyrir
Cl-
35
GABA-b viðtakar virka hvernig
-hamla opnun Ca++ ganga -opna K-göng hamla Adenylyl cyclasa
36
Baclofen
er agonisti á GABA-b viðtaka | hamlar cravings í alkóhól og einnig fráhvörf
37
hvaða lyf blockar hemjandi svar glycine og viðbrögð við því
Strychnine