krabbameinslyf Flashcards
Doxorubicin
innskotslyf sem skotið er inn í kjarnaefni
hamlar topoísomerasa II (DNA og RNA myndun)
ath cardiotoxískt
Dactinomycin
hindrar RNA pol og top II
pediatric cancer
Vincristine
virka í mítósu. hindra fjölliðun microtubuli
aukav: úttaugar (fínhreyfingar)
Taxól lyf
virka í mítósu, frysta microtubuli
aukav: úttaugar
hafa breytt horfum í brjósta og ovary ca
Cyclophosphamide
bifunctinolar alkylerandi lyf sem tengist við niturbasa (umritun, eftirmyndun, excision)
umbrotið í lifur af p450 => tvö lyf
-phosphoramide: virkt
-acrolein: blæðandi blöðrubólga (mesna)
Acrolein
umbrotsefni cyclophosphamide
-ertir þvagblöðru og veldur blæðandi blöðrubólgu
=>Mesna + vökvagjöf
Nitrosoureas
- tvær gerðir
- not
- Carmustin og Lomustin
- komast yfir BBB, ca. í heila/heilahimnum
Methotrexate
hindrar dihydrofolic acid reductasa (hindrar myndun thymidine)
getur valdið lungnafibrosu
stórir skammtar gefnir með lyfjamælingum og folic sýru björgun => leucovorin
leucovorin
folin sýra
-gefin á háskammta methotrexate meðferð
Bleomycin
brýtur niður DNA
-virkar á frumur sem eru ekki í skiptingu
mjög lítil mergbæling en lungnafibrosa
Fludarabine
- virkni
- not
purine analogue
-hindrar DNA pol og DNA prímasa
CLL
Cytarabine
2´-deoxycytidine analouge
-fer inn í targetfrumu og gengst undir sömu phosphorylation og endogenous en það myndast cytosine aranioside triphosphate
Not: AML
Fluorouracil
uracil analogue
-interactar við thymidilate synthetasa en það myndast ekki DMTP.
hamlar myndun DNA en eki RNA
not: ristil, brjósta ca o.fl.
Meðferð á brjóstakrabbameini
cyclophosphamide
methotrexate
fluorouracil
CSF
fyrirbyggja/meðhöndla neturopeniu við frumueyðandi lyfjagjöf eða við sjúkdóma sem valda neutropeniu
bara notuð þegar sjúkl er með mikinn hita og verulega neutropeniu
Imatinib
+hvaða sjúkdómur
mótefni gegn tyrosine kínasa (bcr/abl)
CML
Geftinib
EGFR hindri
-krabbamien í lungum þar sem stökkbr er í EGFR1
bætir horfur en læknar ekki
Vermurafinib
b-raf hindri
hefur öfluga virkni í b-raf stökkbr melanoma (50% þeirra hafa svoleiðis)
Bevacizumab
gegn VEGF
brjóst og colorectal
Cetuximab
EGFR
höfuð og háls, colorectal
Trastuzumab
Her-2 (EGFR)
brjóst
ATRA
AML-M3
vegna yfirfærslu t(15;17) þar er A-vítamínviðtakinn.
virkar mjög vel
Mýkjandi hægðalyf
Klyx
- sápuverkun á hægðir þ.a. vökvi síast betur inn og mýkir hægðirnar
- vægt örvandi verkun
Bisakódýl
Dulcolax og toilax
-hamlar endursogi vatns og jóna og örvar ristilhreyfingar
Senna
inniheldur anthracene sem örvar þarmahreyfingar
það er acute niðurgangur hvað viljum við gera
treata orsök
-viljum ekki nota hægðastoppandi lyf
hægðastobbandi lyf
-nöfn
- codein, diphenoxylate, loperamide
- verka á opioid u-viðtaka
- hægja á þarmahreyfingum og minnka seytun í þarma
hvaða opioidar fara ekki yfir BBB
diphenoxylate
Loperamide
krampalosandi lyf
mebeverin
-antimúskarín verkun
mikið notað í irritable bowel sx
Azathioprine
umbreytist af xanthine oxidasa í 6-mercaptopurine og hindrar myndun púrína.
Suralfate
myndar hlíðarhimnu yfir skaddaðri slímhúð
Acidium alginicum
gaviscon
-myndast ásamt HCl seigt lag af örlítið súrri froðu sem dreifist yfir maga
meðferð við H. pylori
amoxicillin
clarythromycin
PPI
-í viku, svo PPI í 30 daga