Lyf við astma Flashcards
Astmi
meingerð
Bólga í stórum loftvegum
Margskonar frumur og boðefni koma við sögu
–eosinophilar í aðalhlutverki
Th2 frumusvörun
Slímtappar með eosinophilum og epithelfrumum
Hypertrophia á sléttum vöðvafrumum
Einkenni: mæði, teppa, surg í lungum, hósti, uppgangur
Einkenni koma í köstum
Lyfjameðferð við astma
Innöndunarlyfjameðferð
- -lyf kemst beint á verkunarstað
- -minni system aukaverkanir
Einkennameðferð
Bólgueyðandi meðferð
Lyfjaform
Langoftast innöndunarlyf
Til mixtúra handa börnum en sjaldan notað
Töflur nánast aldrei notaðar
Innöndunarlyfjaform
Inhaler úði --þarf að ýta á takka og anda að sér um leið, hentar ekki öllum --ódýrt, einfalt í framleiðslu Inhaler and spacer --belgur --oft notað fyrir börn Diskus Turbuhaler Ellipta Breezhaler Nebulizer-loftúði --friðarpípa
Markmið lyfjameðferðar
Minnka bólgusvörun og ertanleika berkju
Koma í veg fyrir breytingar á loftvegum, minnkaðan lungnaþroska og tapi á lungnastarfsemi
Einkennameðferð
Stuttverkandi beta-adrenvirk lyf
Langverkandi beta-adrenvirk lyf
Stuttverkandi beta-adrenvirk lyf
Örvandi á beta-2 adrenerga viðtaka á sléttum vöðvafrumum
Valda slökun á sléttum vöðvum í berkjuvegg
–> berkjuvíkkun
Fljót að virka en verka stutt (4-6 klst)
Notuð eftir þörfum og fyrir áreynslu
Fyrsta lyf í bráðu astmakasti
Beta adrenvirk lyf
aukaverkanir
Aukinn hjartsláttur
Skjálfti (handskjálfti)
Erting í hálsi og koki
Svipuð hjá bæði stuttverkandi og langverkandi
Salbútamól
Stuttvirkt beta-adrenvirkt lyf
Ventolin
Innúðalyf, Diskus, loftúði
Terbútalín
Stuttvirkt beta-adrenvirkt lyf
Bricanyl Turbuhaler
Langverkandi beta-adrenvirk lyf
Virka í 12-24 klst Lengur að virka en stuttverkandi Notuð gegn næturastma Fyrirbyggjandi við áreynsluastma Er bætt við ef sterameðferð er ekki fullnægjandi
Salmeteról
Langverkandi beta-adrenvirkt lyf Serevent Innúði og Diskus Varir í 12 klst Áhrif á 20-30 min Gefið 2x á dag
Formóteról
Langverkandi beta-adrenvirkt lyf Áhrif koma strax fram Hámark áhrifa eftir 2 klst Varir í 12 klst Oxis Turbuhaler og úði Gefið 2x á dag
Vilanterol
Langverkandi beta-adrenvirkt lyf
Samsett lyf
Gefið 1x á dag
Olodaterol
Langverkandi beta-adrenvirkt lyf
Striverdi respimat
Gefið 1x á dag
Indaseterol
Langverkandi beta-adrenvirkt lyf
Onbrez Breezhaler
Gefið 1x á dag
Innúðasterar
Draga úr bólgusvörun Vinna á mörgum stigum bólguferlisins Áhrif á margar frumugerðir Bælandi áhrif á boðefni í Th2 svörun Fyrirbyggja sjúkdóm Ekki bráð áhrif Tekur 2-4 vikur að hafa áhrif
Aukaverkanir innúðastera
Þruska í munni Hæsi Hósti Ertingur í hálsi Almennar aukaverkanir við háa skammta
Munnskolun eftir lyfjagjöf dregur úr aukaverkunum
Búdesóníð
Innúðasteri
Pulmicort
Innúðalyf, loftúði, turbuhaler
Fluticasone Propionat
Innúðasteri
Flixotide
Innúðalyf, Diskus
Fluticasone furoate
Innúðasteri Langvirkt Relvar ellipta Samsett lyf með Vilanterol Gefið 1x á dag
Blöndur af innúðasterum og langverkandi beta-adrenvirkum lyfjum
Flutiform úði --formoterol og fluticasone Seretide --fluticasone og salmeterol Symbicort --budesonide og formoterol Relvar ellipta --fluticasone furoate og vilanterol Relanio --salmeterol og fluticasone Bufomix easyhaler --Budesonid og formoterol
Af hverju er gott að gefa innúðastera og langverkandi beta-virk lyf saman?
Lyf örva verkun hvers annars
Mögulegt að draga úr steraskammti
Sterar í töfluformi
Prednisolon
Notað í slæmum astma sem viðhaldsmeðferð
Notað í miðlungs og slæmum astma við bráðar versnanir
Almenn áhrif
