Les 11 (AI)

Question 1

Wat zijn de drie grote vormen van psychopathologie volgens Freud?

Answer 1

Neurose, psychose, perversie

Deze vormen verschillen in het type afweermechanisme dat dominant is.

Question 2

Welke afweermechanismen zijn dominant bij neurose, psychose en perversie?

Answer 2

Verdringing, verwerping, loochening

Verdringing is kenmerkend voor neurose, verwerping voor psychose, en loochening voor perversie.

Question 3

Hoe definieert Lacan neurose, psychose en perversie?

Answer 3

Als ‘klinische structuren’

Lacan bekijkt deze structuren als talige uitwisselingsstructuren.

Question 4

Wat is het effect van verdringing in de neurose?

Answer 4

Onbewuste insistentie van verdrongen voorstellingen

Deze voorstellingen zoeken expressie via dromen, symptomen en versprekingen.

Question 5

Geef een voorbeeld van een casus die het effect van verdringing illustreert.

Answer 5

Elisabeth von R.

Haar verliefdheid op haar schoonbroer na de dood van haar zus toont symptomatische afweer.

Question 6

Wat symboliseert Dora’s nerveuze hoest volgens Freud?

Answer 6

Een verdrongen seksuele gedachtegang

Deze gedachtegang is verweven met een complexe relationele situatie.

Question 7

Wat is de rol van verwerping en projectie in de psychose?

Answer 7

Toeschrijven van wensfantasieën aan de buitenwereld

Dit leidt tot wanen en hallucinaties.

Question 8

Wie is Daniël Paul Schreber en waarom is hij relevant in Freuds studie?

Answer 8

Een rechter met psychotische ervaringen

Zijn autobiografische boek biedt inzicht in de werking van psychose volgens Freud.

Question 9

Wat is loochening in de context van perversie?

Answer 9

Twee onverenigbare realiteiten naast elkaar aanvaarden

Dit komt bijvoorbeeld voor bij seksueel fetisjisme.

Question 10

Wat zijn de drie klinische structuren volgens Lacan?

Answer 10

Neurose, psychose, perversie

Deze structuren helpen bij differentiaal diagnostiek in de psychoanalytische benadering.

Question 11

Wat betekent het dat een klinische structuur geen ‘ziekte’ is?

Answer 11

Het is een karakteristiek stramien in de band tussen subject en Ander

Het verwijst naar hoe iemand functioneert en omgaat met symptomen.

Question 12

Wat is het belang van de verknoping tussen de drie registers in Lacans latere werk?

Answer 12

Het benadrukt de samenhang tussen het Reële, het Symbolische en het Imaginaire

Dit staat centraal in de analyse van iemands functioneren.

Question 13

Vul in: Freud legt het symptoom van Dora voor als een ________ van verdrongen seksuele gedachten.

Answer 13

reflectie

Question 14

Wat illustreert de casus van Dora over Freuds verdringingstheorie?

Answer 14

De beperking van het enkel vinden van afgeweerd weten

Freud negeert belangrijke thematieken die de verdringing beïnvloeden.

Question 15

Freud koppelt de gedachte van orale bevrediging aan de hoest van Dora. Dit illustreert de relatie tussen ________ en ________.

Answer 15

seksualiteit, symptomatiek

Question 16

Wat is de centrale focus van Lacans model in de jaren ‘50?

Answer 16

De structuur van neurose, psychose en perversie

Dit biedt een basis voor het begrijpen van psychiatrische aandoeningen.

Question 17

Wat brengt de focus op singulariteit met zich mee?

Answer 17

Het situationeel afhankelijk en tijdsgebonden karakter van iemands functioneren komt sterker op de voorgrond

Dit omvat hoe het Reële, het Symbolische en het Imaginaire met elkaar samenhangen.

Question 18

Wat is een structuur volgens de tekst?

Answer 18

Een kenmerkend geheel van onderlinge verhoudingen binnen een set relevante elementen

Het is geen synoniem voor individualiserende begrippen als ‘persoonlijkheid’ of ‘karakter’.

Question 19

Waarom is structuur geen causaal voorspellend concept?

Answer 19

Mensen doen en ervaren geen dingen omdat er een bepaalde structuur in hun functioneren zit

Structuur is slechts een verklarend begrip dat iets zegt over de interne logica van wat reeds ontstaan is.

Question 20

Wat is de definitie van structuur volgens Lacan?

Answer 20

Een groep elementen die een covariante set vormen en onderlinge relaties hebben

Dit betekent dat veranderingen in één element altijd invloed hebben op de andere elementen.

Question 21

Wat zegt de tekst over de relatie tussen structuur en het Symbolische?

Answer 21

Structuur is gekoppeld aan de betekenaar, wat een inherente ordening impliceert

Dit houdt in dat structuur niet te maken heeft met het Reële of het Imaginaire.

Question 22

Wat omvat de realiteitsbeleving volgens de tekst?

Answer 22

De beelden en ideeën die we hebben over onszelf, anderen en de wereld

Deze realiteitsbeleving varieert tussen de extremen van conventionaliteit en excentriciteit.

Question 23

Wat is de belangrijkste focus van Lacan bij neurose?

Answer 23

De effectiviteit van de metafoor van de Naam-van-de-Vader

Dit betreft de problematiek van niet-bestaan en het verlangen van de eerste Ander.

Question 24

Wat zijn de sub-vormen van neurotisch functioneren volgens Lacan?

Answer 24

• Hysterie
• Dwangneurose
• Fobie

Deze vormen zijn gebaseerd op de manifestaties van tekort en verlangen.

Question 25

Hoe definieert Lacan hysterie?

Answer 25

Als de meest duidelijke vorm van neurotisch functioneren die draait om onbevredigdheid ## Footnote Dit is structureel verbonden met de drift.

Question 26

Wat is de rol van de vadermetafoor in Lacans werk?

Answer 26

Het is essentieel voor de transitie in de differentiële structurering van het Symbolische ## Footnote Het bepaalt hoe men conventies en wetmatigheden ervaart.

Question 27

Wat is kenmerkend aan de structuur van de psychose?

Answer 27

Drift en verlangen krijgen op een andere manier vorm ## Footnote De taal als instrument is aanwezig, maar conventies bieden weinig houvast.

Question 28

Wat betekent psychose psychoanalytisch gezien?

Answer 28

Het is geen kwestie van een ‘andere soort mensen’ of een ‘fout’ in de evolutie ## Footnote Iedereen heeft een losgeslagen verhouding met zijn natuur.

Question 29

Wat impliceert de herhaling in iemands functioneren?

Answer 29

Toekomstig functioneren zal lijken op eerder functioneren ## Footnote Dit toont de herhaling die in ieders functioneren kan worden vastgesteld.

Question 30

Wat is de problematiek van niet-bestaan in de context van psychose?

Answer 30

Het is trans-structureel en komt evenzeer naar voren als in de neurose ## Footnote Psychose biedt een onverbloemd beeld van de worsteling met disharmonie.

Question 31

Wat is de rol van waanzin in het begrijpen van het wezen van de mens volgens Lacan?

Answer 31

De waanzin moet in rekening worden gebracht om het wezen van de mens te begrijpen en vormt een limiet van zijn vrijheid. ## Footnote Lacan, J. (1950). Propos sur la causalité psychique. Ecrits, pp. 151-193.

Question 32

Wat betekent neurotisch functioneren?

Answer 32

Neurotisch functioneren betekent dat de vrijheidsmarge voor een flink stuk wordt ingekleed volgens de patronen van de conventie, vaak beïnvloed door voorbeelden van anderen. ## Footnote Voorbeelden van anderen kunnen ouders of idolen zijn.

Question 33

Wat zijn de kenmerken van psychotisch functioneren?

Answer 33

Psychotisch functioneren houdt in dat er minder geleefd wordt volgens de gevestigde orde en conventies, wat meer ruimte biedt maar ook leidt tot eenzaamheid en radeloosheid. ## Footnote In psychose komen deze gevoelens vaak overspoelend op de voorgrond.

Question 34

Wat zijn de twee opvallende symptomen van psychotisch lijden?

Answer 34

Hallucinaties en wanen. ## Footnote Deze symptomen brengen de structuur van de psychose direct tot uiting.

Question 35

Wat is forclusie in de context van Lacan's psychose-structuur?

Answer 35

Forclusie betekent dat bepaalde kwesties reëel blijven en niet in het Symbolische worden ingeschreven, waardoor er geen houvast is in de Naam-van-de-Vader. ## Footnote Dit staat in contrast met Freuds focus op verwerping en projectie.

Question 36

Hoe verschilt de neurose van de psychose in termen van sociale relaties?

Answer 36

In de neurose zijn relaties triangulair gestructureerd, terwijl in de psychose de relatie met de Ander duaal is zonder een derde punt. ## Footnote Dit leidt tot een onbemiddelde sociale band.

Question 37

Wat gebeurt er met het verlangen in de neurose?

Answer 37

Er is een constante bezorgdheid over het verlangen van de Ander, wat leidt tot gepieker en het volgen van conventies. ## Footnote Dit staat in contrast met de zorgeloosheid in de psychose.

Question 38

Wat is de relatie tussen de psychose van Schreber en de vaderrol?

Answer 38

Schreber's psychose barst los wanneer hij geconfronteerd wordt met de vraag naar het innemen van een symbolische vaderrol. ## Footnote Dit gebeurt zowel bij zijn deelname aan parlementsverkiezingen als bij zijn promotie.

Question 39

Hoe ziet Schreber God in zijn psychose?

Answer 39

Schreber ervaart God als iemand die niet handelt volgens de maatschappelijke wetten en moraliteit, en voelt zich misbruikt door deze God. ## Footnote Zijn waan draait om een complexe relatie met deze God.

Question 40

Wat is de structuur van de perversie volgens Lacan?

Answer 40

De structuur van de perversie wordt gekenmerkt door loochening, waarbij het tekort van de eerste Ander wordt erkend maar ook miskend. ## Footnote Loochening is de centrale mechanismen in de perversie, in tegenstelling tot verdringing en forclusie.

Question 41

Wat is de rol van seksuele fetisjisme in de perversie?

Answer 41

Seksueel fetisjisme komt centraal te staan in iemands seksuele lustbeleving omdat er vanuit de noodzaak van die fetisj wordt vertrokken. ## Footnote Dit illustreert hoe pervers functioneren werkt.

Question 42

Hoe worden sadisme en masochisme door Lacan gezien?

Answer 42

Sadisme en masochisme zijn geen tegengestelde praktijken, maar varianten die elk op hun manier een limiet opzoeken in de angst van de Ander. ## Footnote Sadisme zoekt excessief genot in het lichaam van de ander, terwijl masochisme het punt zoekt van excessief genot aan de andere kant.

Question 43

Wat gebeurt er met personen die volgens een perverse logica functioneren bij beperking in hun uitingen?

Answer 43

Ze worden vaak geconfronteerd met zinloosheid, wat kan leiden tot depressie of vlucht in verdovende middelen. ## Footnote Ze zoeken vaak naar manieren om hun weten over genot te maximaliseren.

Question 44

Wat is de perverse logica bij betrokkenheid van anderen in perverse scenario's?

Answer 44

De ander wordt gezien als onwetend en wordt als hypocriet ervaren wanneer ze zich verzetten tegen de handelingen, wat de perverse logica versterkt. ## Footnote Dit toont de problematiek van de perverse identificatie.

Question 45

Wat is een belangrijk kenmerk van de perversie in sociale contexten?

Answer 45

Er bestaan subculturen waarin gelijkgestemden hun weten over het genot delen en in praktijk omzetten. ## Footnote Websites, dating-sites en specifieke evenementen spelen hierbij een belangrijke rol.

Question 46

Wat is folie à deux?

Answer 46

Een gedeelde paranoïde waan tussen twee personen ## Footnote Het betreft vaak een nauwe relatie, zoals tussen moeder en dochter.

Question 47

Waarom keerde de jonge vrouw terug naar de stad?

Answer 47

Om bij haar moeder te wonen na een leven op het platteland ## Footnote Ze had daar een agrarisch bestaan opgebouwd.

Question 48

Wat is de belangrijkste klacht van de vrouw in het psychiatrisch ziekenhuis?

Answer 48

Dat zij en haar moeder lastiggevallen worden door de buren ## Footnote Dit leidde tot verwarring en psychotische symptomen.

Question 49

Wat hoorde de vrouw hallucinatoir tijdens een ontmoeting in de traphal?

Answer 49

'Zeug' ## Footnote Dit woord veroorzaakte verwarring en angst bij de patiënte.

Question 50

Wat typeert Lacan in de psychotische ervaringen van de vrouw?

Answer 50

De structuur van haar ervaringen en de invloed van mannelijke elementen ## Footnote Hij koppelt verwarring aan de aanwezigheid van mannen.

Question 51

Wat vreest de vrouw in relatie tot haar echtgenoot?

Answer 51

Een complot tussen hem en de schoonfamilie ## Footnote Dit complot heeft een gruwelijk-reëel karakter voor haar.

Question 52

Wat symboliseert de hallucinatie 'zeug' voor de patiënte?

Answer 52

Haar angst om in stukken gesneden te worden, net zoals een zeug ## Footnote Dit is gerelateerd aan haar verleden op het platteland.

Question 53

Wat doet de overspelige man in de context van de buurvrouw?

Answer 53

Hij incarneert een mannelijk-seksuele component die de patiënte niet kan plaatsen ## Footnote Zijn aanwezigheid verergert haar psychotische symptomen.

Question 54

Wat is de betekenis van de uitspraak 'ik kom van bij de spekslager'?

Answer 54

Het is een lege uitdrukking die geen onderlinge positie of standpunt uitdrukt ## Footnote Dit maakt de ontmoeting met de man nog spannender.

Question 55

Wat is de rol van symbolische kaders in de ervaringen van de patiënte?

Answer 55

Ze kan geen symbolische kaders mobiliseren om mannen te plaatsen ## Footnote Dit leidt tot een reële en verwarrende ervaring.

Question 56

Wat gebeurt er bij de ontmoeting met de buurvrouw's overspelige man?

Answer 56

De patiënte staat perplex en ervaart verwarring ## Footnote Dit komt door het ontbreken van symbolische mediaties.

Question 57

Hoe verhoudt de patiënte zich tot de mannelijke aanwezigheid?

Answer 57

Ze ervaart het als bedreigend en onveilig ## Footnote Dit leidt tot haar psychotische symptomen.

Question 58

Wat is het gevolg van de hallucinatie voor de patiënte?

Answer 58

Haar Ik krijgt een positie, maar alleen op imaginair vlak ## Footnote Ze identificeert zich met slachtvee, wat haar beledigt.