Huidtumoren - Premaligne naar maligne Flashcards

1
Q

Lagen huid?

A

Epidermis, dermis, subcutis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Waar bestaat epidermis uit?

A

Keratinocyten, melanocyten en APC (langerhanscellen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Lagen van diep naar oppervlakkige epidermis?

A

Stratum basale. stratum spinosum, stratum granulosum, stratum lucidum en stratum corneum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Waar ontstaat een melanoom uit?

A

Melanocyten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Risicofactoren huidkanker?

A

Genetisch:
- Pigment onafhankelijke genen
- Pigment afhankelijke genen (hoe lichter, hoe meer kans DNA schade door UV licht)

Leeftijd en geslacht

UV-expositie:
- leeftijd
- intermittent & cumulatief
- verbranding
- UVB, UVA/PUVA (hier later meer info over)

Dermato-oncologische voorgeschiedenis

Latrogene factoren:
- Immuunsuppressie
- Fototherapie
- Radiotherapie
- Arseen

Leefstijl:
- Roken
- BMI
- Alcohol
- SES
- Koffie

Chronische ulcera

Fenotype:
- Huidskleur
- UV schade

Virus infectie

UV-expositie:
- HPV
- HVV 6

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kenmerken UVA straling?

A
  • Langgolvige straling
  • 90% vd straling
  • Dieper in het huid
  • Huidsveroudering
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Kenmerken UVB straling?

A
  • Kortgolvig
  • oppervlakkig op het huid
  • Huidverbranding
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Welke UV straling zorgt voor veroudering van het huid?

A

UVA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Welke UV straling zorgt voor verbranding huid?

A

UVB

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Welke UV zorgt voor verdikking huid?

A

UVB

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Welke UV zorgt voor pigmentatie

A

Beide

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Welke UV zorgt voor Vitamine B aanmaak

A

UVB

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Welke UV zorgt voor zonnebrand?

A

Beide, maar UVB meer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Welke zorgen voor tumoren, mutaties en immuunsuppressie?

A

Beide

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Welke voorloper basaalcelcarcinoom?

A

Geen voorloper

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Welke voorloper plaveiselcelcarcinoom?

A
  • Intra-epithiale carcinoom (CIS)
  • Actinische keratosen
  • Morbus Bowen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Welke voorloper melanoom?

A
  • Melanoma in situ
  • Lentigo Maligna
  • Congenitale melanocytaire naevi (CMN)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wat is actinische keratose?

A

Cutane premaligniteit, waarbij onderste laag van basaalmembraan (stratum basale) dysplastisch is.

  • Kapote elastinevezels in huid
  • Parakeratose: verminderde uitrijping, hierdoor cellen met kern in deze laag, faya man
  • BIJ TWIJFEL ALTIJD BIOPT
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wat is Morbus Bowen?

A
  • In situ plaveiselcelcarinoom / inter-epidermaal plaveiselcelcarcinoom.
  • meestal solitair, soms multipel
  • Overal, ook slijmvlies (vaak HPV geassocieerd)
  • BIJ TWIJFEL ALTIJD BIOPT
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Therapie beleid bij AK of MB?

A

Lokale destructie (een of enkele laesies):
- cryotherapie (bevriezen)
- curretage/electrocoagulatie
- excisie (ALLEEN BOWEN)

Veldbehandeling (grotere gebieden/multiple laesies):
- Efudix creme (5 FU)
- Aldara creme
- Picato gel
- PDT
- Dermabrasie / peeling

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wat is efudix (5 FU)?

A

Een cytostaticum dat zorgt voor lokale chemotherapie, wel 2-4 weken lang, tweemaal daags.

  • AK, superficiele BCCs en Morbus Bowen
  • Veldbehandeling die door PT zelf gedaan kan worden
  • Nadeel: allergie of lokale reactie kan optreden & therapietrouw is risico altijd
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wat is Aldara creme (imiquimod)?

A
  • Immunomodulator
  • vier weken lang, drie keer per week bij AK
  • Bij BCC: 1x per dag, vijf dagen per week gedurende 6 weken.
  • Nadeel: Systematische bijwerkingen, lokale reacties en oppervlakkig
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

PDT? (fotodynamische therapie)?

A
  • Reactie O2 + licht + fotosensitizer -> protoporyfrine
  • Zuurstofradicalen zorgen voor apoptose en necrose
  • Nadeel: dagbehadeling en pijnlijk
  • Voordelen: therapietrouw en fraaie genezing
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Wat zijn congenitale melanocytaire naevi?

A

Hele grote moedervlekken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
26
Wordt kans op melanoom kleiner op plek CMN als CMN weg is gehaald?
Nee
27
Wat is een lentigo maligna?
- Melanoom in situ (intra-epithale melanoom) - mediane leeftijd: 70 - Komt vaak door zonlicht bloodstelling - Moeilijk afgrensbaar - diagnostiek: dermatoscopie en biopt - convectionele excisie met 5mm marge of micrografische gecontroleerde chirurgie (Breuniger chirurgie), randen excisie volledig beoordeeld
28
Anamnese bij premaligne afwijkingen?
- Blootstelling UV-straling - Immunosuppressie - Klachten (pijn? snelle progressie?) - Demato-oncologische geschi.
29
Voorkeursplekken premaligne afwijkingen?
Zon-blootgestelde delen: - aangezicht - onderlip - randen oor - handruggen - onderarmen - onbehaarde schedel (mannen) - Decollete - Onderbenen (vrouwen)
30
Waar let je op bij palperen en totale huid inspectie?
- Wondjes - Zwelling/induraties - Pijn
31
Hoe beoordelen huidkanker?
Acroniem: PROVOKE
32
Waar staat PROVOKE voor?
Plaats Rangschikking Omvang Vorm Omtrek Kleur Effflorescenties
33
Wat uitvragen anamnese bij Basaalcelcarcinoom
- Beloo: spontaan of langzaam - Klachten: relatief weinig bij BCC - UV straling - Immunosuppressie - Dermato-oncologische voorgeschied. - Andere RF: radio therapie, lokaal trauma, genetisch
34
Wat is Basaalcelnaevus syndroom
Gorlin-Goltz syndroom, waarbij mutaties zijn in PTCH-gen waardoor jonge leeftijd BCC kan ontstaan. - Kaakcysten gepaard - Adviezen: beschermen tegen UV, niet verbranden en rontgenstralen beperken - Major en Minor criteria (2 major of 1 major en 2 minor) -> voor criteria kijk SLIM, want hoef je niet te leren
35
Wanneer vismodegib of sonidegib?
Behandeling basaalcelnaevus (symptomatische BCC die gemetastaseerd is OF lokaal uitgebreid BCC dat niet radiotherapeutisch of chirrurgisch kan)
36
Wat zijn vismodegib of sonidegib?
Orale hedgehog inhibitors (hebben helaas veel bijwerkingen, zoals smaakverlies, haaruitval en spierkrampen. EN HEEL DUUR)
37
Kenmerken basaalcelcarcinoom?
- Glazig, wasachtige doorschijndende papel/plaque/nodus - Vaak centrale ulcerus met verheven bleekrandje -teleangiectasieen (vaattekeningen, zeker dermatoscopisch) - snel bloedend en niet genezend - SOMS atrofie en onscherpe begrenzing
38
Wat is de H zone?
Alles op het gelaat behalve wangen en voorhoofd
39
Wat doe je bij lichamelijk onderzoek bij BCC?
- Letten omvang, onderliggende structuren, indien gelaat: H-zone, en totale huid inspectie
40
Wat doe je als diagnostiek bij BCC?
Histologisch onderzoek middels biopt
41
Verschil niet-agressief (laag risk) en agressefif BCC (hoog risk)?
Niet-agr: superficiaal en nodulair Agres: sprieterig groeiend
42
Waar bevinden low risk BCC's zich vaak?
Romp
43
Waar bevinden high risk BCC's zich vaak?
Gelaat (H-zone)
44
Grootte high risk en low risk BCCs?
High risk: >2cm Low: <2 cm
45
High risk vaak een recedief?
Ja vaak wel
46
Behandeling low risk BCC?
- Excisie met 3mm marge OF bij superficieel (groeiend) BCC: topicale therapie
47
Welke topicale therapie zijn er?
- 5FU creme - Imiquimod creme - FDT fotodynamisch therapie
48
Welke behandeling high risk BCC?
- Excisie met 5 mm marge of Mohs' micrografisch chirurgie (in gelaat)W
49
Uitleg Mohs'?
Is 100% snijvlak controle bij chirurgisch verwijderen. Dit doe je bij high risk BCC's waar grote marges vanwege locatie niet mogelijk is
50
Nadelen Mohs'?
Kostbaar en arbeidsintensief
51
Voordelen Mohs'
- meer kans op radicaliteit, dus minder kans recidief - weefselsparend
52
Kenmerken PCC?
- Sneller groeiend dan BCC - Kan huidkleurig zijn tot aan erythemateuze plaque of nodus pijn - Vaak schilfering (keratose) en centrale ulcerus - Omliggende actinische keratosen - snel bleodend en niet genezend - 80% hoofd-hals - histologisch keratinevorming - mitosefiguren zichtbaar
53
Risicofactoren PCC?
- UV - ARseen - Roken - Man > vrouw - Huidtyoe I-II - immunogecompromiteerd (HPV) - chronische huidontstekingen - genodermatosen
54
Stadieringen huidkanker? Bij T
Tx: primaire tumor kan niet worden bepaalt T0: geen bewijs tumor Tis: Carcinoma in situ T1: tumor gelijk of kleiner dan 2cm T2: >2cm T3: extra dermale invasie in spier, bot, kraakbeen, kaak of orbita. OF diepe invase van >6mm T4: directe tumor ingroei of perineurale incasie in schelbasis of axiaal skelet INVASE van >6mm is automatisch T3
55
N stadiering?
Nx: niet bepaald kunnen worden N0: geen regionale lymfekliermeta N1: 1 lymfeklier kleiner of 3 cm N2: 1 lymfeklier 3 - 6 cm of multiple klieren <6cm N3: lymfeklieren >6cm
56
M stadiering
M0: geen meta op afstand M1: afstandsmetas
57
Vanaf welke stadium PCC maak je ook echo hals?
Stadium III en ook moet je dit bespreken bij MDO hoofd-hals OOK lip PCC
58
PCC stadium 1 behandeling?
excisie met 5mm marge
59
Stadium 2 PCC behandeling?
Excisie met 10 mm marge
60