HC. 5 - Mammacarcinoom Radiotherapie Flashcards
Welke indicaties zijn er voor radiotherapie? (mammacarci)
- Postoperatief na lumpectomie met sentinel node (MST)
- Postoperatief na gemodificeerde radicale mastectomie, dus irradicale chirurgie, T4 tumor, bij 4+ lymfekliermetastases of doelgebied axilla
- Lymfogene metastasering in oksel of supraclaviculair
- Palliatief
Hoe kun je tumor goed lokaliseren in mamma voor radiotherapie?
- looddraadje rondom borst zekeren
- tatoeage om tumor goed te lokaliseren
Hoe ziet bestralingsveld eruit?
Driehoekig gebied, oftewel: Tangentiële velden
Hypo- of hyperfractioneren bij mammacarci?
Hypo
Waar is het doelvolume van afhankelijk?
Tumorgrootte en de plaats
Wanneer gross tumor volume?
Bij lumpholte
Wanneer clinical target volume?/
Klierweefsel
Wnr planning target volume?
CTV + 0,5
Wat is er bijzonder aan locoregionale radiotherapie??
Dit is groter gebied, want je wilt hier lymfeklierstations in meenemen.
Ook op klierweefsel, maar omdat je groter gebied: kun je ook kritieke organen beschadigen, zoals:
long, contra-laterale mamma, long, hart, plexus brachialis, oesophagus en schildklier
Wie kunnen partiele borstbestraling krijgen?
- Low risk patienten
- > 50 jaar
- Tumor kleiner dan 30mm in diameter
- Gunstige histologische kenmerken
- pNO
Welke soort bijwerkingen van radiotherapie zijn er?
Vroege bijwerkingen en late bijwerkingen
Welke vroege bijwerkingen zijn er?
Huid:
- Erytheem, hyperpigmentatie
- Desquamatie (oppervlakkig huid komt los te zitten)
- Pijn
- Jeuk
Subcutane weefsels:
- Oedeem
Welke late bijwerkingen zijn er?
Huid:
- Atrofie
- Hyperpigmentatie
- Blijvend verwijdde bloedvaten onder huid
Subcutane weefsel:
- Fibrotisering
Overige:
- Longfibrose
- Lymfoedeem arm na okselkliertoilet of bestralen lymfeklierstations
- Functieverlies melkproductie
- Ribfractuur
- Secundaire tumoren
- Hypothyreoidie
- Cardiotoxiciteit
Hoe kun je vroege bijwerkingen behandelen?
Ondersteunende therapie, zoals pijnstilling, verbanden en (vettende) zalven
Hoe voorkom je coronaire events of schade aan nabijgelegen organen?
Deep Inspiration Breath-hold Techniek
Wat is Deep Inspiration Breath-hold Techniek?
Patienten halen diep adem, en dan wordt er bestraald. Door longvolume toename wordt afstand tussen doelvolume en hart groter, en krijgt hart minder grote hart.
Om dus coronaire events / schade te verminderen/voorkomen
Verschil protonen gebruik vs fotonen?
Fotonen: veel oppervlakkig schade aan huid, en steeds zwakker hoe dieper
Protonen: Weinig oppervlakkig schade huid, maar meer op doel orgaan in lichaam, en gaat dan ook niet dieper dan bedoeling, weefsel achter tumor geen schade
Follow up bij radiotherapie?
Regelmatig controle op recidief en bijwerkingen.
1e jaar: om de 3 maanden, en daarna iedere 6 maanden en dan 1x per jaar.
Andere diagnostiek is alleen bij indicatie.
Lees nog kort slim samengevat blz 92
Heel handig tbh
