HC 4 Flashcards
Wat prik je bij botmetastase of afwijking prostaatca op scan?
PSA
Wat doet prostaat?
Maakt eiwit PSA en maak ejaculaat meer vloeibaar.
Waar zit prostaat
Tussen blaas en plasbuis.
Waar is apex kant
Bij plasbuis kant
Hoe vaak prostaatkanker per jaar in NL?
14.000 per jaar
Hoe ontdek je prostaatkkr?
- <10% symptomisch (pijn meta, hematurie, paraneoplastisch syndroom)
- helft bij toeval
- helft bij screening/ check up
Wat is er met agressieve prost. kankers?
Je kan ze wel behandelen, maar ze komen vaak toch terug. Maar genezing groter natuurlijk in beperktere ziektestadium
Hoe spoor je prost. kanker op?
- PSA bloed (Prostaat Specifieke Antigeen)
- Rectaal toucher (DRE)
- TRUS (Trans Rectaal UltraSound)
Wanneer verder onderzoeken bij verhoogde PSA op kans prostaat kkr?
12,5% - 20%
Wanneer verder onderzoeken bij verhoogde PSA op kans agressieve prostaat kanker?
4-7 (kans agressief
waar biopt?
Perineale prostaat biopt, vanuit rectum
Wat is gleason-gradering?
score: (1, 2, -> deze zie je eigenlijk niet) 3, 4 en 5.
5 agressief en 1 is niet agressief
1e getal is wat je meeste ziet en 2e getal is wat je ook ziet maar minder.
Bv: Gleason 3+3
KOMT IN TENTAMEN DUS GOED FF LEREN, en verder ff uitzoeken. niet lui zijn
Verminderd screening prost kkr de mortaliteit en metastase risico?
Ja en ja. MAAR 781 mannen screenen en 27 extra diagnostiseren om 1 dood te voorkomen
Waar begin je mee bij prostaatkanker?
rectaal toucher en PSA meten in bloed
Wat zit in risico calculatie?
- Prostaatwijzer / TRUS
- etniciteit
- fam anamnese
- comorbiditeit / levensverwachting
- wensen van de patient
Prognostische factoren?
GPT:
- Graad: Gleasonscore
- PSA
- T-stadium: T2, T3 en T4
- Hvlheid tumoren in biopt
Uitleg T-stadia?
T1: niet voelbaar
T2: In kapsel prostaat, voelbaar
T3: Groei buiten prostaat
T4: Groei in baas, bekkenbodem en darmen heeel groot
TT vragen
Wnr verhoogde kans metastase?
- PSA >20
- Gleason >4+3 (7)
- T3 of hoger
Welke scan bij nieuwe diagnose hoge risico prostaat kanker OF recidief?
PSMA PET CT scna
PSMA? betekenis
Prostaat specifiek membraan antigeen (zit op jasje alle prostaatkanker cel, radioactief molecuul kan binden op ligant)
Welke plekken PSMA?
Schouder gewricht
Nog niet behandelen? Welke 2 termen?
- Watchful waiting
- Active Surveillance
Wat is watchful waiting?
Wel in gaten houden, maar nog geen curatieve behandeling en palliatie uitstel
Wat is active surveillance?
Elke 3 maanden controle, uitstel van curatieve behandeling tot progressie.
Bij 3+3 of 3+4, PSA <15 en t1-2
Curatieve opties?
Radiotherapie
- Uitwendig stralen
- Brachytherapie (LDR jodium zaadjes of iridium)
- Stereotactie (cyberknife)
Radicale prostatectomie
- Open chirurgie
- Laparoscopie
Andere fysische methoden
- HYFI (hitte)
- Cryotherapie (bevriezen)
- Protonen
- IRE (elektrische tijd)
Paliatie opties?
Chemische castratie:
- anti-androgenen (remt testosteron, want testosteron zorgt voor prost. kanker)
- LHRH agonist/antagonist
Operatieve castratie
ADT, en wat is dit?
Afdeballen Dikkenaald Tablet (androgeen deprivatie therapie). Dus welke mogelijkheden om paliatief prostaat kanker te behandelen
Wat doe je bij veel metastases?
Chemo-hormonale therapie
Wat is CRPC?
Castratieresistentie
