Huidkanker Flashcards
Wat is een melanoom?
meest agressieve vorm van huidkanker, het ontstaat door de melanocyten in de huid
welke 3 voorlopers heeft het melanoom?
melanoma in situ, lentigo maligna en giant congenital naevus
Hoe herken je een moedervlek die maligne aan het worden is?
Plotseling verandering van vorm, kleur, omtrek en grootte
Wat is het gevaar van een melanoom?
kan uitzaaien
risicofactoren melanoom?
UV straling, ernstige verbranding op jonge leeftijd, huidtype 1, blond haar blauwe ogen, spreten en basaal/ plaveiselcel carc in vg
hoe kan je diagnose melanoom stellen?
mbv dermatoscopie en de Breslowdikte bepalen (afstand tussen granulaire laag en diepste tumorcel) en evt een diagnostische excisie als de verdenking hoog is met een marge van 2 mm
Wat is de behandeling van een melanoom?
therapeutische incisie met marge van 1cm
Wat is een BCC?
ontstaat in de epidermis in keratinocyten en is de meest voorkomende vorm van huidkanker (1:5)
Wat is de gemiddelde leeftijd voor BCC?
65 jaar
Wat is een risicofactor naast zonblootstelling etc?
eerder BCC, mensen met BCC 3x grotere kans op andere huidkankervormen
Wat is een basaalcelnaevus syndroom?
mutatie in PTCH gen waardoor er meerdere BCC’s ontstaan vanaf jonge leeftijd
Hoe ziet een BCC eruit?
glazige, wasachtige doorschijnende papel, plaque of nodus met parelmoerachtige glans. Vaak is er een centrale ulceratie met een verheven bleke rand, telengiëctasieën (vaattekening), de afwijking is snel bloedend en niet genezend. Soms is er atrofie en onscherpe begrenzing.
Hoe is het beloop van BCC?
langzaam beloop, groeit heel langzaam
wat is een laag risico BCC?
superficieel, nodulair, <2 cm, buiten H-zone, gelaat,romp en extremiteiten en het is een primaire BCC
Wat is een hoog risico BCC?
sprieterig, >2cm, micronodulair, in H-zone en recidief
Hoe behandel je een laag risico BCC?
Bij een laag risico BCC wordt een excisie gedaan met een marge van 3 mm. Topicale therapie mag ook worden gegeven bij een superficieel groeiend BCC:
* 5-fluorouracil crème
* Imiquimod crème
* Fotodynamische therapie
Hoe behandel je hoor risico BCC?
excisie met 5 mm of Mohs chirurgie
Wat is Mohs chirurgie?
Moh’s microscopische chirurgie wordt toegpast bij hoog risico locaties, waarbij ruim omheen snijden niet mogelijk is. De tumor wordt hierbij onder een hoek van 45 graden uitgesneden. Vervolgens worden alle snijvlakken beoordeeld en wordt er waar nodig nog meer weefsel verwijderd. De wond wordt tot de uitslag van de patholoog opengehouden.
Wat zijn voorstadia van PCC?
Actinische keratosen en Morbus Bowen
Wat zijn actinische keratosen?
cutane premaligniteit met dysplasie van de onderste laag van BM, hoe meer AK’s, hoe meer kans PCC
Wat is Morbus Bowen?
carcinoma in situ. meestal solitair.
hoe behandel je MB of AK?
bij solitaire laesie: lokale therapie zoals cryotherapie of curretage. bij multiple laesies: veldtherapie zoals:
o Efudix crème (5 FU)
o Aldara crème (imiquimod)
o Picato gel (ingenol mebutate)
o PDT (fotodynamische therapie) –> nadeel pijn en duur
o Dermabrasie/ peeling
nadeel cremes: bw huid en sommige systemisch
Hoe ziet PCC eruit?
Kenmerkend voor dit type is de huidkleurige tot erythemateuze plaque of nodus pijn. Vaak is er schilfering (keratose) en centrale ulceratie. Er zijn omliggende AK’s, het is snel bloedend en niet genezend.
waar komen meeste PCCs voor?
80% in hoofd-hals gebied
AV?
biopt nemen voor diagnose en bij stadium II ook echo hals om lymfeklieren te bekijken en palpatie lymfeklieren
hoeveel kans metastase vanaf stadium 2?
10-20%
Wat is therapie bij stadium I?
excisie met marge 5 mm
therapie stadium II
excisie marge 10 mm of Mohs
therpaie stadium III en IV?
besproken in MDO
wat te doen bij een invasief melanoom blijkt na diagnosctische excisie?
aanvullende diagnostische tests en onderzoeken zoals schildklierwacht dissectie of een imaging onderzoek om te bepalen of knaker naar lymfeklieren heeft verspreid. behandeling zal hiervan af hangen, chirurgie, immunotherapie, gerichte therapie of combi
