herkansing Flashcards
stapsgewijs: stadia of fase
Welke soort verandering is dit?
Kwalitatieve verandering
Geleidelijk: vloeiend
Welke soort verandering is dit?
Kwantitatieve verandering
Een periode waarin een bepaalde gebeurtenis of de afwezigheid daarvan een ontwikkelingseffect heeft
Hoe heet deze periode?
Kritische periode
Bijv. iemand die tot zijn 12e nooit in aanraking is geweest met taal zal dit later ook niet meer leren
Een periode waarin de gevoeligheid voor bepaalde ervaringen groot/groter is
Hoe heet deze periode?
Sensitieve periode
Bijv. tweetalige opvoeding als kind vergeleken iemand die ouder is en de taal leert
Ontwikkeling van taal en andere ontwikkelingen die voor de meeste mensen gelijk zijn
Invloedenmodel van de ontwikkeling (Baltes et al.)
Normatieve leeftijds-gebonden invloeden
Het verschil tussen jouw jeugd en de jeugd van jouw oma
Invloedenmodel van de ontwikkeling (Baltes et al.)
Normatief historische invloeden
Het overleven van een vliegtuigcrash of een ski ongeluk
Invloedenmodel van de ontwikkeling (Baltes et al.)
Niet-normatieve invloeden
Volgens Baltes is de ontwikkeling 7 dingen
A: L M M
B: P V
C: C B H
Levenslang
Multidimensioneel
Multidirectioneel
Plasticiteit, Veranderbaar
Onder invloed van cultuur, biologie en historische context
John Locke
Model (Mechanistisch/organisch)
Ontwikkeling (Continue/discontinue)
Verandering (kwalitatief/kwantitatief)
Tabula Rasa! Kinderen worden allemaal gelijk geboren en zijn een ongeschreven blad
Mechanistisch model: Wetenschappelijk
Continue ontwikkeling: Geleidelijke ontwikkeling
Kwantitatieve veranderingen: kijken naar hoeveel woorden een kind kan leren (Geleidelijk/vloeiend)
Jean-Jacques Rousseau
Model (Mechanistisch/organisch)
Ontwikkeling (Continue/discontinue)
Verandering (kwalitatief/kwantitatief)
Kinderen worden als ‘goede’ mensen geboren en moeten de natuurlijke ontwikkeling volgen (ouders moeten dt niet pushen)
Organisch model: het lijkt op wat er in de natuur gebeurt
Discontinue ontwikkeling: Fases en in stadia
Kwalitatieve verandering: Kijken naar het verschil in twee woorden kennen en zinnen kunnen maken
Jean Piaget theorie van cognitie ontwikkeling bevat 4 stadia (discontinu):
Sensomotorisch: 0 - 2
Preoperationeel: 2 - 7
Concreet operationeel: 7 - 12
Formeel operationeel: 12+
Sigmund Freud
5 fases van psychoseksuele ontwikkeling
Oraal, anaal, fallisch, latentie en genitaal
Erikson 8 fasen van psychosociale ontwikkeling met leeftijd
TA (4x) IIII GI
Trust vs. mistrust: 0 - 18 (Baby)
Autonomy vs. Shame & Doubt:18 maanden - 3 jaar (Kleuter)
Initiative vs. Guilt. 3 - 5 jaar (preschool)
Industry vs. Inferiority: 5 - 13 jaar (grade-schooler)
Identity vs. Role Confusion: 13 - 21 jaar (Tiener)
Intimacy vs. Isolation: 21 - 39 jaar (Jongvolwassene)
Generativity vs. Stagnation: 40 - 65 jaar (Middelbaar volwassenen)
Integrity vs. Despair: 65+ (ouderen)
4 theoretische perspectieven gebaseerd op de continue ontwikkeling van John Locke
Pavlov’s leertheorie met behaviorisme (S –> R):
- Klassieke conditionering (little Albert experiment) door John B watson
- Operatie conditionering (Pingpongende duiven) door Skinner
Bandura’s Sociale leertheorie: liet zien dat ontwikkeling bi-directioneel is: persoon en wereld beïnvloeden elkaar (Baby-doll experiment)
Vygotsky’s socioculturele theorie: gebaseerd op het Marxisme en kwam met Scaffolding en zone van naaste ontwikkeling
De neiging van een kind om zich aan persoon te hechten, zelfs wanneer die persoon niet goed voor het kind zorgt. Een voorbeeld van geleidelijke continue ontwikkeling.
Van wie is deze theorie en hoe heet de theorie?
John Bowlby - hechtingstheorie
- Het concreet-operationele stadium bij Piaget valt samen met de fase van ……….. bij Erikson
a. Trust vs. Mistrust
b. Initiative vs. Guilt
c. Industry vs. Inferiority
Het concreet-operationele stadium bij Piaget valt samen met de fase van Industry vs. Inferiority bij Erikson
Informatieverwerkingsmodel van Atkinson & Shiffrin
Continue ontwikkeling of discontinue ontwikkeling?
Het centrale idee is dat mensen actieve informatieverwerkers zijn.
- Informatie van zintuigelijke prikkels (geur, geluid) gaat in aantal fasen door het systeem
- Informatie wordt opgeslagen en het wordt ofwel vergeten of het gaat door naar de volgende fase
Vergeten kan in elke fase gebeuren, gebeurd zodat het brein niet overprikkeld raakt - Laatste fase is opslag in LTG
Ontwikkeling die plaatsvind gaat geleidelijk, dus continu!!
Cross-sectioneel onderzoek
Longtiduaal onderzoek
Cohortonderzoek
Cross-sectioneel onderzoek: Data wordt bij personen verzameld op één moment in de tijd
Longtiduaal onderzoek: Personen worden herhaaldelijk onderzocht om te bepalen of er veranderingen op treden
Cohortonderzoek: Personen met een gemeenschappelijk kenmerk worden vaker gemeten over een langere periode