HC9 H20 Emoties en het sociale brein Flashcards
Emotie
Interne staat en onvrijwillige fysiologische respons op een stimulus
Affect
Een bewuste, subjectieve mentale gevoel over een stimulus
Autonome fysiologische reacties
Hartslag, bloeddruk, doorbloeding, ademhaling, zweten, hormonale reacties
Motorische reacties
Gelaatsexpressies, lichaamshouding, lachen/huilen, stemgeluiden
Subjectieve emotionele ervaring
Zelfrapportage (“Ik ben blij”)
Niet-bewuste handelingen en cognitieve processen
Onbewuste inference, zoals intuïtie
Charles Darwin - emoties
Emotioneel gedrag is besloten door evolutie
Philip Bard - Diëncephalische katten
In Bard’s experimenten vertoonden katten met een intact achterste deel van de hypothalamus “schijnwoede”, wat leidde tot sterke emotionele reacties. Deze “schijnwoede” gaf aan dat het behoud van de hypothalamus sterke emotionele uitingen mogelijk maakt.
Philip Bard - Decerebrate katten
Bard ontdekte dat wanneer het diencephalon (tussenhersenen) werd gescheiden van het middenbrein bij katten, ze geen emotionele reacties vertoonden. Dit toonde aan dat het diencephalon belangrijk is voor de regulatie van emoties.
Philip Bard - hypothalamische stimulatie
Het stimuleren van specifieke gebieden in de hypothalamus kan sterke affectieve reacties uitlokken. Dit benadrukt de rol van de hypothalamus bij het activeren van emotionele reacties, vooral in combinatie met autonome opwinding.
Philip Bard - hypothalamus-cortex
De hypothalamus speelt een actieve rol in het opwekken van emotionele reacties, terwijl de cortex deze reacties kan remmen. Dit duidt op een complexe wisselwerking waarin de cortex de emotionele impulsen vanuit de hypothalamus kan reguleren.
James Papez - emoties
Papez identificeerde de limbische kwab als de anatomische basis voor emoties.
Hij stelde dat de neocortex essentieel is voor de bewuste ervaring van emoties, waarbij het limbisch systeem en de neocortex samen werken om emotionele processen mogelijk te maken.
Kluver-Bucy-Syndroom
Bij het Kluver-Bucy-syndroom, veroorzaakt door bilaterale verwijdering van de amygdala en de inferior temporale cortex, verliest een individu het gevoel van angst en dreiging. Dit benadrukt het belang van de amygdala bij het reguleren van angst- en dreigingsreacties.
Jacobsen - frontaalkwab verwijdering
Bij een operatie waarbij de frontaalkwab van een neurotische chimpansee werd gescheiden van de rest van de cortex, werd het dier opvallend rustiger. Dit experiment leidde later tot de ontwikkeling van frontale lobotomieën bij mensen, wat sterke effecten had op sociaal en emotioneel gedrag.
Emotionele netwerk in hersenen
Een uitgebreid hersennetwerk, inclusief de amygdala en prefrontale cortex (orbitofrontale en ventromediale gebieden), speelt een belangrijke rol in het ervaren en reguleren van emoties. Dit netwerk stelt ons in staat om emotionele prikkels te herkennen en erop te reageren.
Limbisch circuit
Het limbisch circuit, bestaande uit de limbische lob die de hersenstam omgeeft, omvat de cingulate gyrus, hippocampus, amygdala, het mammillothalamische kanaal en de voorste thalamus. Dit circuit vormt de basisstructuur voor het ervaren en verwerken van emoties.
Connecties binnen limbische systeem
De hippocampus, amygdala en prefrontale cortex (PFC) zijn verbonden met de hypothalamus. De mammilaire kern van de hypothalamus staat in verbinding met de voorste thalamus, die op zijn beurt verbonden is met de cingulate cortex, waardoor een circuit ontstaat dat alle belangrijke emotie-gerelateerde structuren met elkaar verbindt.
Prefrontale cortex en genot
De prefrontale cortex (PFC) speelt een rol in het ervaren van genot en plezier. De orbitofrontale cortex (OFC) houdt zich bezig met genotsbeleving, waarbij de mid-anterior OFC sensorische genoegens zoals chocolade, drank, seks, drugs en muziek verwerkt. De ventromediale PFC helpt bij het monitoren en voorspellen van beloningen.
Amygdala in emotie
De amygdala ontvangt input van alle zintuigen en kan complexe, multimodale stimuli verwerken. Bij bilaterale schade aan de amygdala (zoals bij het Klüver-Bucy-syndroom) verliezen dieren hun angst en worden ze opmerkelijk tam, wat de cruciale rol van de amygdala in angstregulatie toont.
Asymmetrie theorieën
Hypothese dat rechter hemisfeer dominant is voor alle emoties.
Multicomponente emotieproces model (Scherer & Moors, 2019)
Dit model beschrijft emotionele episodes als samengestelde processen, die uit verschillende componenten bestaan: waardering, actievoorbereiding, fysiologische reacties, expressief gedrag en subjectieve gevoelens. Emotie wordt gezien als de interface tussen het organisme en zijn omgeving, en wordt beïnvloed door veranderende gebeurtenissen, contexten en ervaringen.
Theorie van de geconstrueerde emotie
Volgens deze theorie worden emoties geconstrueerd door de hersenen op basis van context, ervaring en verwachtingen. De hersenen voorspellen toekomstige gebeurtenissen om homeostase te behouden (allostase). De context bepaalt welke neurale circuits geactiveerd worden, wat betekent dat dezelfde emotie (bijv. angst) op verschillende manieren kan worden verwerkt, afhankelijk van de situatie.
Allostase
Allostase verwijst naar het proces waarbij het lichaam zijn interne stabiliteit behoudt door zich aan te passen aan veranderingen in de omgeving. Emoties spelen hierbij een belangrijke rol, omdat ze helpen bij het voorspellen van toekomstige gebeurtenissen en het aanpassen van fysiologische reacties.
Somatische marker hypothese (Damasio)
Damasio’s theorie stelt dat lichamelijke reacties, zoals verhoogde hartslag of zweten, belangrijke rol spelen bij het ervaren van emoties. Fysiologische en cerebrale reacties worden vaak automatisch opgeroepen door stimuli en leiden tot emotionele ervaringen. Sterkere fysiologische reacties worden vaak als intensere emoties ervaren.
