HC.4&5 Microscopie: van mond tot anus 1 en 2

Question 1

Wat zijn de onderdelen van de tractus digestivus? En welke organen zijn geassocieerd?

Answer 1

Tractus digestivus: mondholte, farynx, oesophagus, maag, duodenum, ileum, colom, rectum, anus
Geassocieerde organen: speekselklieren, lever, pancreas

Question 2

Wat zijn de hoofdfuncties van de tract. digestivus?

Answer 2

Opname van moleculen uit voedsel voor: onderhoud, groei, energie; Binnenste laag: bescherming (tegen o.a. pathogenen)

Question 3

Wat is ingestie?

Answer 3

Ingestie: introductie van eten en drinken in mondholte

Question 4

Wat is masticatie?

Answer 4

Masticatie: kauwen, voedsel verdelen in kleine behapbare stukjes

Question 5

Wat is motiliteit?

Answer 5

Motiliteit: spierbewegingen die het voedsel door de tractus leiden

Question 6

Wat is secretie?

Answer 6

Secretie: lubriceren met beschermde mucus (slijm), verteringsenzymen, zuur, loog en gal

Question 7

Wat is hormoon-secretie?

Answer 7

Hormoon-secretie: locale motiliteit en secretie

Question 8

Wat is chemische vertering?

Answer 8

Chemische vertering: grote moleculaire structuren afbreken in kleinere absorbeerbare onderdelen

Question 9

Wat is absorptie?

Answer 9

Absorptie: opnemen van kleinere moleculen en water in de bloedbaan en de lymfe

Question 10

Wat is eliminatie?

Answer 10

Eliminatie: uitscheiding van onverteerbare, niet-geabsorbeerde onderdelen

Question 11

Wat is de algemene structuur?

Answer 11

Algemene structuur: holle buis die bestaat uit 4 lagen
•	Mucosa
•	Submucosa
•	Muscularis
•	Serosa (adventitia boven middenrif)

Question 12

Waaruit is de bekleding van de mondholte opgebouwd?

Answer 12

Mondholte:
• Bekleding: plaveiselepitheel (aan onderkant laag geboren en langzaam naar boven gaan, verliezen kern en verhoord of niet; sterke laag beschermt tegen harde voedsel)
- Gekeratiniseerd: lippen, palatum durum
- Niet-gekeratiniseerd (meeste): palatum molle, wangen)
• Submucose:
- Kleine speekselklieren: continue excretie
- Diffuus lymfoid weefsel: antigen-presenterende cellen
- Vele kleine perifere zenuwen

Question 13

Waaruit is de bekleding van de tong opgebouwd?

Answer 13

Tong:
• Pleveiselepitheel met papillae
- Smaak: fungiformis (2), circumvallata (1) , foliata (3); echte proeven met taste buds (4)
- Transport: filiformis
• Lamina propria
- Zenuwen: neuronen met sensorische vertakkingen
- Sereuze en mucineuze klieren: vertering
• Spierweefsel: fragmentatie en transport
• Vet-bindweefsel: inbedding en verankering van spier en klierweefsel

Question 14

Hoe ontstaat een plaveiselcel carcinoom?

Answer 14

Dysplastisch weefsel door roken -> plaveiselcel carcinoom

Question 15

Hoe veel permanente tanden heeft een mens?

Answer 15

32

Question 16

Hoe zijn tanden opgebouws? En tot wanneer ontwikkelen deze onderdelen?

Answer 16

• Glazuur (ameloblasten, bovenkant), hardste lichaamsmateriaal (96% hydroxyapatiet)
• Dentine (ondotoblasten, onderkant), harder dan bit (70% hydroxyapatiet), geen bloedvaten
• Cementum (cementeblasten)
• Pulpa, bloedvaten en zenuwen
Glazuurformatie vindt plaats tot vlak voor eruptie. Detine formatie gaat door totdat de tand volgroeid is. Odontoblasten persisteren in de pulpa om het detine te onderhouden. Mesenchymale cellen rond de wortel differentiëren in cementocyten.

Question 17

Hoeveel speekselproductie per dag?

Answer 17

0,75-1 L speeksel/dag

Question 18

Welke grote/kleine speekselklieren heb je? Wat produceren ze? Sereus of muceus klierweefsel?

Answer 18

• Grote speekselklieren (90% van het speeksel)
- Glandula parotis: sereus (grootste qua opp): a-amylase (hydrolyse van koolhydraten) and proline-rijke eiwitten met antimicrobiele functie
- Glandula submandibularis: sereus > muceus: (66% van het speeksel) a-amylase, proline-rijke eiwitten, lysozyme (hydrolyse van bacterie celwanden)
- Glandula sublingualis: mucineus&raquo_space; sereus: mucus, a-amylase en lysozyme
• Kleine speekselklieren: mucineus (kleuren goed aan met PAS)

Question 19

Hoe zijn speekselklieren opgebouwd?

Answer 19

Opbouw:

• Lobules met tubulo-acinaire klieren
• Bindweefsel: ducten, bloedvaten, zenuwen, vetcellen

Question 20

Wat produceren sereuze klieren voorn.? En wat muceuze klieren?

Answer 20

Sereus -> enzym prod. ; mucineuze -> slijm prod

Question 21

Hoe is de wand van de oesophagus opgebouwd?

Answer 21

Oesophagus: (binnen naar buiten) bekledend epitheel: plaveiselepitheel -> dunne spierlaag -> submucose -> dikke spier: m. propria (lengte en circum spier) -> gestratificeerd plaveiselepitheel

Question 22

Hoe ontstaat een adenocarcinoom?

Answer 22

Adenocarcinoom: veroorzaakt door terugvloed zuur uit maag in oesophagus, zitten aan uiteinde oesopaghus. Reflux oesofagitis: epitheelschade en ontsteking. Lichaam reageert door slijm/klierepitheel te maken: intestinale metaplasie, dit kan dysplasie worden (richting maligniteit aan het gaan) -> adenocarinoom in Barrett oesopaghus. Risicofactoren: man, leeftijd, obestitas, roken, Kaukatische afkomst.

Question 23

Wat is de rol van de maag in de vertering?

Answer 23

Maag -> kneden, maagsap – ontsmetting en begin van de vertering, regulatie zuursecretie

Question 24

Wat is de rol van de dunne/dikke darm in de vertering?

Answer 24

Dunne darm, dikke darm -> digestie, absorptie

Question 25

Wat is de rol van de dikke darm/ rectum in de vertering?

Answer 25

Dikke darm, rectum -> afvoer van reststoffen

Question 26

Hoe is de wand van de maag opgebouwd?

Answer 26

De maagmucosa bevat klierbuizen met gespecialiseerde kliercellen voor de productie van maagsap en een oppervlakte-epitheel dat bescherming biedt tegen zuurschade.
Aan oppervlak maag: valveolaire epitheel cellen -> mucine, water, surfact prod. op oppervlak te beschermen. Hals: acid + intrinsieke factors.
Hoofdcellen produceren pepsinogeen dat wordt omgezet in pepsine, afbraak eiwitten.

Question 27

Welke soorten cellen in de mucosa van de maag?

Answer 27

Verschillende soorten cellen in mucosa:
• Slijmnapcellen (slijm)
• Pariëtale cellen (HCl + intrinsic factor)
• Muceuze halscellen (slijm)
• Hoofdcellen (pepsinogen, lipase + leptin)
• Endocriene cellen (histamine, gastrine, somatostatine)

Question 28

Waartegen wordt het oppervlak van de maag beschermd? En hoe?

Answer 28

Acid en pepsine agressief voor oppervlakte maag, membraan gemaakt met slijm ‘kapje’ op oppervlak ter bescherming. Zuurproductie wordt gereguleerd door G- en D-cellen.

Question 29

Met welk epitheel is de maag bekleed?

Answer 29

Simpel cilindrisch epitheel

Question 30

Wat is het gevaar van de helicobacter pylori?

Answer 30

Gastritis: helicobacter pylori (maagzuurresistente bacterie)-> afweerlaag maag kapot -> inflammatie (acuut: eosinofielen/neutrofielen; chronisch: lymfocyten, plasmacellen) -> beschermende laag breekt nog meer af -> pepsine en zuur maakt maagvlies kapot -> maagzweer
Risicofactoren: reflux, NSAID’s, alcohol

Question 31

Wat is er aan de hand bij een ulcus?

Answer 31

Ulcus: slijmvlies weg, geen bescherming meer

Question 32

Wat is er aan de hand bij atrofie? Wat zijn de gevolgen?

Answer 32

Atrofie: door ontsteking en schade kunnen de klierweefsels in hoeveelheid afnemen. Hierdoor ontstaat minder enzym en zuur (hypochloryhydrie -> diarree). Omdat er sprake is van een verminderde aanwezigheid van een intrinsieke factor kan er minder vit. B12 worden opgenomen

Question 33

Wat is de functie van de dunne darm? Welke cellen in de mucosa van de dunne darm?

Answer 33

Dunne darm -> absorptie van voeding
Mucosa: groot oppervlak; vlokken en crypten
• Enterocyt (opname)
• Slijmbeker (goblet) cel (slijm)
• Paneth cel (lysozyme, defensine, onderhoud van de stamcellen)
• M-cel (trancytose van antigenen)

Question 34

Wat is het verschil tussen het duodenum en het jejunum en ileum?

Answer 34

Verschil tussen duodenum (Brunner klieren), jejunum en ileum (Peyer’s patches).

Duodenum: in submucosa cellen die slijm maken, zuur neutraliseren, gastric pylorus
Ileum: in wand lymfefollikels voor afweer, boven Peyer’s patches bevinden zich M-cellen, nemen antigenen op voor presentatie aan immuunsysteem.

Question 35

Wat is de functie van het colon? Welke cellen in mucosa colon?

Answer 35

Colon -> water absorptie
Mucosa: alleen crypts, geen villi 
•	Slijmbeker (goblet) cel (slijm)
•	Enterocyt (opname)
•	Stamcellen

Question 36

Microscopie bij colitis ulcerosa

Answer 36

Colitis ulcerosa: continue, distaal, oppervlakkig inflammatie van mucosa

Question 37

Microscopie bij Crohn

Answer 37

Crohn: focaal, transmuraal, discontinu patroon van inflammatie, skip laesies, diepe ontsteking, granulomen