HC.3 IBD inleiding/ HC.4 IBD therapie Flashcards
Welke chronische darmontstekingen zijn er?
Chronische darmontstekingen: colitis ulcerosa, ziekte van Crohn, IBD inclassified (IBD-U)
Lokalisatie ontsteking morbus Crohn?
Morbus Crohn:
Lokalisatie ontsteking:
• Transmurale inflammatie, mogelijk in gehele gastro-intestinale stelsel: 50% ileocolitis, 30% uitsluitend ileum activiteit (m.n. terminale ileum), 15-20% uitsluitend colon (vaak proximaal)
• Rectum blijft vaak vrij van ontsteking, i.t.t. colitis ulcerosa
Klinische verschijnselen morbus Crohn?
Klinische verschijnselen: • Buikpijn, diarree (met/zonder bloedverlies), vermoeidheid en gewichtsverlies • Fistelvorming • Perianale ziekte en proximale ziekte • Malabsorptie • Extra-intestinale manifestaties
Lokalisatie ontsteking colitis ulcerosa?
Colitis ulcerosa: Lokalisatie ontsteking: • Proctitis • Linkzijdige colitis • (Pan)colitis
Klinische verschijnselen colitis ulcerosa?
Klinische verschijnselen:
• Diarree (vrijwel altijd met bloed en slijm bij de feces)
• Bloed en slijm (met of zonder ontlasting)
• Toename defecatiedrang (loze aandrang)
• Algemene ziekteverschijnselen zoals koorts, anorexie en vermagering
• Pijnlijke darmkrampen voor defecatie
Verschil colitis ulcerosa en m. crohn?
Colitis ulcerosa Colon Continu Oppervlakkig (mucosal, submucosal) Geen fisteling, zelden perianal abces Minder vaak extra-intestinale manifestaties: artritis, uveitis, huidlaesies , PSC overlap
M. Crohn Van mond tot kont Discontinue (skip lesions) Transmuraal Fisteling, perianaal abces Vaak extra-intestinale manifestaties (aften, artritis, uveitis, erythema nodosum, pyoderma)
Bijwerking langdurig gebruik prednison?
Bijwerking langdurig gebruik prednison: osteoporose (botontkalking), infectieuze complicaties, suikerziekte
Bijwerking azathioprine?
Bijwerking azathioprine: lymfoom (zelfzaam), immuunonderdrukkende, onderdrukking aanmaak bloedcellen
Waarvoor is fecaal calprotectine een indicator?
Fecaal calprotectine -> ontsteking darm: ja/nee
Epidemiologie IBD?
Epidemiologie: prevalentie ongeveer 100/100.000, piekincidentie tussen 15-25 en 55-65 jaar, hoogte incidentie in Canada en Noord-Europa
IBD pathogenese?
IBD pathogenese: multifactorieel
• Erfelijkheid, omgevingsfactoren, microbioom
• Verstoring in balans van het immuunsysteem (mucosale immuunrespons, chronische ontsteking zonder zelfregulatie -> aangrijpingspunt medicatie)
• Overexpressie van pro-inflammatoire cytokines
• Beschadiging van het epitheel
• Continue ontsteking
Wat zijn vaak voorkomende klachten IBD?
Vaak voorkomende klachten IBD: • Diarree • Buikpijn • Gewichtsverlies • Deficiënties • Rectaal bloedverlies
Wat is de definitie van diarree? Wanneer sprake van chronische diarree? Wat is de gradering van diarree?
Definitie van diarree: > 3 ongevormde ontlasting/dag of vloeibaar volume > 200 g/dag
Chronische diarree > 4 weken
Gradering van diarree:
1: toename van < 4 ontlasting/dag t.o.v. baseline
2: toename van 4-5 ontlasting/dag t.o.v. baseline
3: toename van >7 ontlasting/dag t.o.v. baseline; incontinentie
Lichamelijk onderzoek en buikklachten
Lichamelijk onderzoek en buikklachten: - Weinig en aspecifieke klachten - Associatie met anemie en (voeding)deficiënties - Lichamelijk onderzoek is vaak normaal Let op: • Abdominale massa • Hoog klinkende of afwezige peristaltiek • Gewichtsverlies • Oedeem • Spierverlies
DD’s
Differentiaal diagnose:
Bacterieel Salmonella, shigella, campylobacter
Viraal CMV
Parasieten Amoebiasis
Niet-infectieus Collagene colitis/ microscopische colitis, divertikels
Medicatie gerelateerd NSAID’s
Vasculair Ischemische colitis
Latrogeen Radiatie colitis
Maligniteit Carcinomen
Overig Appendicitis, solitair rectumsyndroom