H4.4 Flashcards
IBD
Chronische ontstekingsziekte van het gehele maagdarmstelsel
Crohn
- Mond tot kont
- Uitzondering: rectum vrij
- Discontinu: skip lesions
- Transmuraal
- Fistels en perianale abcessen
Waarmee gaat Crohn gepaard?
Extra-intestinale manifestaties:
- Aften
- Artritis
- Uveitis
- Erythema nodosum
- Pyoderma
Klinische verschijnselen Crohn
- Buikpijn
- Diarree (met of zonder bloedverlies)
- Vermoeidheid
- Gewichtsverlies
- Malabsorptie
Voorkomen locatie Crohn
- 30% laatste deel dunne darm
- 50% ileocoecaal
- 20% dikke darm
Ulcerosa
- Colon
- Eerste uiting is rectum, maar meestal zet dat door naar aangedane linkszijdige colitis of pancolitis (hele colon ontstoken)
- Continu
- Oppervlakkig
- Fistels en perianale abcessen niet tot zelden
- Minder vaak extra-intestinale manifestaties
- Diarree met bloed/slijm
Ervaring patiënten
- Toename defecatiedrang
- Pijnlijke darmkrampen voorafgaand aan defecatie
Algemene symptomen ulcerosa
- Koorts
- Anorexie
- Vermagering
- Tachycardie
PSC
- Vaker bij colitis
- Verhoogd risico op darmkanker
Epidemiologie IBD
- Steeds vaker
- Noorden, Canada, Noord Europa
- Prevalentie: 100/100.000
- Piek: 15-25 & 56-65 jaar
- Jongeren
Pathogenese IBD
- Genetisch
- Omgevingsfactoren: stress, roken, NSAID’s, anticonceptie oraal
- Immunologische component: disbalans tussen pro- en anti-inflammatoire cytokines
- Microbiota ontregeld
Diarree
- > 3 ongevormde ontlastingen per dag
- > 200 gram/dag vloeibaar volume
Gradering diarree
- Toename <4 ontlasting/dag t.o.v. baseline
- Toename 405 ontlasting/dag t.o.v. baseline
- Toename >7 ontlasting/dag t.o.v. baseline
LO IBD
- Normaal
- Eventueel letten op abdominale massa
- Hoogklinkende tot afwezige peristaltiek
- Gewichtsverlies
- Oedeem
- Spierverlies
Calprotectine
- Calcium en zink bindend eiwit afkomstig van ontstekingscellen (neutrofiele granulocyt en monocyt)
- Goede maat voor monitoring van patiënten met IBD
- Helpen bij differentiaal diagnostiek
Gouden standaard IBS
Na labonderzoek een endoschopie
Endoscopische en histologische beelden Colitis
- Continu
- Oppervlakkig
- Colon
- Rectaal bloedverlies
- Chirurgie is curatief
PA laat een lokale en discontinue ontsteking zien met granulomen
Endoscopische en histologische beelden Crohn
- Diepere ulceraties
- Mond -> kont
- Rectaal bloedverlies
- Fistels en vernauwingen
- Chirurgie palliatief
PA laat een diffuus mucosale inflammatie met crypt abcessen zien
DD IBD
- Bacterieel
- Viraal
- Parasitair
- Collagene colitis/microscopische colitis
- Medicatie gerelateerd (NSAIDs)
- Ischemische colitis
- Radiatie colitis
- Appendicitis
- Solitair rectumsyndroom (grote zweer in endeldarm als gevolg van druk bij persen, mechanisch ulcus)
- Carcinomen
Extra-intestinale manifestaties (EIM)
50% van IBD krijgt meer dan EIM gedurende ziektebeloop
Risicofactoren meer dan EIM
- Roken
- Vrouw
- IBD-chirurgie
- EIM in familie
- Eerder doorgemaakt EIM
EIM voorkomen aan
- Gewrichten
- Huid
- Ogen
- Primaire sclerosende cholantitis
Gewrichten x EIM
- Artritis meestal grote gewrichten
- Roodheid en pijn
Huid x EIM
- Pyoderma gangrenosum: zweren
- Erythema nodosum: knobbels op benen door ontsteking van subcutaan vet
Ogen x EIM
- Nodulaire episcleritis: rood knobbeltie op oogwit door ontsteking bindweefsellaag van oogwist
- Uveitis: gehele oog is rood
Langdurige ontsteking kan leiden tot…
Vernauwing darm
Gedeelte voorafgaand aan stenose
Kan dilateren: pre-stenotische dilatatie
Kan doorontwikkelen tot abces
Abces
Een met vocht gevulde holte
