H2.6 Flashcards
Ligging pancreas
- Corpus achter de maag en voor wervelkolom
- Kop in horizontale deel van duodenum
- Staart richting milt
Ductus pancreaticus
- Richting pancreaskop naar duodenum
- Komt uit in Papil van Vater
Functie pancreas
- Digestie (exocriene functie) pancreas enzymen: trypsine, lipase en amylase
- Bloed glucose regulatie (endocriene functie) hormoonproductie: insuline en glucagon
Acute pancreatitis
- 70-700 per miljoen mensen
- Milde aanval (oedemateus geen ernstige gevolgen)
- Ernstige aanvallen in 10-20% (orgaanfalen, nierfalen, longfalen)
- Mortaliteit is 9%
- Als ziekte over is, is patiënt genezen
- Nog wel recidiverende aanvallen
- Op foto niks te zien en weer normale hormoon/insuline productie
Chronische pancreatitis
- 0.04%-5%
- Mortaliteit tot 50% over 25 jaar
- Gaat niet over
- Littekens
- Functieverlies
- Tekort aan alvleesklierenzymen of DM
- Veel pijnklachten
- Belangrijke oorzaak: alcoholmisbruik en veel roken waardoor mortaliteit toeneemt
Klinische presentatie acute pancreatitis
- Verschrikkelijke pijn (naar rug)
- Ernstige misselijkheid
- Koliekpijn (bewegingsdrang) kan bij galsteen (biliaire pancreatitis)
- Aanval kan optreden 6-12 uur na drinken van veel alcohol
Diagnose stellen o.b.v.
- Pijn
- Beeldvorming
- Afwijkingen in bloed zoals amylase en lipase waarden die 3x hoger zijn dan normaalwaarden
Oorzaken acute pancreatitis
- Obstructie (galstenen)
- Intoxicaties (alcohol) of drugs (medicatie)
- Trauma (bij kinderen die een fietsstuur in de buik krijgen)
- Metabolische abnormaliteit (vrij zeldzaam)
- Genetische afwijkingen
- Infecties
- Vasculaire abnormaliteit
Biliaire pancreatitis
Obstructie van ductus biliaris en ductus pancreaticus waardoor leverfunctiestoornissen en pancreatitis kunnen ontstaan
SIRS
- Lokale inflammatoire respons
- Algemene verdedigingsmechanisme
- Storm van cytokines
MOFD
Typische pancreatitis waarbij de patiënt aan de beademing ligt, onder inotropica en dialyseren
Fase 2
Eventueel necrose/infecties
Behandeling acute pancreatitis
- Ondersteunen patiënt met pijnmedicatie
- Verwijderen oorzaak pancreatitis
- IC
- Endoscopische behandeling
- Radiologische interventies
- Chirurgie (risico’s!)
Complicaties
- Pijn
- Koorts
- Misselijkheid, overgeven
- Geelzucht
- Cystes
- Necrose
- Abces
- Sepsis (bloedvergiftiging)
- MOF (multiple organ failure)
Oorzaken chronische pancreatitis
- Acute pancreatitis die overgegaan is in chronische
- Alcohol
- Medicatie
- Genetische vorm
- Auto-immuun
- Obstructie
Behandeling pijn
- Medicijnen
- Endoscopisch
- Chirurgisch
(Opiaten vermijden ondanks goed werken tegen pijn)
Behandeling exocriene insufficiëntie
Enzym supplementen
Behandeling endocriene insufficiëntie
Insuline-injecties
Behandeling pseudocysten
Endoscopisch of chirurgisch
Exocriene insufficiëntie symptomen
Onverteerd voedsel komt in dikke darm en dat ben je niet gewend dus:
- Opgeblazen buik
- Pijn
- Krampen
- Steatorroe
- Afvallen door slechte calorie opname
Enzymen in gelatine capsules
- Enzymen kunnen niet tegen zure milieu in maag dus daarom beschermen
- Capsule zodat het de slokdarm kan passeren
- En coating zodat het de maag kan passeren
Medicatie bij elke maaltijd gebruiken
Endoscopische therapie van chronische pancreatitis
- Alvleesklierbuisstenen
- Pseudocysten
Alvleesklierbuisstenen
- Slechte afvoer pancreassap
- M.b.v. endoscopie stenen weghalen
- Eerst ballon opblazen in ductus pancreaticus
- Buis leegvegen
- Steentjes in duodenum getrokken
Stenose in alvleesklierbuis
- Met ballondilatatie stenose oprekken
- Stent plaatsen
- Over een periode van maanden steeds nieuwe stents plaatsen en binnen een jaar klachtenvrij
Pseudocysten
- Meer dan 20 cm groot worden
- Allerlei structuren opzij gedrukt
- Pijnklachten en eetlust wegnemen
- Via maagwand route naar cyste
- Als cyste bereikt is kan er via een katheter een voerdraad de cyste in worden geschoven
- Dilatatieballon in schuiven waardoor het perforatiekanaal groter wordt
- Pigtail stents in cyste die deels in cyste en deels in maag of duodenum liggen waardoor cyste kan leegstromen
Drie mechanismen van pancreascel om cellulaire schade te voorkomen
- Synthese als inactief pro-enzym
- Intracellulaire opslag in zymogenen
- Toevoegen van TI
