H4: 4.3 De perceptie verbeteren door de informatieopname te sturen: top-down processen Flashcards
De perceptie verbeteren door de informatieopname te sturen: top-down processen
Bottom-up processen beginnen bij de receptoren helemaal onderaan in het systeem en werken hun weg naar de hersencentra aan de top. Moesten deze processen de enige processen zijn dan zou de perceptie volledig door de data bepaald worden (doordat het louter passief geregistreerd zou worden). Gelukkig kan deze dataverwerkingprocess in de lagere stadia geoptimaliseerd worden doordat het actief beinvloedt wordt door signalen die vertrekken vanuit de hogere hersencentra (= top-down processen )
Deze top-down processen spelen niet echt een rol bij het vormen van een primarie schets maar wel bij perceptuele organisatie en patroon- en objectherkenning doordat deze beinvloed worden door vroegere ervaringen. ( top down processen primen/preactiveren bv. de templates wanneer men een bep. object verwacht om het process van patroonherkenning sneller te laten verlopen )
Evidentie voor top-down invloeden
Top-down invloed bij de perceptie kan aangetoond worden door visuele illusies (= stimuli die zo gekozen zijn dat de waarneming iets oplevert dan niet in de proximale stimulus aanwezig is )
In sommige gevallen gaat de perceptie van het geheel sneller dan de waarneming van de onderdelen.
Het belang van de context voor de interpretatie van een stimuluspatroon
cijfers kunnen als letters gezien worden ( een 13 kan een B zijn ) afhankelijk van de context
Hetzelfde patroon van lijnen kan H zijn of A zijn afhankelijk van her woord waarin het voorkomt.
( Als de stimulus voldoende past bij de hypothese, dan wordt de hypothese aanvaardt en treedt herkenning op.)
Omkeerbare figuren
afbeeldingen die ambigu zijn kunnen op twee verschillende manieren geinterpreteerd/gepercipieerd worden: hoewel de kenmerken op het blad dezelfde blijven en ook de gewaarwordinven volledig identiek zijn toch geven ze aanleiding tot twee totall verschillende percepties en dit kan enkel verklaard worden door top-down processen
Subjectieve contouren
Subjectieve contouren zijn meer een illustratie van de voortdurende interactie tussen bottom-up en top-down dan een illustratie van een pure top-down invloed.
( aanvulling van randen die niet in de stimulus aanwezig zijn )
Het woordsuperioriteitseffect en andere vbden waarbij de waarneming van het geheel helpt bij het herkennen van de delen
woordsuperioriteitseffect: het woord helpt bij het herkennen van de letters ( daarom lezen we soms woorden verkeerd.. :O )
het is niet genoeg om de onderdelen in een vertrouwde context te zien, de context moet ook op een manier aangeboden worden waarmee we vertrouw zijn
de omgevingscontext helpt om voorwerpen te herkennen maar niet onmiddelijk ( het duurt enige tijd )
