H3: Psoriasis, psoriasiform, pityriasiform Flashcards
incidentie pso
1.5-2%
early onset pso
rond 22j
ernstiger, langduriger
familiale VG+
overervingsrisico pso
8% 1 ouder
41% 2 ouders
HLA bij pso
B 13 - 37 - 57
Cw6 (functional involvement)
welk HLA bij pso en
- sacro iliitis, reactieve artritis
B 27
R/ die pso kan uitlokken?
glucocorticoiden PO
lithium
B-blokker
interferon (IFN)
antimalaria
pathogenese pso
kortere celcyclus –> snellere proliferatie van keratinocyten
(28x ↑ productie epidermale cellen!!)
CD8
Th1 !!
–> TNFa, IL17, IL23
jeuk bij pso?
thv scalp, anogenitaal
Auspitz sign
kleine bloedpuntjes bij verwijderen korst
leidt pso thv scalp tot haarverlies?
neen
gelaat betrokken bij pso?
zz, maar indien betrokken: refractoir type pso…
pso inversa
thv plooien
felrood, fissuren, gemacereerd
geen schilfering
SCHERP OMLIJND –> zo DD met intertrigo, candida, contact dermatitis
artritis bij pso: welke regio’s betrokken?
vingernagels, teennagels
welke nagelafwijking is pathognomonisch voor pso?
oil spot
APO pso
acanthosis (verdikking epidermis)
verdunning epidermis thv verlengde dermale papillen
parakeratotische hyperkeratose (nuclei in stratum corneum)
microabcessen van Munro (stratum corneum)
labo pso guttata?
antistreptolysine titer ↑
sudden onset pso: waaraan denken?
HIV
______ is gestegen bij 50% vd pso pt
serum urinezuur!
–> hoger risico jicht
R/ die psoriasiforme drug eruptie geven?
goud
B-blokker
methyldopa
hoe bij pso DD tinea corporis?
KOH
gevaarlijke DD die beeld van pso inversa kan geven?
gluconagoma syndroom
GLUCONAGOMA = pancreastumor
glucagon ↑↑
vermagering, DM, mucosale klachten (stomatitis, glossitis, cheilitis)
NME! = necrolytisch migratoir erytheem –> lijkt op pso inversa
nagel pso DD onychomycose?
KOH
comorbiditeiten pso?
CV!!
metabool syndroom
hypertensie
hyperlipidemie
verloop pso guttata?
komt snel op, gegeneraliseerde ‘rash’
kan spontaan verdwijnen na aantal weken
maar vaker: evolutie naar chronische pso en plaques
palmoplantaire pustulose: pustels zijn _____
steriel
handpalmen, voetzolen
Von Zumbusch
gegeneraliseerde acute pustulaire pso
zz en levensbedreigend!!
impetigo herpetiformis
gegeneraliseerde pustulaire pso bij zwangere vrouw met hypocalcemie
acrodermatitis continu van Hallopeau kan leiden tot _________
destructie nagelplaat –> permanent verlies vd nagel
pso artritis behoort tot de ____________ spondylartropathieën
seronegatief
pso artritis gelinkt met pso van ______
nagels
dactylitis = sausage finger
tenosynovitis
enthesitis
artritis
R/ pso scalp
betamethason valeraat (III) 1% lotion
clobetasol proprionaat (IV) 0.05%
10% salicylzuur voor verwijderen plaques
R/ pso handpalmen, voetzolen
klasse I topische glucocorticoiden (hydrocortisonacetaat)
PUVA
retinoiden
R/ palmoplantaire pustulose
PUVA
glucocorticoiden
R/ pso inversa
topische cortisone (tijdelijk!! want atrofie-gevoelige zone)
switch naar topisch tazarotene, topisch tacrolimus / pimecrolimus
R/ pso nagels
SYSTEMISCH!!
MTX / CS (cortisone)
R/ acute pso guttata
AB voor streptokok
narrow-band UVB (311 nm)
aantal sessies PUVA nodig voor pso?
19-25
Cave PUVA?
keratosen
SCC… (spino)
beste R/ pso en plaques?
acitretine / isotretinoine (retinoiden PO)
gevolgd door UVB / PUVA
= re-PUVA
AE MTX
lever (hepatotoxisch)
leverenzymes, complet, serum creatinine
druginteracties!!
AE cyclosporine
nefrotoxisch
BD opvolgen, serum creatinine
opstart biologicals: waarvoor screenen?
TBC
HIV
TNF-a inhibitoren
infliximab, adalimumab, etanercept, certolizumab
(Etanercept is TNF-a receptor)
Ustekinumab
anti IL 12-23
p40 subunit
1x/w SC
Secukinumab, Brodalumab, Ixekizumab
anti IL 17
Risankizumab, Tildrakizumab, Guselkumab
anti IL 23
Apremilast
PDE4-inhibitor
PO
R/ gegeneraliseerde pustulaire pso
zelfde R/ als TEN, brandwonden etc
vocht!! bloedcultuur
cortisone
IV AB
cardiale ondersteuning
etc.
R/ Von Zumbusch
orale retinoiden
R/ pso artritis
MTX
en werkt ook voor pso zelf
R/ pityriasis rubra pilaris
MTX, retinoiden (systemisch), anti-TNFa
folliculaire hyperkeratotische papels, rood-oranje
chronisch papulosquameus —–> erythrodermie
zz
verspreiding van hoofd naar beneden
SCHERPOMLIJNDE EILANDJES VAN NIET-AANGEDANE HUID
6 types, type 2 en 4 worden geen erythrodermie
muceuze membranen betrokken bij pityriasis rubra pilaris?
neen
type 6 pityriasis rubra pilaris
geassocieerd met HIV
acne conglobata
hidradenitis suppurativa
lichen spinulosus
beantwoordt goed aan HAART (anti-retrovirale R/)
pityriasis rosea
acute exanthemateuze eruptie
HHV6/7
PLAQUE MERE (Herald patch)
zelflimiterend
proces 6 weken
exantheem 1-2w na herald patch
Christmas tree pattern romp
niet thv gezicht, handen, voeten
collarette schilfering: schilfering los thv centrum, vast thv periferie, zoals kraag
spontane remissie na 6-12w
parapsoriasis en plaques
SPP, LPP
SPP is een digitate dermatose
(zoals striemen op romp, vingerlijnen)
zz
LPP kan overgaan naar mycosis fungoides (MF)!
R/ topisch glucocorticoiden, fotoR/, narrowband 311nm UVB, PUVA
pityriasis lichenoides
acuut (PLEVA)
chronisch (PLC)
PLEVA = pityriasis lichenoides et varioliformis acuta
PLC = pityriasis lichenoides chronica
DD PLEVA?
lymfomatoide papulose
PLEVA
felrode oedemateuze papels
centraal necrose met hemorragische korsten
D/ PLEVA
biopt
DD pso guttata
lymfomatoide papulose
varicella
R/ PLEVA / PLC
niet nodig
evt erythromycine / tetracycline
PLC: hemorragische korsten?
neen
enkel bij PLEVA
pityriasis rubra pilaris (PRP)
chronische papulosquameuze ziekte
kan overgaan in erythrodermie!
folliculaire hyperkeratotische papels, roodoranje patches
ISLANDS OF SPARING, scherp omlijnd en wit (normale huidskleur)
oranje wasachtige keratodermie handpalmen voetzolen
soms nagels
verspreiding cefalocaudaal (boven naar beneden)
MTX, retinoiden systemisch
