H10: Fotosensitiviteit Flashcards

1
Q

chronische zonneschade synoniem

A

dermatoheliosis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

UVA vs UVB niveau van doordringen in huid

A

UVB epidermis
UVA dermis
(A = gevAArlijk want dieper doordringen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Fototypes Fitzpatrick

A

1: bleekscheet altijd verbranden
2: bleek en verbranden
3: bleek en bruinen
4: olijf Marokkaans
5: bruin
6: zwart

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

verbranding is een ____________ reactie

A

fototoxische

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

RF verbranding

A

bleke huid (laag Fitzpatrick fototype)
hoge hoogte (bergen, dichtbij evenaar)
middag (hoogste UVR)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

APO verbranding

A

apoptotische keratinocyten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

dd verbranding

A

fototoxisch erytheem (oiv R/ + zon)
lupus (SLE)
erythropoietische protoporfyrie (EPP)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

derdegraads verbranding na UVR?

A

neen
geen verlittekening

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

2 mechanismen drug/chemical induced fotosensitiviteit

A

fototoxisch = fotochemisch
fotoallergisch = type 4 immunologische reactie (vaak ook crossreactie met andere agentia)

tabel p 205!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

D/ fotoallergie

A

fotopatch testen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

systemic vs local fototoxische dermatitis

A

lokaal: enkel thv zone van applicatie crème
systemisch: gegeneraliseerd, na ingestie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

klinische manifestatie fototoxische dermatitis

A

overdreven verbranding
< uren
piek 48u

brandend, stekend, jeuk

erytheem, oedeem, vesikels, bullae thv zon blootgestelde zones

geen eczemateuze reactie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

pseudoporfyrie

A

klinisch niet te onderscheiden van porfyria cutanea tarda (PCT)

bij bep GM: weinig erytheem, veel blaren en erosies

PCT: faciale hypertrichose

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

R/ die subungale bloeding en foto-onycholyse geeft

A

psoralenen
doxycycline
taxanen

PDT!!!! <33

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

grijze dermale melanine pigmentatie: welke GM?

A

chlorpromazine
amiodarone

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

fototoxische huidreacties: UVA of UVB?

A

UVA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

fototesting

A

template test site blootstellen aan UVA terwijl pt medicatie neemt

R/ elimineren
repeat UVA fototest: meer UVA zal nodig zijn om eruptie te krijgen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

welke veelgebruikte R/ kan fototoxiciteit geven?

A

diuretica
antihypertensiva
GM psychiatrie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

topische fototoxische dermatitis

A

jeukt niet zozeer (<-> systemisch)
brandend, stekend, pijnlijk
Rose bengal, psoraleen, furocoumarines, fluoresceïne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

heling topsiche fototoxische dermatitis

A

uitgesproken pigmentatie
Berloque dermatitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

fytofotodermatitis

A

PLANT + LICHT
fotosensitiserende chemicalieën in planten
limoen, selder, weidegras

FUROCOUMARINES (PSORALEN) in planten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Berloque dermatitis

A

bergamot (bv in badolie) (= 5-methoxypsoraleen)
enkel pigmentatie waar bergamot was geappliceerd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

fytofotodermatitis dd

A

poison ivy dermatitis (ECZEMATEUS)

24
Q

fotoallergische drug/chemical induced fotosensitiviteit

A

fotoallergeen + UVA

type IV reactie
fotoallergie enkel bij gesensitiseerde pt

pt is gesensitiseerd

jeukende ECZEMATEUZE eruptie

plaatsen waar schaduw was (bv zonnebril, regio onder onderlip) zijn niet aangedaan

chronisch = chronische actinische dermatitis
onafh van originele fotoallergeen, nu ook UVB, erger bij elke keer zonblootstelling
vermijden van fotoallergeen helpt niet meer

25
R/ fotoallergie GM/chemicalia
natte kompressen topisch cortisone
26
dd fotoallergische drug/chemical induced fotosensitiviteit
allergische contact dermatitis! JEUK +++ klinisch niet te onderscheiden
27
D/ fotoallergie
fotopatch testen eczemateuze reactie in zone waarop UV, niet in niet-UV bestraalde zone
28
R/ chronische vorm fotoallergie
topisch cortisone orale antihistaminica
29
PMLE
delayed abnormale reactie op UV MONOMORF bij elke pt papulair, papulovesiculair delayed type hypersensitiviteit (auto)antigen geïnduceerd door UV UVA doorheen ramen ontstaan binnen uren blijft 7-10d aanwezig JEUK +++
30
hereditair type PMLE
actinische prurigo
31
PMLE dd dermatomyositis
ANA - V-zone! (hals) armen borst gelaat nek gespaard!!!
32
dd plaque-type PMLE
lupus!! (LE) (butterfly patroon gelaat) BIOPT + immunofluorescentie
33
D/ PMLE
fototesting (UVB en UVA) R/: sunblocks, beta caroteen, orale prednisone (profylactisch), antimalaria
34
solaire urticaria
eruptie na # minuten na # u over immediate type 1 hypersensitiviteit fotoallergenen R/: fotoR/! langzaamaan hogere dosissen dezelfde dag ("rush hardening")
35
meest frequente dermatose verergerd door zonlicht?
SLE !!
36
acute intermittente porfyrie
geen huidmanifestaties
37
ADP porfyrie
delta-aminolevulinezuur dehydratase porfyrie ALA dehydratase (ALAD) AR hepatisch neuroviscerale S/
38
porfyria cutanea tarda (PCT)
volw geen karakteristieke fotosensitiviteit! vnl fragiele huid, mineur trauma FACIALE HYPERTRICHOSE (temporaal, malair (wangen)) bullae, atrofe littekens handruggen fragiel SUBEPIDERMALE blaren
39
oorzaak en labo PCT
woodlamp!! roze rode fluorescentie in urine geen levensbedreigende aanvallen <--> variegate porfyrie (VP) en acute intermittente porfyrie (AIP) type 1 = verworven (enzym enkel deficiënt in de lever) type 2 = aangeboren (lever, RBC, fibroblasten) UROPORFIRINOGEEN DECARBOXYLASE serum, urine, stoelgang: porfyrines ↑ uitz: protoporfyrine niet gestegen in SC d-ALA of porfobilinogeen niet gestegen in urine fatty liver, cirrose, hemochromatose
40
welke zaken kunnen PCT induceren?
HEHE (halogeen hydrocarbon, ethanol, oestrogeen) HC HIVHEMR (hep C, HIV, hep E, hemochromatose, roken)
41
D/ PCT
klinisch urine rozerood onder woodlamp porfyrines ↑ in urine
42
bullae op handen en voeten, wat nog mogelijk naast PCT?
pseudo PCT (geen hypertrichose) CNI met hemodialyse EBA (epidermolysis bullosa acquisita) (geen hypertrichose, geen hyperpigmentatie)
43
R/ PCT
alchol vermijden, R/ ook flebotomie (aderlaten) 500ml bloed/week (hydroxy)chloroquine: remissie induceren (als flebotomies niet kunnen door anemie)
44
variegate porfyrie
= South-African porfyria AD heem synthese PROTOGEEN OXIDASE defect protoporfyrine hoog in SG (<--> PCT: geen in SG) WITTE Zuid-Afrikanen acute aanval buikpijn, misselijk etc cave coma, epilepsie letsel PCT (bullae handen, pigmentatie etc) + periorbitaal heliotroop, hyperpigmentatie, hypertrichose HOGE LEVELS PROTOPORFYRINE IN STOELGANG in Zuid-Afrika moet elke witte pt die chirurgie zal ondergaan labo testen doen voor porfyrines, want variegate porfyrie komt daar veel voor
45
R/ variegate porfyrie (VP)
hemine of glucose loading ZH setting bij acute aanval zz dood door R/ die cytochroom p450 verhogot
46
erythropoeietische porfyrie
= erythrohepatische protoporfyrie AD FERROCHELATASE def porfyrine (of precursoren) worden niet geëxcreteerd in de urine ACUUT SUNBURN LIKE fotosensitiviteit stekend, brandend binnen minuten erytheem oedeem purpura gezicht en handruggen GEEN BLAREN verhoogde protoporfyrines in RBC leverfunctie testen leverbiopsie
47
D/ erythropoietische protoporfyrie
klinisch er is geen enkele andere fotosensitiviteits ziekte waarbij een aantal minuten na zonblootstelling symptomen ontstaan RBC in bloeduitstrijkje: transiënt rode fluorescentie bij 400nm R/: zon vermijden evt afamelanotide (verhoogt pigmentatie vd huid)
48
vb casus erythropoietische protoporfyrie
diffuse zwelling gelaat geen porfyrines in urine brandend tintelend na 5 min zonblootstelling pt ziet er veel ouder uit na jaren!! wasachtige verdikking gezicht (p 227)
49
Favre-Racouchot
dermatoheliose (fotoaging) ROKERS ++ comedonen periorbitaal zonvermijdend! smeren! evt topisch chemo (tretinoine)
50
solaire elastose
wasachtige huid, gele schijn
51
solaire lentigo
lokale proliferatie melanocyten gelaat niet thv niet-zonblootgestelde gebieden cryoR/ of laser
52
chondrodermatitis nodularis helicis
thv oorhelix UV of mechanisch trauma pijnlijk, gevoelig
53
R/ chondrodermatitis nodularis helicis
intralesioneel triamcinolone acetonide (TCA) laser, HK (excisie, ook onderliggend kraakbeen)
54
actinische keratose (AK): gevaar?
kan SCC worden
55
radiatie dermatitis
huidveranderingen door blootstelling ioniserende straling irreversiebel: atrofie, sclerose, teleangiectasieën, ulceratie, K°...
56
poikiloderma
combinatie van grillige gehyperpigmenteerde en gehypopigmenteerde maculae, atrophie, en teleangiëctasieën.