H10: Fotosensitiviteit Flashcards

1
Q

chronische zonneschade synoniem

A

dermatoheliosis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

UVA vs UVB niveau van doordringen in huid

A

UVB epidermis
UVA dermis
(A = gevAArlijk want dieper doordringen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Fototypes Fitzpatrick

A

1: bleekscheet altijd verbranden
2: bleek en verbranden
3: bleek en bruinen
4: olijf Marokkaans
5: bruin
6: zwart

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

verbranding is een ____________ reactie

A

fototoxische

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

RF verbranding

A

bleke huid (laag Fitzpatrick fototype)
hoge hoogte (bergen, dichtbij evenaar)
middag (hoogste UVR)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

APO verbranding

A

apoptotische keratinocyten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

dd verbranding

A

fototoxisch erytheem (oiv R/ + zon)
lupus (SLE)
erythropoietische protoporfyrie (EPP)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

derdegraads verbranding na UVR?

A

neen
geen verlittekening

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

2 mechanismen drug/chemical induced fotosensitiviteit

A

fototoxisch = fotochemisch
fotoallergisch = type 4 immunologische reactie (vaak ook crossreactie met andere agentia)

tabel p 205!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

D/ fotoallergie

A

fotopatch testen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

systemic vs local fototoxische dermatitis

A

lokaal: enkel thv zone van applicatie crème
systemisch: gegeneraliseerd, na ingestie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

klinische manifestatie fototoxische dermatitis

A

overdreven verbranding
< uren
piek 48u

brandend, stekend, jeuk

erytheem, oedeem, vesikels, bullae thv zon blootgestelde zones

geen eczemateuze reactie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

pseudoporfyrie

A

klinisch niet te onderscheiden van porfyria cutanea tarda (PCT)

bij bep GM: weinig erytheem, veel blaren en erosies

PCT: faciale hypertrichose

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

R/ die subungale bloeding en foto-onycholyse geeft

A

psoralenen
doxycycline
taxanen

PDT!!!! <33

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

grijze dermale melanine pigmentatie: welke GM?

A

chlorpromazine
amiodarone

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

fototoxische huidreacties: UVA of UVB?

A

UVA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

fototesting

A

template test site blootstellen aan UVA terwijl pt medicatie neemt

R/ elimineren
repeat UVA fototest: meer UVA zal nodig zijn om eruptie te krijgen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

welke veelgebruikte R/ kan fototoxiciteit geven?

A

diuretica
antihypertensiva
GM psychiatrie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

topische fototoxische dermatitis

A

jeukt niet zozeer (<-> systemisch)
brandend, stekend, pijnlijk
Rose bengal, psoraleen, furocoumarines, fluoresceïne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

heling topsiche fototoxische dermatitis

A

uitgesproken pigmentatie
Berloque dermatitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

fytofotodermatitis

A

PLANT + LICHT
fotosensitiserende chemicalieën in planten
limoen, selder, weidegras

FUROCOUMARINES (PSORALEN) in planten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Berloque dermatitis

A

bergamot (bv in badolie) (= 5-methoxypsoraleen)
enkel pigmentatie waar bergamot was geappliceerd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

fytofotodermatitis dd

A

poison ivy dermatitis (ECZEMATEUS)

24
Q

fotoallergische drug/chemical induced fotosensitiviteit

A

fotoallergeen + UVA

type IV reactie
fotoallergie enkel bij gesensitiseerde pt

pt is gesensitiseerd

jeukende ECZEMATEUZE eruptie

plaatsen waar schaduw was (bv zonnebril, regio onder onderlip) zijn niet aangedaan

chronisch = chronische actinische dermatitis
onafh van originele fotoallergeen, nu ook UVB, erger bij elke keer zonblootstelling
vermijden van fotoallergeen helpt niet meer

25
Q

R/ fotoallergie GM/chemicalia

A

natte kompressen
topisch cortisone

26
Q

dd fotoallergische drug/chemical induced fotosensitiviteit

A

allergische contact dermatitis!
JEUK +++
klinisch niet te onderscheiden

27
Q

D/ fotoallergie

A

fotopatch testen

eczemateuze reactie in zone waarop UV, niet in niet-UV bestraalde zone

28
Q

R/ chronische vorm fotoallergie

A

topisch cortisone
orale antihistaminica

29
Q

PMLE

A

delayed abnormale reactie op UV
MONOMORF bij elke pt
papulair, papulovesiculair

delayed type hypersensitiviteit
(auto)antigen geïnduceerd door UV
UVA doorheen ramen

ontstaan binnen uren
blijft 7-10d aanwezig

JEUK +++

30
Q

hereditair type PMLE

A

actinische prurigo

31
Q

PMLE dd dermatomyositis

A

ANA -

V-zone! (hals)
armen
borst

gelaat nek gespaard!!!

32
Q

dd plaque-type PMLE

A

lupus!! (LE) (butterfly patroon gelaat)
BIOPT + immunofluorescentie

33
Q

D/ PMLE

A

fototesting (UVB en UVA)

R/: sunblocks, beta caroteen, orale prednisone (profylactisch), antimalaria

34
Q

solaire urticaria

A

eruptie na # minuten
na # u over

immediate type 1 hypersensitiviteit
fotoallergenen

R/: fotoR/! langzaamaan hogere dosissen dezelfde dag (“rush hardening”)

35
Q

meest frequente dermatose verergerd door zonlicht?

A

SLE !!

36
Q

acute intermittente porfyrie

A

geen huidmanifestaties

37
Q

ADP porfyrie

A

delta-aminolevulinezuur dehydratase porfyrie

ALA dehydratase (ALAD)

AR
hepatisch
neuroviscerale S/

38
Q

porfyria cutanea tarda (PCT)

A

volw
geen karakteristieke fotosensitiviteit!
vnl fragiele huid, mineur trauma

FACIALE HYPERTRICHOSE (temporaal, malair (wangen))

bullae, atrofe littekens handruggen
fragiel

SUBEPIDERMALE blaren

39
Q

oorzaak en labo PCT

A

woodlamp!! roze rode fluorescentie in urine

geen levensbedreigende aanvallen <–> variegate porfyrie (VP) en acute intermittente porfyrie (AIP)

type 1 = verworven (enzym enkel deficiënt in de lever)

type 2 = aangeboren (lever, RBC, fibroblasten)

UROPORFIRINOGEEN DECARBOXYLASE

serum, urine, stoelgang: porfyrines ↑
uitz: protoporfyrine niet gestegen in SC
d-ALA of porfobilinogeen niet gestegen in urine

fatty liver, cirrose, hemochromatose

40
Q

welke zaken kunnen PCT induceren?

A

HEHE
(halogeen hydrocarbon, ethanol, oestrogeen)

HC HIVHEMR
(hep C, HIV, hep E, hemochromatose, roken)

41
Q

D/ PCT

A

klinisch
urine rozerood onder woodlamp
porfyrines ↑ in urine

42
Q

bullae op handen en voeten, wat nog mogelijk naast PCT?

A

pseudo PCT (geen hypertrichose)
CNI met hemodialyse
EBA (epidermolysis bullosa acquisita) (geen hypertrichose, geen hyperpigmentatie)

43
Q

R/ PCT

A

alchol vermijden, R/ ook
flebotomie (aderlaten) 500ml bloed/week
(hydroxy)chloroquine: remissie induceren (als flebotomies niet kunnen door anemie)

44
Q

variegate porfyrie

A

= South-African porfyria
AD
heem synthese

PROTOGEEN OXIDASE defect

protoporfyrine hoog in SG (<–> PCT: geen in SG)

WITTE Zuid-Afrikanen

acute aanval buikpijn, misselijk etc cave coma, epilepsie

letsel PCT (bullae handen, pigmentatie etc) + periorbitaal heliotroop, hyperpigmentatie, hypertrichose

HOGE LEVELS PROTOPORFYRINE IN STOELGANG

in Zuid-Afrika moet elke witte pt die chirurgie zal ondergaan labo testen doen voor porfyrines, want variegate porfyrie komt daar veel voor

45
Q

R/ variegate porfyrie (VP)

A

hemine of glucose loading

ZH setting bij acute aanval

zz dood door R/ die cytochroom p450 verhogot

46
Q

erythropoeietische porfyrie

A

= erythrohepatische protoporfyrie
AD

FERROCHELATASE def

porfyrine (of precursoren) worden niet geëxcreteerd in de urine

ACUUT SUNBURN LIKE fotosensitiviteit
stekend, brandend binnen minuten

erytheem oedeem purpura gezicht en handruggen
GEEN BLAREN

verhoogde protoporfyrines in RBC

leverfunctie testen
leverbiopsie

47
Q

D/ erythropoietische protoporfyrie

A

klinisch

er is geen enkele andere fotosensitiviteits ziekte waarbij een aantal minuten na zonblootstelling symptomen ontstaan

RBC in bloeduitstrijkje: transiënt rode fluorescentie bij 400nm

R/: zon vermijden
evt afamelanotide (verhoogt pigmentatie vd huid)

48
Q

vb casus erythropoietische protoporfyrie

A

diffuse zwelling gelaat
geen porfyrines in urine
brandend tintelend na 5 min zonblootstelling

pt ziet er veel ouder uit na jaren!! wasachtige verdikking gezicht (p 227)

49
Q

Favre-Racouchot

A

dermatoheliose (fotoaging)
ROKERS ++
comedonen periorbitaal

zonvermijdend! smeren!
evt topisch chemo (tretinoine)

50
Q

solaire elastose

A

wasachtige huid, gele schijn

51
Q

solaire lentigo

A

lokale proliferatie melanocyten
gelaat
niet thv niet-zonblootgestelde gebieden
cryoR/ of laser

52
Q

chondrodermatitis nodularis helicis

A

thv oorhelix
UV of mechanisch trauma
pijnlijk, gevoelig

53
Q

R/ chondrodermatitis nodularis helicis

A

intralesioneel triamcinolone acetonide (TCA)
laser, HK (excisie, ook onderliggend kraakbeen)

54
Q

actinische keratose (AK): gevaar?

A

kan SCC worden

55
Q

radiatie dermatitis

A

huidveranderingen door blootstelling ioniserende straling

irreversiebel: atrofie, sclerose, teleangiectasieën, ulceratie, K°…

56
Q

poikiloderma

A

combinatie van grillige gehyperpigmenteerde en gehypopigmenteerde maculae, atrophie, en teleangiëctasieën.