Filipino Reviewer 5-8-2023 Flashcards
Ito ay isang tekstong nagpapahayag ng mga
serye ng pangyayaring magkakaugnay.
TEKSTONG NARATIB
Sa simpleng salita, ito ay pagkukwento.
TEKSTONG NARATIB
Pagpapahayag ito ng isang karanasan na
maaaring totoo o likhang-isip lamang.
TEKSTONG NARATIB
Ito ay nagmumula sa isang kapaligirang ginagalawan ng
isang tagapagsalaysay.
Paksa
Ito ang binibigyang-pansin o
tuon sa isang tekstong salaysay.
Paksa
Ito ay ang pinakabalangkas o kalansay ng isang salaysay
na nakatuon sa kawil o pagkakasunud-sunod ng mga
pangyayari.
Banghay
Tumutukoy ito sa mga karakter na nagbibigay buhay sa
isang kwento.,
Tauhan
E.M FOSTER- 2 URI NG TAUHAN
TAUHANG BILOG
TAUHANG LAPAD
ay isang uri ng mga tauhan na nagbabago ang katangian o pag-uugali mula sa simula hanggang sa huli, ibig sabihin ganon pabago-bago ang katangian at ugali ng mga tauhan hanggang dulo o wakas ng kwento.
TAUHANG BILOG
Tauhan na di nagbabago
TAUHANG LAPAD
Ito ang pook o lugar na pinangyayarihan ng bawat detalye
ng isang salaysay.
Tagpuan
Tumutukoy ito sa suliraning kinahaharap ng mga
tauhan na nagpapataas ng kawilihan ng kwento.
Tunggalian
MGA PUNTO DE VISTA NG TAGAPAGSALAYSAY
Unang Panauhan, Ikalawang Panauhan, Ikatlong Panauhan
Tinutukoy nito ang anumang pananaw na binibigyang
pansin sa isang kwento.
Punto de vista
Ang nagsasalaysay ang mismong gumaganap sa kilos na
isinasaad ng isang kwento. Kalimitang ginagamitan ng “Ako”.
Unang Panauhan
Dito mistulang kinakausap ng manunulat ang tauhang
pinapagalaw niya sa kwento kaya’t gumagamit siya ng mga
panghalip na “ka” o “ikaw”.
Ikalawang Panauhan
Ang mga pangyayari sa pananaw na ito ay isinasalaysay
ng isang taong walang relasyon sa tauhan kaya ang
panghalip na ginagamit niya sa pagsasalaysay ay “Siya”.
Ikatlong Panauhan
MGA URI NG SALAYSAY
Salaysay ng Nakaraan, Salaysay ng Pangyayari, Salaysay na Nagpapaliwanag, Salaysay ng Pakikipagsapalaran, Salaysay na Patalambuhay, Kathang Salaysay, Salaysay ng Paglalakbay, Salaysay na Pangkasaysayan
Salaysay ito ng mga karanasang natatangi dahil kakaiba at
hindi malilimutan.
Salaysay ng Nakaraan
Salaysay ito ng mga pangyayari sa ating pang-araw-araw
na pamumuhay na maaaring nakatutuwa, nakalulungkot,
nakaaasar, nakatatakot at iba pa.
Salaysay ng Pangyayari
Layunin nito na magbigay ng impormasyon at magpaliwanag
tulad ng pag-uulat o paraan ng mga pangyayaring naganap
sa kasaysayan o ng karanasan.
Salaysay na Nagpapaliwanag
Intensyon nitong maging obhektibo kaya hindi maaaring
baguhin ang pagkakasunud-sunod ng mga pangyayari o
anumang detalye ng isang kwento.
Salaysay na Nagpapaliwanag
Salaysay ito na maaaring magdulot ng tagumpay o
kapahamakan sa isang tauhan.
Salaysay ng Pakikipagsapalaran
Salaysay ito ng mga pangyayari sa buhay ng isang tao
mula sa kanyang pagkasilang hanggang sa kanyang
pagpanaw.
Salaysay na Patalambuhay
Nasa tauhan, tagpuan at himig ang kawilihan ng salaysay
na ito. Ito’y kalimitang naisusulat sa paraang malikhain.
Kathang Salaysay
Salaysay ito ng mga pangyayari sa mga napuntahang lugar.
Salaysay ng Paglalakbay
Kailangang tiyak ang detalye ng salaysay na ito dahil may
kaakibat itong katotohanang batay sa mga tunay na
pangyayaring naganap sa isang lipunan o bayan.
Salaysay na Pangkasaysayan
MGA ELEMENTO NG MABISANG SALAYSAY
Panahon, Kahulugan, Kaayusan, Pananaw, Dayalogo
Tumutukoy ito kung kailan nagsisimula o nagtatapos ang
isang salaysay. Isinasaad nito ang daloy ng mga pangyayari
tungo sa isa pa.
Panahon
Tumutukoy ito kung kailan nagsisimula o nagtatapos ang
isang salaysay. Isinasaad nito ang daloy ng mga pangyayari
tungo sa isa pa.
Panahon
Tumutukoy ito sa nais ipadama at ipaunawa ng
nagsasalaysay. Ito ang nagdudulot ng kaisahan at kabuluhan
ng kwento.
Kahulugan
Nakatuon ito sa disenyo ng mga pangyayaring
isinasalaysay na kalimitang lohikal at organisado.
Kaayusan
Ito ang katayuan ng nagkukwento ng isang salaysay.
Maaaring tagapagmasid lamang ang tagapagsalaysay sa
mga pangyayari o siya mismo ay kasangkot sa aksyon.
Pananaw
Nagbibigay diin ito sa usapan o palitan ng mga pahayag
ng mga karakter o tauhan na pumuputol sa mahahaba at
nakababagot na eksena sa isang salaysay.
Dayalogo
MGA GABAY SA PAGSULAT NG ISANG
PAGSASALAYSAY
- Masusing pamimili ng mga detalye.
- Konsistensi sa pananaw.
- Tamang proporsyon ng mga bahagi ng
salaysay. - Malinaw na transisyon.
MGA GABAY SA PAGSULAT NG ISANG
PAGSASALAYSAY
- Masusing pamimili ng mga detalye.
- Konsistensi sa pananaw.
- Tamang proporsyon ng mga bahagi ng
salaysay. - Malinaw na transisyon.
Tumutukoy ito sa mahahaba at tradisyonal na tulang may
tugma, sukat, talinghaga at kariktan.
Tulang Pasalaysay
Nagsasalaysay ito ng mga kagila-gilalas at di
kapani-paniwalang pakikipagsapalaran ng isang bayani.
Epiko
Ito ay tumatalakay sa mga pangyayaring hango sa mga
alamat ng Europa na tungkol sa mga kaharian ng hari,
reyna, prinsipe at prinsesa.
Korido
Nagtataglay ito ng walong
pantig sa bawat sukat.
Korido
Isang mahabang tulang pasalaysay na kalimitang hango sa
haraya ng isang may-akda o manunulat.
Awit
Mayroon itong
lalabindalawahing pantig sa bawat sukat.
Awit
Isang komposisyong pampanitikan sa isang natatanging
paksa na higit na maikli at pormal kaysa sa alinmang akda.
Sanaysay
Isang maikling bahagi ng buhay ng isang tao na kadalasa’y
totoo, kapuri-puri, kakaiba at nagwawakas na may isang
kakintalan at aral na magiging huwaran sa isang
sambayanan.
Anekdota
Ito ay salaysay na tumutukoy sa mumunti ngunit mahalaga
at makasaysayang yugto sa buhay ng isang tao na
kakikitaan ng
Gunita at episodyo
Isang uri ng kwentong may kawing-kawing at
yugto-yugtong pagbabalangkas. Masalimuot ito kaysa ibang
salaysay sapagkat buhol-buhol ang mga suliraning taglay
ng mga tauhan sa iba’t ibang pook at panahon na dapat
lutasin.
Nobela
Naglalarawan ito ng isang bahagi ng buhay sa
pamamagitan ng kilos at tinatanghal sa tanghalan.
Dula
Nagsasalaysay ito ng pinagmula o pinanggalingan ng mga
bagay.
Alamat
Isang uri ng salaysay na nakatuon sa mga diyos at diyosa
at misteryo ng buhay o kalikasan.
Mito
Isang uri ng salaysay na itinatanghal ang mga hayop
bilang tauhan o karakter.
Pabula
Naglalahad ito ng mga pangyayaring kapupulutan ng aral
na kadalasang hango sa Bibliya.
Parabula
Tumutukoy ito sa kwentong naglalarawan ng kultura ng
isang pangkat ng tao.
Kwentong bayan
Isang detalyadong salasay ito tungkol sa buhay ng isang tao
o manunulat.
Talambuhay
Impormasyong kaugnay ng mga pangyayaring kagaganap
o magaganap pa lamang na kalimitang nakapaloob sa mga
pahayagan, radio, telebisyon o sa internet.
Balita
Itinatampok nito ang isang mahalaga at natatanging bahagi
ng buhay ng isang tao o katangian ng isang pook, bagay at
pangyayari.
Lathalain
Ito ay isang maikling katha na nagpapakita ng mga
pangyayari sa kapaligiran, hango sa tunay na buhay at
kapupulutan ng aral ng mga mambabasa.
Maikling Kwento
Ito ay itinuturing na mabulaklak na anyo ng panitikan dahil
nagagawa nitong maglahad ng isang ganap o buong
pangyayari sa isang upuan lamang.
Maikling Kwento
Ito ang salik nagpapagtakbo sa mga pangyayari sa isang
maikling kwento dahil sa bawat karakter umiikot ang mga
pangyayari.
Tauhan
Ito ang pook at panahong pinangyarihan ng tagpo ng akda.
Tagpuan
Ito ay tumutukoy sa pagkakasunud-sunod ng bawat
pangyayari o detalye ng isang maikling kwento.
Banghay o Balangkas
Ito ay nakatuon sa aral na nakapaloob sa isang kwento na
siyang pangunahing kakintalan na maaaring maiwan sa
mga mambabasa.
Paksa
Nagbibigay ito ng kawili-wiling pangyayari upang ipagtuloy
ng mga mambabasa ang pagbabasa sa kwento.
Simula
Ito ang suliraning itinatampok ng isang kwento na dulot ng
magkakasalungat na paniniwala ng mga tauhan.
Tunggalian
Ito ay nalilikha bunga ng tunggalian. Walang katiyakan ang
mangyayari sa pangunahing tauhan na sinusubaybayan ng
mga mambabasa.
Kapanabikan
Ito ang pinakamasidhing bahagi ng isang kwento dahil taglay
nito ang pinakamahalaga at pinakakapana-panabik na eksena
o pangyayari.
Kasukdulan
Tumutukoy ito sa bilis ng mga pangyayari sa isang
kwento.
Galaw o Kilos
Itinatakda nito ang katapusan o hangganan ng isang
kwento.
Wakas