Deel 2.5 Historische overzicht groei stedelijke gebieden Flashcards
Verschil dorp/stad
- Kwantitatief: Aantal inwoners, vanaf 100.000 spreken van een stad
- Historisch: Historisch: als er ooit stadrechten verkregen zijn
- Morfologisch: Duidelijk centrum, met daaromheen woonwijken
- Functioneel: Stad heeft hoogwaardige voorzieningen (ziekenhuis, warenhuis, HBO opleiding)
Dorp = Ook een nederzetting, cluster van gebouwen vaak rondom een kerk (vaak veel ruimte om huizen, woningdichtheid is laag)
Tot 1970 heeft NL sterke bevolkingsgroei gekend
vooral in randstad
Burgelijke stand
bevolking van gemeente (doorgeven verhuizingen) alle gegevens gaan naar CBS (Centraal bureau statistiek) > goed beeld van bevolkingsontwikkeling
1945-1960 Urbanisatie
Vertrek van platteland naar stad (verstedelijking genoemd)
Pushfactoren plattenland
: verlies werkgelegenheid platteland, lagere lonen, gebrek voorzieningen
Pullfactoren stad
toegenomen werkgelegenheid, hogere lonen, betere voorzieningen
Forensen
reizen naar werk in andere gemeente, gebeurde weinig i.v.m. weinig auto’s
1960-1975 Suburbanisatie
Vind plaats op korte afstand 10-25km = migratie uit centrale stad naar randgemeenten (suburbs)
door de groei hiervan veranderen steden in agglomeraties (stedelijk gebied van aan elkaar gegroeide dorpen en steden)
en uiteindelijk in stadsgewesten (verwijst naar stedelijke levenswijze die de agglomeratie kan overstijgen).
Vooral mensen met lage inkomens bleven in stad achter, hierdoor ontstond tweedeling
Groeikern
toegewezen gebied waar de mensen moeten gaan wonen
Almere bij Amsterdam
Zoetermeer bij Den Haag
Spijkenisse bij Rotterdam
Tweedeling in stad
- ene kant wijken met goedkope huurwoningen > verwaarloosd > met gevolgen van dien voor openbare ruimte > veel vandalisme > Wooning omgeving werd niet aantrekkelijker
- Andere kant met veel koopwoningen > wel aantrekkelijk
Negatieve effecten suburbanisatie
Economische verspilling /
aantasting landelijke gebieden
ontvolking grote steden
overbelasting wegennet
milieu problemen door uitstoot co2
1980-2000 Re-Urbanisatie
terugkeren naar de stad
eindeloos uitbreiden van een stad met buitenwijken was niet meer acceptabel, men ging inschalen op stadvernieuwing > voldoen plekken waar dit mogelijk was > er kwam ofwel nieuwbouw of renovatie (oude oorlogswijken bijvoorbeeld)
Steden werden uitgebreid met Vinex wijken (liggen tegen de grote stad aan) en heet inbreiding ipv uitbreiding
Stedelijke vernieuwing
beleid om woonwijken te verbeteren
Herstructurering
grootschalige vernieuwing van een verouderd/verloederd gebied
Gentrificatie
- opwaardering van een buurt of staddeel op sociaal, economisch en cultureel gebied
- aantrekken van kapitaalkrachtige nieuwe bewogener
Bevokingsspreiding
mate waarin de bevolking over bepaald gebied verspreid is (kijken naar waar de inwoners wonen) Grofweg afhankelijk van 3 dingen:
- De ligging: veel bewoning in gebieden die bij zee/rivier liggen of gebieden in buurt van grote steden. bergachtig landschap en eilanden bv minder populair
- De Natuur: mensen wonen vaak in vruchtbaar gebied
- Historisch: bij kolonisatie vestigde men zich aan kusten wat leidde tot ontstaan van steden
Gevolgen binnenlandse mirgratie sinds 1975
Door migratie zal bevolkingssamenstelling veranderen, jaarlijks verhuist ongeveer 10% v/d Nederlandse bevolking. merendeel binnen eigen woonplaats
Grote steden zijn minder aantrekkelijk geworden, binnen randstad groeit alleen de minder verstedelijkte regio’s sterk (gooi, vechtstreek)
Jongeren willen wel graag in stad wonen(veelal studenten), ook zijn er veel lagere inkomensgroepen en buitenlanders. zo ontstaat sociale segregatie: ruimtelijke scheiding van groepen op inkomen, opleiding en etnische achtergrond
Bevolkingssamenstelling wat betreft leeftijdsopbouw verandert
Bevolking van nl groeit komende 3 decennia nog door, vooral in randstad
aandeel AOW-gerechtigden neemt overal toe>vergrijzing
aantal mensen op werkzame leeftijden groeit eerst nog licht (ook door verschuiving van de AOW leeftijd) maar gaat na 2035 toch weer dalen
Aantal huishoudens blijft verder groeien, tot 2035 is extra woonruimte nodig
Waarschijnlijke ontwikkeling: NL
NL bevolking blijft groeien tot 2050, tot ca 18,5miljoen mensen regionaal grote verschillen en de groei concentreert zich in de randstad, Noord-Brabant, delen van Gelderland en Overijssel
Kleine-kernenproblematiek
Verdwijnen van voorzieningen door wegtrekken van jongeren uit kleine dorpen
