Auditieve Stoornissen Flashcards
Hoe kunnen we auditieve stoornissen indelen?
- anatomie
- taalperiode
- mate van gehoorverlies
- andere
Hoe gaan we auditieve stoornissen anatomisch indelen?
- geleidingsdeel
- perceptiedeel
->combinatie hebben van beide delen - Central zenuw
Wat is een geleidingsstoornis?
Dit is een auditieve stoornis veroorzaakt in het geleidingsdeel; het middenoor en het uitwendigoor hebben te maken met een transmissiestoornis of conduct verlies; Dit zorgt voor gehoorverlies in de lage frequenties en een verstoring in de luchtgeleidingsweg door bv. Oorproppen of een afwijkende vorm van de gehoorgang.
Deze stoornis is vaak tijdelijk maar indien blijvend -> gehoorapparaten
Wat is een perceptiestoornis?
Dit is een waarnemingsstoornis of neurosensoriële stoornis in het perceptieve deel = het binnenoor.
Het probleem zit dan tussen het binenoor en de hersenen: binnenoor -> gehoorzenuw -> Centrale gehoorzenuw -> hersenschors
-> meestal is deze stoornis blijvend
Wat is gehoorverlies door gemengde stoornissen?
Dit is een auditieve stoornis veroorzaakt door stoornissen in beide delen; geleidingsdeel + perceptievedeel
Waar zit de Centrale gehoorzenuw?
Deze zenuw zit ten hoogte van de Nervus Cochlearis en de primaire/secundaire auditieve cortex
Wat is centraal gehoorverlies?
Dit is gehoorverlies veroorzaakt door een probleem in het interpreteren van geluid door de centrale gehoorzenuw
Hoe kunnen we auditieve stoornissen gaan herkennen en indelen op vlak van de taalperiode?
We gaan hierbij auditieve stoornissen gaan opdelen onder het tijdstip van het ontstaan van de schade, met als referentiepunt de taal-spraak verwerving, zo heb je;
- Pre - linguale slechthorendheid/doofheid; doofheid is onstaan voor ontwikkeling gesproken taal: aangeboren of vóór 3j6m
- Post - linguale slechthorendheid/doofheid; na spraak-taalverwerking: tss 3j-7j -> verworven spraak kan verloren gaan!
Welke andere soorten auditieve stoornissen heb je nog?
- Fonofobie
- Tinnitus
- Hyperacusis
- Misofonie
Wat is Fonofobie?
= tijdelijke geluidsovergevoeligheid
Wat zijn mogelijke oorzaken voor fonofobie?
Bv. Hersenschudding of migraine aanvallen -> hoofdgerelateerde trauma
Wat is Tinnitus?
= (meestal blijvend) geluid horen zonder geluidsbron, vaak in de vorm van oorsuizen
Wat veroorzaakt Tinnitus?
- medisch: infecties
- trauma: te veel geluid of lawaai
- andere stoornissen
Wat is hyperacusis?
= het tijdelijk luider ervaren van geluiden; overgevoelig zijn voor normale, alledaagse geluiden zoals bv. stofzyiger, krassen van pen, etc.
Wat is Misofonie?
Letterlijk: haat voor geluid;
= een neurologische aandoening die voor extreme gevoelens zorgt zoals haat, woede, walging bij bepaalde geluiden
Hoe kan je misofonie behandelen?
- via (kinder)psychiater
- via acceptatie
- via afleiding & ontspanning
Hoe kunnen we auditieve stoornissen opdelen in mate van gehoorverlies?
We gaan kijken naar de gehoordrempels binnen de verschillende mate van gehoorverlies en we gaan kijken naar de moeite om bepaalde dingen te verstaan
Hoe ziet een normaal gehoor er uit?
- gehoordrempel: </= 20 db
- geen moeite met dingen te verstaan
Hoe ziet een licht gehoorverlies er uit?
- Gehoordrempel: 21- 40 dB
- moeite met verstaan van zachte spraak; grotere afstand; lawaaierige omgeving
Hoe ziet een matig gehoorverlies er uit?
- gehoordrempel: 41-70 dB
- moeite met verstaan van spraak op normaal niveau; ook bij korte afstand; rustige omgeving
Hoe ziet een ernstig gehoorverlies er uit?
- gehoordrempel: 71-90 dB
- moeite met verstaan van luide spraak; sirenes; dichtslaan deuren
- spraakverstaan enigzins mogelijk in combinatie met spraakafzien (= liplezen)
Hoe ziet doofheid in verschillende graden er uit?
- gehoordrempel: > 90 db
- kan geen spraak meer verstaan
Wat is een ander woord voor liplezen?
= spraakafzien
Waar kan een kind met een auditieve stoornis in het regulier onderwijs gebruik van maken?
- gesproken taal en tolk
- therapie: thuisbegeleiding en/of vroegbegeleiding
- ondersteuningsnetwerk: type 7
Wanneer moet een kind met auditieve stoornissen naar het buitengewoon onderwijs?
Indien het RO met ondersteuning geen optie (meer) is
Wat krijgt een kind met auditieve stoornissen in het BUL/SO?
- Vlaamse gebarentaal (= VGT) + gesprokentaal
- Therapie: thuisbegeleiding + vroegbegeleiding
Welke mogelijke hulpmiddelen zijn er voor auditieve stoornissen?
- Solo- apparatuur
- wek- en waarschuwingssystemen
- telefoon met versterker
- luisterhulp
- mobiele telefoon met loopset
- Ringleiding
- Tolk
- hoorapparaat: vaak voor slechthorende kinderen al op jonge leeftijd
Hoe werkt een hoorapparaat?
- versterkt zachte geluiden
- onderdrukt harde geluide
Wanneer kan je gebruik maken van een tolk?
Je hebt het recht om een tolk in te zetten in elke situatie; voor gesprekken, vergaderingen op het werk, bezoek bij dokter.
Een tolk zorgt voor een goede vertaling van de gesprekken tussen doven en horende
Welke soorten tolken heb je?
- gebarentolk: vertaling gebaren <-> gesproken taal
- gesproken taal: gesproken taal naar tekst -> je leest ook wie wat zegt
Welke speladviezen kan je geven bij een kind met auditieve stoornissen?
- blijf praten, ookal gebruik je gebaren: kind haalt wanneer je verbaal communiceert veel details uit je lichaamstaal
- spreek langzaam + duidelijk; niet roepen
- 1 persoon tegelijk aan het woord
-tijdens speluitleg:
*zo weinig mogelijk achtergrondlawaai
* zoveel mogelijk visualisaties
- doe veel mee/voor: kind kan zo makkelijk imiteren -> imiteren = leren
- gebruik lichtsignalen en bewegingen ipv geluidssignalen
Hoe kan je auditieve stoornissen diagnosticeren?
Via:
- (lich.) Onderzoek
- anamnese
- doorverwijzing neus-keel-oor arts
Hoe gaan we auditieve stoornissen diagnosticeren via de NKO- arts?
- met de Algo-gehoortest
- audiometrisch onderzoek
Wat is de Algo-gehoortest?
- Uitgevoerd door K&G.
- voor pasgeborenen tot 6m
- ze meten elektrische activiteit via plakkers met klikgeluiden; test meet dus de hersenactiviteit die ontstaat tijdens het luisteren
- Alle vlaamse kinderen moeten de PASS en REFER uitvoeren
Uit wat bestaat de Algo-gehoortest?
-PASS
- REFER
-> bij beide slecht resultaat dan moet er een 2e algo-test plaats vinden; is deze ook slecht dan word therapie opgestart en zal er een BERA worden afgenomen
Welke audiometrische onderzoeken heb je?
- BERA: Brainstem Evoked Response Audiometrie
- Toonaudiometrie
- Spraakaudiometrie
Wat is BERA?
= Brainstem Evoked Respons Audiometrie
= hersenstamaudiometrie
-> wordt gebruikt wanneer gewone/algemene audiometrie niet betrouwbaar is; is iets meer gespecialiseerd
-> meet gehoorverlies in hoge tonen
-> kan je ook gebruiken bij ouderen of volwassenen
Hoe werkt toonaudiometrie?
- dit is een onderzoek dat men bij kinderen vanaf 3j gebruikt
- maakt gebruik van verschillende toonhoogtes en verschillende geluidssterktes
- beide oren worden afzonderlijk getest
Hoe werkt spraakaudiometrie?
- geeft inzicht in het effect van het gehoorverlies
- maakt gebruik van 11 éénlettergreep woorden bv. Bal, kok, pop, boot
-> geeft inzicht in de perceptie van spraak
Waarom maken we gebruik van (lich.) onderzoeken bij diagnosticeren van auditieve stoornissen?
We gaan observeren van reacties op geluid en naar de taalontwikkeling om te kijken of deze normaal is -> indien niet = mogelijke audit stoornis
Wat observeren we bij een (lich) onderzoek op 4W voor auditieve stoornissen? Wat moet een kind op 4W kunnen bij het horen van geluid?
- normale reactie = schrikken van ballon og stofzuiger
Wat moeten een kind kunnen op 6m bij het horen van geluid (bij een (lich.) onderzoek)
- hoofd draaien als je roept
- stoppen met wenen bij stemgeluid
- brabbelen
Wat moeten een kind kunnen op 12m bij het horen van geluid (bij een (lich.) onderzoek)
- reageren op zachte geluiden
- bord tikken
Wat moeten een kind kunnen op 18m bij het horen van geluid (bij een (lich.) onderzoek)
- Reageren op eenvoudige opdrachtjes
- nazeggen van woordjes
- spreken met ondersteuning van gebaren (SMOG)
Wat is SMOG?
= Spreken met ondersteuning van gebaren
= Een vorm van ondersteunde communicatie waarbij de sleutelwoorden in een gesproken zin ondersteund worden door een gebaar.
Hoe kan je auditieve stoornissen behandelen?
Via:
- visuele ondersteuning van taal; fijne motoriel; psychomotoriek; sociale vaardigheden
- hooraanpassingen
- het aanpakken van de oorzaak
- verschillende communicatiekanalen
Welke hooraanpassingen heb je?
Hoorapparaten:
- Cohlear Implantaat (CI); bij bilateraal gehoorverlies
- BAHA; bij unilateraal gehoorverlies
Hoe werkt een CI?
CI wordt via spraakprocessor en chip bevestigd aan intacte gehoorzenuw:
Spraakprocessor stuurt geluidsgolven naar de chip -> chip stuurt elektroden naar gehoorzenuw -> gehoorzenuw stuurt signalen naar de hersenen
Wat is een BAHA hoortoestel? Hoe werkt het?
= Bone Anchored Hearing Aid
= botverankerd hoortoestel voor eenzijdige doofheid
-> trillingen worden via de schedel doorgestuurd naar het normaal horend oor
Hoeveel kan een CI kosten?
Zonder terugbetaling:
15 000 - 25 000 euro
Hoe kan men soms een auditieve oorzaak behandelen door de oorzaak aan te pakken?
Dit kan door:
- het verwijderen van oorstop
- het plaatsen van buisjes; het verwijderen van vocht achter trommelvlies -> kan ook via medicatie
- etc,…
Hoe is de ontwikkeling van het auditieve systeem 3W na conceptie?
= start aanleg gehoorgangen
Wat is de ontwikkeling van het auditieve systeem 8-20W na conceptie
Ontwikkeling:
- slakkenhuis
- haarcellen -> orgaan van Corti
Wat is de ontwikkeling van het auditieve systeem bij Foetus < 24W?
- er zijn al reacties opgeluid -> zorgt voor opbouw van ervaringen:
- hartslag mama
- stemmen
- muziek
-> gaat deze postnataal herkennen
Hoe is het auditieve systeem bij de geboorte?
Gehoor als zintuig = volledig ontwikkeld
Hoe is het auditieve systeem bij het jonge kind?
- gehoor als zintuig
- betekenisverlening = nog te leren
-> taalontwikkeling: passief > actief;
passief = begrijpen
actief = produceren
-> vanaf dan is snelle detectie van gehoorproblemen = noodzakelijk!!
Uit wat bestaat de normale structuur van het auditieve systeem?
- Uitwendig oor of buitenoor:
Oorschelp + externe gehoorgang + trommelvlies - middenoor:
Hamer + aambeeld + stijgbeugels + buis van eustachus - binnenoor:
Halfcirkelvormige kanalen + slakkenhuis + gehoorzenuw
Uit wat bestaat de auditieve functies?
- lokaliseren
- identificeren
- discrimineren
- filteren
Wat van de hersenen is een belangrijk onderdeel van het auditieve systeem?
- primaire auditieve schors: linker auditieve cortex; spraak + rechter auditieve cortex; omgevingsgeluid + muziek
- secundaire auditieve schors: associatie gebieden
Hoe word geluid doorgegeven en geïnterpreteerd?
1) Geluid word opgevangen en de trillingen worden doorgeven door het uitwendige oor; het gaat van de oorschelp naar de externe gehoorgang naar het trommelvlies
-> het trommelvlies gaat over naar de hamer: in deze overgang worden de geluidsgolven doorgeven + versterkt
2) de geluidsgolven worden dan doorgeven aan het middenoor: hamer -> aambeeld -> stijgbeugel -> Buis van Eustachus
3) dan doorgegeven aan het binnenoor: halfcirkelvormige kanalen -> slakkenhuis: geeft elektrische signalen door naar de gehoorzenuw
4) gehoorzenuw -> hersenen; primaire auditieve cortex -> secundaire auditieve cortex
5) secundaire auditieve cortex geeft door associatie gebieden via de auditieve functies die zorgen voor betekenisverlening
