4.8 HBV- en HPV-vaccinaties

Question 1

Waaruit bestaat het hepatitis B vaccin?

Answer 1

HbsAg en Adjuvant (Aluminiumhydroxide)

Hepatitis B bestaat uit HBV-DNA, DNA polymerase, HBeAg, HBcAg, HBsAg

In het bloed kan de HBeAg worden aangetoond, als HbsAg wordt gevonden betekent het dat de patiënt de ziekte heeft doorgemaakt

Question 2

Waaruit bestaat passieve immunisatie tegen hepatitis B?

Answer 2

HB immunoglobuline (Neutraliserende anti-HBs):
- Gevolgd door actieve immunisatie

IgM Anti-HBcore in het bloed laat zien dat er sprake is van een chronische HBV infectie

Question 3

Waarom is vaccineren tegen hepatitis B geoorloofd?

Answer 3

Risicogroepen vaccineren werkte onvoldoende, beste bescherming voor populatie (Public Health), simpel en kosteneffectief

Question 4

Wat is het effect van de hepatitis B vaccinatie?

Answer 4

• Voorkomt infectie
• Voorkomt acuut leverfalen door acute hepatitis B
• Voorkomt ontwikkeling van chronische hepatitis B wat geassocieerd is met een hoge risico op het ontwikkelen van eindstadium leverfalen of HCC
• Voorkomt chronische infecties en complicaties
• Voorkomt HCC

Question 5

Waar moet een effectief vaccinatieprogramma aan voldoend?

Answer 5

• Te voorkomen aandoening
• Bewezen vaccin met weinig bijwerkingen
• Kosteneffectief programma
• Maatschappelijke acceptatie

Question 6

Hoe kan een HPV infectie worden ingedeeld?

Answer 6

• Squameus Intra-epitheliale Laesie (SIL): Laaggradig en hooggradig
• Cervicale Intra-epitheliale Neoplasie (CIN): Graad 1, 2 en 3

Question 7

Wat zijn de High Risk HPV varianten?

Answer 7

16 en 18
- Veroorzaken 70,7% van de cervixcarcinomen

Question 8

Welke HPV vaccinaties zijn er?

Answer 8

• Gardasil (Quadrivalent): HPV 6, 11, 16 en 18
• Cervarix (Bivalent): HPV 16 en 18 (Nu in Nederland gebruikt)
• MSD: Gardasil 9: Nonavalent (HPV type 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 en 58)

Question 9

Hoe kan de effectiviteit van het HPV vaccin worden onderzocht?

Answer 9

• RCT: 70.2% reductie CIN2+ (HPV negatieve vrouwen)
• RCT: 30,4% reductie CIN2+ (alle deelnemers)
• RCT: 92.9% geassocieerd met HPV 16/18
• Afhankelijk van leeftijd waarop vaccin wordt toegediend en HPV status vooraf aan toediening en uitkomst CIN2+ of CIN3+
• Geeft ook bescherming tegen andere HPV gerelateerde tumoren (Vulva, vagina, baarmoedermond, anus, hoofd-hals, oropharengeaal, penis)
• Geen bijwerkingen
• Kosteneffectiviteitsanalyse

Het is bedoeld om baarmoederhalskanker te voorkomen

Question 10

Hoe wordt een HPV infectie uiteindelijk baarmoederhalskanker?

Answer 10

Normale cervix -> Dysplasie (Graad 1 (Hersteld spontaan), Graad 2 (Vanaf hier 30% kans om kanker te worden), Graad 3 (Tot aan het basaalmembraan)) -> Invasieve kanker (Uitgebroken uit het basaalmembraan)

Question 11

Wat zijn de kenmerken van de HPV virus?

Answer 11

• Lange tijd (10-15 jaar) voordat na HPV besmetting kanker ontstaat
• Er zijn vaak voorloper-stadia die kunnen worden opgespoord en behandeld: Bijvoorbeeld de bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
• > 80 van alle mannen en vrouwen krijgen in hun lever HPV
• Meeste mensen klaren HPV, alleen als het aanwezig blijft (20%) kan het kanker wordt

Question 12

Waarom zijn de doelstellingen niet gehaald tijdens de HPV vaccinatieprogramma?

Answer 12

• Vrijwillige opkomst/opt-in
• Interpretatie van kennis:
  -> Noodzaak
  -> Associatie met seks
  -> (Vermeende) Bijwerkingen
• Bang voor bijwerkingen
• Onderschatting van de ernst van de aandoeningen
• Argwaan?
• Religieuze overwegingen
• Pseudowetenschap (Kwakzalverij?)

Question 13

Hoe kan hepatitis B worden opgelopen?

Answer 13

Azië-Pacifiek regio:
- Verticale of horizontaal transmissie

West-Europa en US:
- Grotendeels tijdens de adolescentie of tijdens volwassen leeftijd door seksueel contact of door blootstelling van besmet bloed

Mediterranean regio:
- Verticaal of horizontaal transmissie

Question 14

Wat is het risico op het krijgen van de infectie (HBV) bij bijvoorbeeld een prikaccident?

Answer 14

• HIV: 0.3%
• Hepatitis C: 1.8%
• Hepatitis B - HBeAg (-): 5%
• Hepatitis B - HBeAg (+): 19-30%

Question 15

Hoe verloopt de HBV infectie?

Answer 15

• Incubatieperiode is van 60-90 dagen (Range tussen 45-180 dagen)
• Acute HBV is asymptomatisch in de meerderheid van de patiënten (50-70%), aspecifiek symptomen in anderen
• Fulminante hepatitis (<1%)
• Risico van progressie naar een chronische HBV is bepaald door de leeftijd waarop de infectie verkregen wordt
• CHronische HBV is asymptomatisch totdat de infectie ontwikkeld naar eind stadium van de leverziekte

Tijdens corona periode is de HPV en HBV infectie percentage met 40% gedaald

Question 16

Hoe wordt er gevaccineerd tegen HBV?

Answer 16

Actieve immunisatie: Inductie of neutralisering van antilichamen
- Massale vaccinatie programma

Passieve immunisatie:
- Post-expose profylaxis (Kinderen geboren met HBsAg positieve moeders, na een levertransplantatie)

Question 17

Hoe verloopt actieve immunisatie tegen HBV vaccinatie?

Answer 17

Hepatitis B vaccinatie: Virale antigen is HBsAg, Aluminiumhydroxide zorgt voor inductie of neutralisering van anti-HBs antilichamen

• Gehele vaccinatie is effectief voor 99% bij pasgeborenen
• Inductie van effectieve antilichaam titer in volwassenen (Anti-Hbs > 10 IU/L)
  -> Eerste vaccinatie: 30-55%
  -> Tweede vaccinatie: 75%
  -> Derde vaccinatie: >90%
• Levenslange bescherming

Question 18

Hoe werkt passieve immunisatie tegen HBV?

Answer 18

Passieve immunisatie moet direct worden gevolg met actieve immunisatie

Hepatitis B-immunoglobulines (HBIg):
- Direct gericht op het neutraliseren van de anti-HBs antilichamen
- Vooral gebruikt bij pasgeborenen waarvan de moeder HBsAg positief is of bij een prikaccident
- Het liefst doen binnen 24 uur, maar in ieder geval binnen 7 dagen
- Biedt bescherming voor paar maanden

• Ondanks succesvol programma van passief-actieve immunisatie van pasgeborenen met een HBsAg positieve moeder krijgt alsnog 5% een HBV infectie -> Oorzaak onduidelijk

Question 19

Wat was de aanbeveling van WHO over de HBV vaccinatie?

Answer 19

1995: Alle landen met HBsAg prevalentie van >8% moeten vaccineren
1997: Er moet wereldwijd worden gevaccineerd om HBsAg te voorkomen

Question 20

Hoe ziet de vaccinatieprogramma van HBV in Nederland eruit?

Answer 20

• Lage HBsAg prevalentie in Nederland
• Hoge prevalentie bij immigranten
• 1982: Eerste vaccins beschikbaar
• 2009: 46/53 landen in Europa starten met universele vaccinatie

HBV vaccinatie in Nederland:
- 1983: Geselecteerde groepen
- 1989: Prenatale screening + Vaccinatie van kinderen geboren met HBsAg positieve moeders
- 1999: Gezondheidswerkers
- 2002: Hoog-risico groepen
- 2003: Kinderen met ouders met een migratieachtergrond
- 2009: Gezondheidsraad adviseert universele vaccinatie
- 2011: Wereldwijd gevaccineerd

Question 21

Waarom moet er voor de publieke gezondheid voor HBV worden gevaccineerd?

Answer 21

• Vaccinatie is niet in het voordeel voor iedereen, maar vanuit het publieke gezondheid perspectief is het acceptabel en alleen vaccinatie van hoog-risico groepen is niet effectief
• Vaccinatie geeft de beste bescherming voor de populatie en de hoog-risico groepen
• Makkelijk te implementeren in de huidige vaccinatieprogramma, zorgt niet voor extra last
• Kosteneffectiviteit zorgt voor verbetering van de gezondheid in de gehele populatie