4.7 Latente infecties en maligne ontaarding Flashcards
Wat zijn de klachten van een Hepatocellulair Carcinoom (HCC)?
- Opgezette lever
- Vage buikpijn
- Verminderde eetlust
- Algehele zwakte en vermoeidheid
- Misselijkheid en braken
- Onverklaarbare gewichtsverlies
- Jeuk
- Geelzucht
De klachten zijn afhankelijk van de plaats, de grootte en het aantal tumoren in de lever
Hoe wordt de diagnose HCC vastgesteld?
- Bloedonderzoek (Leverfunctie)
- Beelvormend onderzoek (Echo, CT, MRI)
- Leverbiopt
Hoe kan HCC worden behandeld?
- Operatie: Partiële leverresectie (Curatief)
- Radiofrequentie Thermoablatie (RFA): Vernietigen kankercellen door verhitting (Curatief)
- Levertransplantatie (Curatief)
- Transarteriële Chemo-Embolisatie (TACE): Onderbreken bloedvoorziening naar tumor
- Selectieve Inwendige Radiotherapie (SIRT)
- Systemische therapie
Hoe wordt de behandeling van HCC bepaald?
EASL Guidelines:
- Grootte
- Stadium
- Leverfunctie
Wat is virale hepatitis?
Meet voorkomende leverziekte.
Leverontsteking door virale infectie met hepatitis A, B, C, D of E
Welke typen virale hepatitis (B en C) zijn er?
- Acuut: Klaring of sterfte
- Chronisch: Fibrose, cirrose, HCC, geen ernstige ziekte of sterfte
Wat zijn de kenmerken van het hepatitis B virus (8)?
- Double stranded DNA virus
- 4 ORFs voor 7 virale eiwitten
- 5 eiwitten in virale partikel, 2 eiwitten alleen in gastheercel: Hbx, HBeAg
- In Afrika, Azië en Amerika
- Bij 90% pasgeborenen chronisch beloop en <10% bij volwassenen en kinderen <5 jr is 30% chronisch
- Er is wel een vaccin beschikbaar
- Doelwitcellen zijn hepatocyten
- Kinderen vaak asymptomatisch en volwassenen symptomatisch
Hoe kan hepatitis B worden vastgesteld?
In serum patiënt:
- Virale partikels
- Filamenten (HbsAg)
- HbeAg
Welke stappen doorloopt het hepatitis B virus in de hepatocyt
dsDNA -> cccDNA -> RNA -> DNA
Wat zijn de kenmerken van het hepatitis C virus (11)?
- Enkelstrengs positief RNA virus
- Klein (40-60 mn)
- 1 ORF, 9600 bp
- Lipiden envelop
- Deel Afrika, China en Zuid-Amerika
- Geen vaccin beschikbaar
- 60-80% is chronisch
- 20-40% is acuut
- Doelwitcellen zijn hepatocyten
- Transmissie gaat door bloed-bloed contact (Seksueel contact, bloedtransfusie, gecontamineerde naalden, body piercings & tattoes, IV drugsgebruik, verticale transmissie of beroep)
- Verloopt vaak asymptomatisch
Hoe kan hepatitis C worden vastgesteld?
- Serum patiënt: Virale partikels
- Geïnfecteerde cellen: HCV RNA en (non)structurele eiwtten
Welke therapie kan er gegeven worden bij hepatitis?
- Suppressie van virale replicatie
- Immuunmodulatie (PEC-IFN a)
Hoe kan hepatitis verlopen?
- Traag: 30-50 jaar
- Snel: <20 jaar (Alcohol, co-infectie met HIV of HBV & HCV, gebruik van immuunsuppressie)
Waardoor is de lever gevoelig voor infectie?
De lever is tolerogeen: Intrahepatische afweer wordt geremd omdat het eigenlijk de hele tijd wordt geprikkeld. Hierdoor neemt de kans op een infectie toe
Wat is het gevolg van een virus infectie voor het aangeboren afweer?
- First Line defense
- Inductie niet-specifieke immuniteit
-> Oplosbare factoren: Complement, cytokines
-> Cellen: Macrofagen, Dendritische cellen, granulocyten, NK-cellen
Activatie type 1 interferonen (a en b):
- Remming van virale infectie en replicatie
- Stimulatie presentatie virale antigenen (DCs)
- Activatie/skewing adaptieve cellulaire afweer (Immuniteit): Activatie NK-cellen, Antigen Presenterende Cellen en T-cellen
Wat is de reactie op het hepatitis B virus?
Onderdrukking type 1 interferon respons:
- Stealth virus: Slecht zichtbaar voor het IFN-gemedieerde aangeboren afweer
- T-cel respons in HBV infectie is beperkt in chronische patiënten
Er is geen genezing van HBV want er zijn nog steeds productie van virale eiwitten
Wat is de reactie op het hepatitis C virus?
Inductie type 1 interferon respons, maar remming van het effect
Welke factoren bepalen de ernst van een hepatitis infectie?
- Gastheerfactoren: Polymorfismen, leeftijd, overgewicht en co-infecties
- Virale factoren: Genotype/Subtype, inoculum dosis
- Immuunregulerende capaciteit van de lever
Hoe kan weefselschade door virussen ontstaan?
- Direct: Cytopathisch virus veroorzaakt schade aan de geïnfecteerde cel en zorgt voor celdood
- Indirect: Aangeboren en specifieke afweer. Aangeboren afweer zorgt voor koorts en vermoeidheid en Antigeen-specifieke afweer zorgt voor killing van geïnfecteerde cellen
HBV en HCV zijn non-cytopathische virussen
- Inductie leverschade zorgt voor immunopathologie, maar zwakke anti-virale immuunrespons en eliminatie van het virus zorgt voor een virusklaring
Hoe kan HCC ontstaan door hepatitis?
Inductie celdood/leverschade -> Voortdurende schade aan hepatocyten en regeneratie -> Levercirrose -> Toename turnover levercellen -> Opstapeling van kritische mutaties in het genoom van de gastheer -> HCC
Op welke manieren kan hepatitis leiden tot HCC?
- Direct: Virale eiwitten met oncogene capaciteit (HBV) -> HBx gen is de meest geïntegreerde virale gen
- Indirect (Gastheerfactoren): Door voortdurende ontsteking en weefselregeneratie (HBV en HCV) -> Activatie factoren en cellen die fibrose bevorderen, celschade -> Hoge turnover van cellen -> Verhoogd risico op mutaties
Hoe kan hepatitis C worden behandeld?
Met direct acting antivirals (DAAs -> Sofosbuvir als basis). Genezing voor >95%
Bij HCC zijn er wel HCV eiwitten aanwezig, maar HCV integreert niet in het genoom van zijn gastheer en er is ook geen bewijs dat het pro-oncogene effecten heeft
Hoe kan hepatitis B worden overgedragen?
- Bloed-bloed contact
- Bloed-lichaamsvloeistof contact
- Verticale transmissie (Moeder naar kind)
Dus kan door: Seksueel contact, bloedtransfusie, gecontamineerde naalden of door beroep
Welke antigenen worden er aangetroffen na vaccinatie of infectie met hepatitis B?
- Vaccin: HbsAg (Envelop)
- Infectie: Anti-HbcAg (Core)
Hoe kan het risico op HCC worden vastgesteld?
Aantal virusdeeltjes
Wat zijn de kenmerken van een HCC?
- Primaire leverkanker
- 8e meest frequentie kankervorm wereldwijd
- Wereldwijd, elk jaar ongeveer 1 miljoen nieuwe diagnoses en doden door slechte prognose
- Risicofactoren voor HCC zijn cirrose en virale hepatitis (Kan ook leiden tot cirrose)
- 600 miljoen chronische HBV/HCV patiënten
- 80% van de levertumoren ontwikkelt zich in cirrotische levers (Wereldwijd)
- Cirrose is de sterkste predisponerende factor voor HCC-ontwikkeling
- 80% door chronische HBV/HCV infectie
- 20% door alcohol, NASH (Obesity), overig/onbekend
Wat is het gevolg van een virus infectie voor het Verworven afweer?
- Inductie virus-specifieke immuniteit
- Opwekken virus-specifiek geheugen: Cellen -> T- en B-cellen
- Doden geïnfecteerde cellen en voorkomen van verdere verspreiding
Hoe zal HCC zich in de toekomst presenteren?
- Hepatitis B vaccin in Rijksvaccinatieprogramma, waardoor de HCC gerelateerd aan HBV omlaag zal gaan
- Betere behandeling chronische HBV infectie zorgt voor een verlaging HCC gerelateerd aan HBV, maar lange termijn onderzoek ontbreekt nog
- Alcohol gebruik, obesitas zorgen wel dat de HCC kan ontwikkelen door de levensstijl
