3.1 Diagnostiek van infectieziekten Flashcards
Wat wordt er uitgevraagd tijdens de anamnese bij verdenking op infectieziekten?
Patiëntgegevens:
- Demografische gegevens (!)
- Voorgeschiedenis
- Immuunstatus (!)
- Epidemiologische gegevens (Reizen en verblijf in het buitenland, contact met dieren of mensen) -> Voorkomen van infectieziekten
- Lichamelijk onderzoek
Welke aanvullend onderzoek wordt er gedaan bij een verdenking op infectieziekten?
- X-thorax
- Lab: CRP/leukocyten, lever-/nierfunctie
- Pathologisch onderzoek: Aspiraat, BAL, biopt, cytologie, histologie
- CT-scan
- Microbiologisch onderzoek
Wat is het belang van het aantonen van de ziekteverwekker?
- Bepaalt de keuze en duur van de anti-microbiële therapie
- Gevolgen voor de omgeving (Gevaar van transmissie, vaccinatie)
- Epidemiologisch belang (Preventie/incidentie, epidemieën)
- Kan wijzen op een verminderde afweer
Waar hangt het soort onderzoek van af?
- Verwekker
- Klachten
- Materiaal
- Eerste ziektedag/beloop
Waar hangt de mogelijkheid tot diagnose van af?
Van vraagstelling en kwaliteit van het ingezonden materiaal
Welk onderzoek kan er worden gedaan bij bacteriën?
- Kweek + Gevoeligheidsbepaling
- Moleculaire diagnostiek (!)
- Serologie
- Antigeentest
- Direct preparaat
Welk onderzoek kan er worden gedaan bij virussen?
- Serologie (!)
- Moleculaire diagnostiek (!)
- Kweek
- Antigeentest
Welk onderzoek kan er worden gedaan bij parasieten?
- Direct preparaat (!)
- Moleculaire diagnostiek (!)
- Antigeentest
- Serologie
Welk onderzoek kan er worden gedaan bij schimmels/gisten?
- Kweek + Gevoeligheidsbepaling (!)
- Moleculaire diagnostiek (!)
- Direct preparaat
- Antigeentest
- Serologie
Wat zijn de kenmerken van het directe preparaat?
- Niet bij virussen
- Diagnostiek direct op het materiaal ->Liquor, pus, sputum, feces en bloed
- Meestal met behulp van kleuring (Bijv. gramkleuring) -> Grampositief of gramnegatief?, zijn er staafjes?, liggen ze in trosjes of in ketens?
- Auramine kleuring voor Mycobacteriën
- Blankophor kleuring voor Fungi
- JKJ kleuring voor Parasieten faeces
- Ziehl Nielsen kleuring voor onder andere Mycobacteriën
Wat zijn de voordelen van een direct preparaat?
- Meerdere micro-organismen samen
- Snel
- Grote waarde (met name in steriele materialen zoals liquor)
- Ook mogelijk met niet-kweekbare micro-organismen
Wat zijn de nadelen van een direct preparaat?
- Weinig sensitief
- Voor nadere determinatie en gevoeligheidsbepaling zijn andere technieken nodig
Wat zijn de kenmerken van een kweek?
Bij een kweek worden micro-organismen in het lab vermenigvuldigd tot er genoeg zijn om ze te ‘zien’
- Niet bij parasieten of virussen
- Meeste bacteriën en fungi goed kweekbaar
- Diverse lichaamsmaterialen -> Sputum, pus, urine, feces, bot, cathetertip, bloed, wattenstokken van allerlei origine (o.a. huiduitstrijkje)
- Kweekmethode en medium afhankelijk van materiaal en vraagstelling
Welke typen kweken zijn er?
- Banaal: Geen specificiteit, Geen vraagstelling. Werkt niet bij Legionella, Campylobacter, Gonokokken
- Electief: Vergemakkelijkt determinatie )Bloedagar, Chocoladeagar, McConkey)
- Selectief: Remming oninteressante flora (McConkey)
Wat is Maldi TOF?
Matrix Assisted Laser Desorption/Ionisation Time-Of-Flight analyzer
Schiet laser op een metalen plaatje om zo te kunnen identificeren. Bacterie vervalt en tijd die het nodig heeft om op het plaatje te vallen geeft aan welke soort het is.
Bacterie + Matrix met laser fragmenteren en spectrum identificeren