2.3 HLA systeem Flashcards
Wat is het Bare Lymfocyte Syndroom?
Geen MHC-II door defect in enhanceosoom of CIITA -> Primaire immuundeficiëntie (SCID) met diverse infecties tot gevolg
Wat bepaalt HLA?
Het is het adaptieve immuunrespons en specifieke antigeen herkenning door T-cellen:
- Immuniteit tegen pathogenen
- Predispositie voor ziektes
- Transplantaat afstoting
Welke typen MHC zijn er?
- Klasse I: HLA A, B en C
- Klasse II: HLA DP, DQ, DR
Ag-herkenning door B- en T-cellen verschilt fundamenteel. T-cellen gebruiken de MHC voor Ag-herkenning
Verschillende MHC allelen presenteren verschillende (Sets) peptiden door structuurvariatie van hun bindingspockets
Wat zijn de kenmerken van MHC klasse I?
- Alfa keten met 3 subunits
- A1 en A2 zijn peptide bindend
- Op alle cellen (Met uitzondering van bloedcellen en geslachtscellen)
Wat zijn de kenmerken van MHC klasse II?
- Alfa en Bèta ketens met 2 subunits
- Alfa1 en Bèta1 zijn peptide bindend
- Op antigeen presenterende cellen zoals: DC, monocyten/macrofagen en B-lymfocyten
- Onder invloed van cytokinen, met name interferon-y -> T-lymfocyten, epitheelcellen en endotheelcellen
- Vrijwel in alle lichaamscellen
Waardoor ontstaat er grote variatie in HLA tussen individuen?
- Polymorfisme/groot aantal allelen (In peptide bindend deel van het MHC-molecuul)
- Polygenie (Allelische variatie per locus, meerdere loci, co-dominantie)
- Codominantie
Hoeveel verschillende MHC haplotypen kunnen er per persoon ontstaan?
- MHC I: Min. 3, Max. 6
- MHC II: Min. 3, Max. 12 (Want 2 ketens)
Wat is een locus en een allel?
Locus: Locatie van gen op chromosoom
Allel: Variant genen die locus bezetten
Wat is een polymorfisme, polygenie en co-dominantie?
Polymorfisme: Allelische variatie binnen dezelfde locus
Polygenie: Meerdere genen vormen MHC systeem
Co-dominantie: Vergelijkbare expressie beide allelen
Wat is het MHC haplotype en genotype?
Haplotype: Combinatie van allelen op 1 chromosoom
Genotype: Combinatie van beide haplotypes
Hoe werkt het MHC-I molecuul?
- Activeert CD8+ T-cellen
- CD8+ T-cellen herkennen antigeen peptide in MHC-klasse I
- Presenteert intracellulair eiwit gemaakt door proteasoom
Hoe werkt het MHC-II molecuul?
- Activeert CD4+ T-cellen
- CD4+ T-cellen herkennen antigeen peptide in MHC-Klasse-II
- Presenteert extracellulair eiwit gemaakt door endolysosoom
Wat presenteren MHC moleculen?
Alleen peptiden -> Bindingssterkte verschilt per aminozuur
Dus geen polysacchariden, lipiden of nucleïnezuren. Lipiden worden gepresenteerd door een ander molecuul -> CD1
Wat is een antigeen kruis presentatie?
Extracellulaire eiwit dat door MHC-I wordt gepresenteerd (Alleen door bepaalde dendritische cellen)
Wat is het voordeel van de grote diversiteit van HLA?
Overleving individu en met name populatie door bredere afweer tegen pathogenen
Wat is het nadeel van grote diversiteit van HLA?
- Predispositie allergie en auto-immuun ziekte door allergenen en auto-antigenen
- Afstoting na transplantatie door reactie tegen niet-eigen MHC
Wat zijn voorbeelden van nadelen van grote diversiteit in HLA?
- Coeliakie (HLA-DQ2)
- Reactieve Artritis (Reiter) (HLA-B27)
- Ziekte van Bechterew (HLA-B27)
- Abacavir allergie (HLA-B57)