4.7 Maatschappelijke gevolgen van veroudering Flashcards
Vergrijzing
(Toename van) de proportie ouderen (65+) in de populatie
Dubbele vergrijzing
(Toename van) de proportie hoogbejaarden (80+) binnen een populatie ouderen
Tot 2050 gaat de aantal van 1 naar 2 miljoen verdubbelen
Grijze druk
Verhouding aantal ouderen (65+) t.o.v. personen in ‘productieve’ leeftijdsgroep (20-64)
Hoe is de grijze druk toegenomen in Nederland door de jaren heen?
1950: 8% bevolking 65+: 7 productieve NL (20-64) per bejaarde
2023: 20% 65+: 3 productieve NL per bejaarde
2050: 25% 65+: 2 productieve NL per bejaarde
Wat zijn de oorzaken van vergrijzing?
Belangrijkste factor:
- Ontwikkelingen in vruchtbaarheidscijfer (Aantal geboorten per vrouw)
Naoorlogse geboortegolf
Anticonceptiepil
Wat zijn de oorzaken van dubbele vergrijzing?
Betere prognose (Chronische) zieken (Bijvoorbeeld hartfalen, diabetes, kanker)
Toenemende levensverwachting ouderen
Wat zijn de gevolgen van vergrijzing op de economie?
- Toename van gebruik collectieve voorzieningen
- Minder zorgpersoneel
- Daling nationaal inkomen per inwoner
- Daling beroepsbevolking
Welke gebruik van collectieve voorzieningen nemen toe?
AOW:
- Basispensioen voor alle legale inwoners NL 65+ (2015) -> 67+ (2024)
ZVW (Zorgverzekeringsvet):
- Curatieve medische zorg
- Basispakket
- Geeft een verzekerd recht op lijfsgebonden zorg, gericht op genezing, behandelingen en verpleging
WLZ (Wet Langdurige Zorg):
- Intensieve zorg 24/7 voor chronisch zieken en ouderen -> Verblijf in (verzorgingshuis en) verpleeghuis
- Biedt langdurige intensieve zorg aan mensen die sterk in hun mogelijkheden en regie zijn beperkt, die blijvend behoefte hebben aan permanent toezicht en die 24 uur per dag zorg in de nabijheid nodig hebben ter voorkoming van escalatie of ernstig nadeel
WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning):
- Voorzieningen ten behoefte van zelfredzaamheid en participatie -> Voorbeeld huishoudelijke hulp, scootmobiel
- Biedt ondersteuning en is gericht op participatie en begeleiding van mensen thuis, waarbij rekening wordt gehouden met de persoonlijke omstandigheden en mogelijkheden van de persoon zelf en zijn/haar netwerk
Wat zijn de gevolgen van (dubbele) vergrijzing voor de gezondheidszorg?
- Veroudering van patiëntenpopulatie in en buiten het ziekenhuis
- Toename zorggebruik en kosten van de gezondheidszorg
- Verandering van epidemiologie van ziekten en ongevalsletsels
- Verandering in aandeel per specialisme
Wat zijn de zorggebruik lijnen bij ouderen?
- Ziekenhuiszorg (ZVW)
- Geneesmiddelen (ZVW)
- Wijkverpleging en eerstelijnszorg (ZVW)
- Geriatrische revalidatie (ZVW)
- Verpleeg- en verzorgingshuizen (WLZ)
- Huishoudelijke hulp, woon- en vervoersvoorzieningen (Gemeente, VMO)
Wat is de top 3 zorggebruik en kosten van zieken en ongevallen op oudere leeftijd (65+)?
1) Dementie
2) CVA
3) Accidentele val
Waarom zullen de kosten in de gezondheidszorg verder stijgen?
- Technologische ontwikkelen
- Inflatie
- Milieu en klimaat
- (Dubbele) vergrijzing
- Leefstijl
Hoe wordt de zorg gefinancierd?
- Zorgverzekeringswet (44%)
- Wet langdurige zorg (20%)
- Overheid (20%)
- Overige eigen betalingen (19%)
- Eigen risico en eigen bijdragen (6%)
- Aanvullende verzekering (5%)
- Overige financiering (2%)
Hoe kan de zorg betaalbaar gehouden worden?
- Passende zorg
- Meer zelf betalen?
- Preventie? -> Vallen
- Doelmatiger zorg? -> Verhouding tussen kosten en baten
- Rekening houden met budget impact -> Aantal patiënten * Kosten per patiënt