2.2 Schildklierhormoon synthese en pathogenese Flashcards
Waardoor is de schildklierhormoon essentieel?
- Ontwikkeling
- Basaalmetabolisme
Regelt de gehele levensloop (Pre- en postnatale ontwikkelingen, maar ook tijdens volwassen tijd)
Wat zijn de symptomen van hypothyreoïdie?
- Koude intolerantie
- Droge huid
- Moeheid
- Trage hartslag
- Gewichtstoename
- Spierzwakte
- Obstipatie
Wat zijn de symptomen van hyperthyreoïdie?
- Hitte intolerantie
- Vochtige huid
- Vermoeidheid
- Snelle hartslag
- Gewichtsverlies
- Spierverlies
- Diarree
Wat zijn de normaalwaardes van TSH en FT4?
TSH: 0,4-4,3 mU/l
Vrij T4: 11-25 pmol/l
Wat gebeurd er met de FT4 en TSH bij een primaire hypo- en hyperthyreoïdie?
Primaire hyperthyreoïdie: FT4 verhoogd, TSH verlaagd
Primaire hypothyreoïdie: FT4 verlaagd, TSH verhoogd
Serum TSH is een gevoeliger indicator (voor de schildklierwerking)
Hoe gaat de schildklierhormoon synthese?
Jodium (Jodide) wordt opgenomen uit de circulatie in de cel van een follikel in de schildklier, met behulp van NIS. Jodium is cruciaal voor een goede synthese
Jodide wordt met behulp van pendrin naar het lumen getransporteerd en gekoppeld aan Tyroglobuline (Tg -> Bouwsteen van schildklier). Tyrosinegroepen worden gesynthetiseerd aan de aminozuren aan de Tg (Het bindt daar aan de tyrosine residuen van Tg) (gejodeerd). Er ontstaat MIT (1) en DIT (2).
Jodium wordt geoxideerd met H2O2 met behulp van TPO. TPO zorgt voor de koppeling en Jodering (Katalyseert de reacties en gebruikt door peroxine voor). Tg bevat dan uiteindelijk in de vaste vorm zowel MIT als DIT, DHA en T4 dat moet nog worden vrijgemaakt
2 DIT moleculen vormen samen T4
1 DIT (Tweede Jodium verbonden) en 1 MIT (Jodium wordt aan Tyrosine gebonden) vormen samen T3 (Jodium in buitenring). T4 en T3 worden geïnactiveerd door binnenring-dejodering van rT3 en 3,3’-T2
Bij beide stappen moet DIT eerst geoxideerd worden met H2O2 met behulp van TPO
Jodium uit binnenring -> Reverse T3
DUOX kan thyroglobuline binden en is wel betrokken maar TBG is niet betrokken bij de synthese
Wat is de structuur en eigenschappen van NIS?
- Co transport I- met 2 Na+ (Jodide naar binnen samen met Natrium)
- Indirect ATP afhankelijk (Na/K-ATPase -> Want kost veel energie omdat er een grote gradiënt is)
- Weefsel: Serum = 25-400x (Jodide intracellulair 25-400x hoger dan extracellulair)
- Gestimuleerd door TSH en laag Jodide
- Geremd door hoog Jodide (Escape van het Wolf-Chaikoff effect)
- Competitors/liganden: CIO4-, TcO4-, SCN-
Hoe gaat de schildklierhormoon secretie?
Als er behoefte is aan schildklierhormoon vindt endocytose plaats van het colloidvloeistof met het gejodeerde Tg. TSH stimuleert dit
Tg wordt opgeslagen in de vesicles welke fuseren met lysosomen. Ze breken het Tg af door middel van hydrolyse. Er ontstaat MIT, DIT en T4 (Vrije T4).
DEHAL dejodeert MIT en DIT zodat het jodium opnieuw gebruikt kan worden
T4 komt via transporters in het cytosol van de follikel. Het kan direct worden uitgescheiden of via dejodering worden omgezet tot T3.
MCT8 brengt T3 en T4 over het membraan
Hoe komt de schildklierhormoon voor in de circulatie?
Grootste deel is gebonden aan specifieke serum eiwitten in de schildklierhormoon (albumine, TBG, TTR -> Schildklierhormoonbindende eiwitten). Dit is niet actief. Reservoir functie
Slechts kleine fractie is beschikbaar als vrij (f) hormoon
Alleen vrije (f) fractie hormoon is beschikbaar voor biologische activiteit
99,97% T4 gebonden
99,7% T3 gebonden
Wat gebeurd er bij de ziekte van graves?
Er zijn TSHR-Ab (antistoffen) welke de TSHR actief houden. Hierdoor is er continue SKH synthese en groei en proliferatie wat leidt tot hyperplasie (struma)
Ook ontstaat er veel T4 en T3 is waardoor er minder TSH ontstaat door de negatieve feedback.
Wat is het metabolisme van de schildklierhormoon in T3 target cel?
Verwijdering van jodium uit de schildklierhormoon (dejodering, dejodases)
Als er jodium wordt weghaalt uit de buitenring -> T3
Als er jodium wordt weghaalt uit de binnenring rT3 (inactief)
Als de binnenring van T3 wordt gedejodeerd ontstaat T2
Buitenring van rT3 gedejodeerd -> T2
Dejodering onder invloed van dejodases
In welke weefsels, wat is de functie en wat zijn de substraten van dejodase type 1 D1?
Weefsels: Lever, nier, schildklier
Functie: Plasma T3 productie, rT3 klaring
Substraten: rT3»_space; T4 = T3
Zet vooral T4 om in T3 of T4 om in rT3
In welke weefsels, wat is de functie en wat zijn de substraten van dejodase type 2 D2?
Weefsels: Hersenen, hypofyse, bruin vet, schildklier, skeletspier
Functie: Lokale T3 productie
Substraten: T4 > rT3
Deze activeert alleen maar, T4 om in T3
In welke weefsels, wat is de functie en wat zijn de substraten van dejodase type 3 D3?
Weefsels: Hersenen, placenta, foetaal weefsel
Functie: T3 en T4 inactivatie, rT3 productie
Substraten: T3 > T4
Deze inactiveert alleen maar T4 in Tr3 of T3 in T2
Wat is de overeenkomst tussen alle dejodases?
Ze bevatten allemaal selenocysteïne (sec) . Is essentieel voor werking van het enzym
Wordt niet door DNA gecodeerd, want normaal is het een stopcodon
