1.3 Hoe Werken G-Eiwit Gekoppelde Receptoren Flashcards
Hoe werken ACTH en TSH?
CRH en ACTH (Stimuleert de bijnier), TRH en TSH (Stimuleer de schildklier) werken via membraanreceptoren
Cortisol (Bijnier) en T4 (Schildklier) werken via kernreceptoren
Binding van een hormoon aan een receptor is noodzakelijk om te kunnen binden aan het DNA -> Kernreceptor
Wat is een GPCR?
Een G-eiwit gekoppelde receptor. 7-transmembraan domeinen.
G: Guanine nucleotide (GTP/GDP) Binding
P: Protein
C: Coupled
R: Receptor
- Grootste, veel voorkomende en meest veelzijdige familie van membraan receptoren
- Doelwit voor medicijn ontwikkeling (Want veel ziektes zijn er mee geassocieerd)
Wat zijn GPCR domeinen?
Hormoonbindend domein:
- Affiniteit (Hoe graag het hormoon bindt, met welke sterkte/concentratie)
- Specificiteit (Hoeveel liganden binden er?)
Transmembraan domein:
- Verankering
Transductie domein:
- Geeft signaal door (Om effect binnenin te laten uitvoeren)
Hoe ziet een GPCR eruit?
7 transmembraan domeinen (TMD)
3 intracellulaire loops
3 extracellulaire loops
N- en C-terminale delen
Domein voor hormoonbinding aanwezig
Wat is een eigenschap van ACTH?
Peptide geproduceerd door klieving uit POMC. Belangrijk hormoon, ook voor de energiehuishouding
Ca. 4.5 kDa
Wat zijn eigenschappen van TSH?
- Glycoproteïnen hormoon
- Het is familie van TSH, FSH, LH en hCG
- Ca. 30 kDa (groot), geglycosyleerd
- Het heeft 2 subunits: alfa en beta
- Alfa subunit is gemeenschappelijk
- Beta subunit is hormoonspecifiek: Dit maakt het hormoon specifiek en zorgt dat ze aan hun eigen receptor kunnen binden
Wat is de GCPR classificatie?
Indeling op basis van sequentie, homologie, familie, 1 grootste klasse
GPCR komt voor bij:
- Licht
- Calcium
- Reuk en smaakstoffen
- Nucleotides
- Hormooneiwitten
Wat is een opvallend verschil tussen TSH en ACTH?
TSH is veel groter dan ACTH
De beide receptoren zijn ook anders:
ACTH: MC2R
TSH: TSHR
Hoe gaat de signaaltransductie van ACTH?
ACTH -> MC2R -> Gs -> Adenylyl cyclase -> cAMP -> PKA -> Fosforylering en genregulatie
Hoe gaat de TSH signaaltransductie?
TSH -> TSH receptor -> Gs -> Adenylyl cyclase -> cAMP -> PKA -> Fosforylering en genregulatie
Hoe werken GPCRs?
Als GPCR inactief is heeft het G-eiwit GDP gebonden is aan de alfa-subunit. Als er een hormoon bindt vindt er conformatie verandering plaats. GDP wordt nu vervangen door GTP op het alfa-subunit, het is nu geactiveerd en kan verdere transcriptie plaatsvinden
Liganden kunnen zowel binnen als buiten binden, ACTH bindt binnen. Structuur van ligand bepaald voor type activatie en waar in de receptor de activatie kan plaatsvinden
Hoe gaat de G-eiwit inactivatie?
G-eiwit kan zichzelf uitschakelen doordat de alfa subunit zijn eigen GTPases heeft waardoor GTP wordt gehydrolyseert en ontstaat er weer een GDP
Dus continu een wisseling tussen actief en inactief
Wat zijn second messengers en wat doen ze?
Als GPCR actief is wordt het signaal doorgegeven aan bijv. adenylylcyclase en vindt er activatie plaats van second messengers (ATP naar cAMP) waardoor het signaal wordt vermeerderd
cAMP bindt inactief PKA waardoor het actief wordt en dit kan met andere transcriptiefactoren leiden tot transcriptie van target genen (Genregulatie)
Bepaalde transcriptiefactoren zorgen voor activatie van bepaalde genen
cAMP bindt aan regulatoire subunits, vorm verandering -> PKA verandert -> Actief en vervolgens getranscripteerd
Wat is adenylyl cyclase en wat doet adenylyl cyclase?
- Het is een enzym (Effector) wat ATP omzet in cAMP
- cAMP concentratie stijgt
- cAMP activeert PKA
- PKA fosforyleert eiwitten
- cAMP is labiel en wordt afgebroken door phosphodiesterases. Zo wordt het gereguleerd en staat het niet continu aan
Wat is somatostatine en wat doet het?
Het werkt via Gi en onderdrukt zo de cAMP productie
Waaruit bestaat PKA?
2 regulatie subunits
2 katalytische subunits (de subunits die het effect uitoefenen)
Staat in de eerste instantie uit (Inactief)
Wat zijn de soorten G-eiwitten?
Gs (Productie van cAMP)
Gi (Remming van cAMP)
Gq
G12/13
Wat doet Gs en Gi?
Gs stimuleert adenylyl cyclase -> cAMP omhoog -> Activatie PKA
Gi remt adenylyl cyclase -> cAMP concentratie omlaag -> Remming PKA
Wat doet Gq?
Gq stimuleert fosfolipide C (PLC) -> Ca en DAG omhoog -> Activatie PKC
Wat doet G12/13?
Activeert RhoGEF00 -> Rho-actief -> Fosforylering van Rock
Hoe werkt TRH?
TRH signaleert via Gq
GDP vervangen door GTP (Gq actief) -> PLC actief
PLC zorgt dat insositol wordt geactiveerd en omgezet tot IP3
IP3 activeert een Calcium kanaal -> Intracellulair calcium neemt toe en dit activeert PKC
IP3 en Ca is signaaltransductiefactoren van Gq
Wat doet Gq?
Het stimuleert de toename van de intracellulaire calcium concentratie
Waartoe leidt een mutatie in MC2R (ACTH receptor)?
Inactiverende mutatie:
- Familiaire cortisol deficiëntie
Alternatief gen: MRAP (Gen wat de signaaltransductie beïnvloedt)
Waartoe leidt een mutatie in de TSH receptor?
Inactiverend: Hypothyreoïdie
Activerend: Hyperthyreoïdie, adenoom (Constitutief actieve TSH receptor, actief zonder TSH)