3.5 Hypofyse adenomen

Question 1

Welke hormonen produceren de hypofyse voorkwab?

Answer 1

• ACTH
• TSH
• LH en FSH
• GH
• Prolactine

Question 2

Welke verschillende hypofyse adenomen zijn er te onderscheiden (ze ontstaan altijd vanuit de hypofyse voorkwab)?

Answer 2

• NFA (ontstaat uit cellen die LH of FSH produceren)
• Prolactinoom/Prolactioma (prolactine)
• Acromegalie (GH)
• Ziekte van Cushing (ACTH)
• TSH-oma of hyperthyreoïdie (TSH)

Question 3

Wat is de pathofysiologie van hypofyse adenomen?

Answer 3

Massa effect van de adenomen (als hij groeit):
- Hoofdpijn
- Druk op chiasma opticum (zichtverlies, hemianopsie)
- Druk op de hersenzenuwen

Adenomen zorgen ook voor:
- Verlies van hypofyse klier reserve
- Tekenen en symptomen van hypopituïtarisme (hypofyse maakt onvoldoende hormonen)

Question 4

Wat is een bitemporale hemianopsie?

Answer 4

Een hypofysetumor die op het chiasma optica drukt

Mensen met een hypofysetumor zien de buitenkant niet meer

Question 5

Wat zijn de kenmerken van een niet functionele hypofyse adenomen?

Answer 5

Ze zijn moeilijk te onderscheiden van andere niet-endocriene tumoren in de hypofyse regio

Geen vastgestelde medische behandeling
Chirurgisch verwijderen is meestal incompleet

Question 6

Wat is de behandeling van hypofysetumoren?

Answer 6

• Transsphenoidale selectieve adenomectomie (via de neus)
• Radiotherapie
• Medicamenteuze therapie

Question 7

Wat is de DD van niet functionele hypofyse tumoren?

Answer 7

• Cel rest tumoren
• Primitieve germ-cell tumoren
• Gliomen
• Meningiomen
• Metastatische tumoren
• Vasculaire laesies
• Granulomen
• CSF gerelateerd

Question 8

Waartoe leidt een tumor die ACTH produceert?

Answer 8

Ziekte van Cushing

Question 9

Waartoe leidt een tumor die GH produceert?

Answer 9

GH gaat naar de lever en zorgt voor IGF-I productie -> Acromegaltie

Question 10

Waartoe leidt een tumor die TSH produceert?

Answer 10

TSH naar de schildklier -> Veel T4 -> Hyperthyreoïdie door TSH-oma

Question 11

Wat zijn niet functionele hypofyse tumoren?

Answer 11

Gonadotropinoma (FSH, LH)

Question 12

Wat zijn de symptomen van een hyperprolactinoma?

Answer 12

• Osteoporose
• Galactorroe (melk geproduceerd in niet-fysiologische periode)
• Verminderde vruchtbaarheid bij vrouwen (remming FSH, LH)
• Libido daling
• Hoofdpijn

Question 13

Wanneer gaat prolactine omhoog?

Answer 13

Hypothyreoïdisme
Levercirrose
Zwangerschap

Medicatie
- Phenothiazine
- Haloperidol
- Verapamil
- Cocaïne
- Antidepressiva
- Metoclopramide

Question 14

Om prolactine afgifte te laten dalen, welke medicijn kan er dan worden gegeven?

Answer 14

Dopamine agonist
Dopamine zorgt dat de afgifte van prolactine wordt geremd

Bijvoorbeeld:
- Bromocriptine
- Cabergoline
- Pergolide
- Quinagolide

Question 15

Wat zijn de klachten van een acromegalie?

Answer 15

• Hoofdpijn
• Excessief transpireren
• Gewrichtsklachten
• Vermoeidheid
• Parasthesiën

Question 16

Hoe wordt de diagnose van acromegalie gesteld?

Answer 16

Alleen bij PT’s die acromegaal lijken

Verhoogd IGF-I simpel, 1 monster nodig

GH na 75 mg glucose (oGTT)- meer belastend: Gedoe voor patiënten

Question 17

Wat is de behandeling van acromegalie?

Answer 17

Afgifte van GH gestimuleerd door GHRH en geremd door SRIF

Er worden analoge somatostatines gegeven

Somatostatine zorgt overal, behalve in de hersenen voor een verlaging van allerlei hormoon concentraties en verlaging van andere processen