1.5 Pathologie Van De Bijnieraandoeningen

Question 1

Wat is Hyperplasie?

Answer 1

Orgaan vergroot op basis van toename van het cel aantal

Question 2

Wat is Hypertrofie?

Answer 2

Orgaan vergroot op basis van vergroting van de celgrootte

Niet Meer cellen maar iedere cel wordt groter

Question 3

Hoe gaat de hyperplasie in endocriene organen?

Answer 3

Onder hormoon controle met feedback
Het is vaak geassocieerd met overproductie van hormonen
Het is reversibel

Question 4

Wat is neoplasie?

Answer 4

Autonome groei
Groei die niet meer terug koppelbaar is/niet meer gevoelig is voor

Feedbacksignalen en geen mogelijkheid heeft tot regressie -> tumor

Question 5

Wat produceren de zones van de cortex?

Answer 5

Zona glomerulosa: Mineralocorticoïden, aldosteron
Zona fasciculata: Cortisol
Zona Reticularis: Zwakke androgenen

Question 6

Wat zijn oorzaken voor de overproductie van cortisol?

Answer 6

• Tumor bijnier met overproductie ACTH (Endogene oorzaak)
• Tumor die autonoom cortisol produceert of nodulair Hyperplasie in de bijnier zelf
• Door steroïden (exogene oorzaak) -> Atrofe bijnier
• Neoplastische ACTH producerende tumoren in de hypofyse (Endogene oorzaak) -> Ziekte van Cushing)
• Tumor elders (bijvoorbeeld longen) paraneoplastische Cushing syndroom -> Kleine longcarcinomen kunnen ACTH aanmaken (Lijkt op hypofyse tumoren, endogene oorzaak)

1 exogene oorzaak en 3 endogene oorzaken

Question 7

Wanneer is iets macronodulair en wanneer micronodulair?

Answer 7

Macro: 2-3 cm
Micro: 2-3 mm

Question 8

Wat zijn oorzaken van overproductie diandosteron/androgeen excess?

Answer 8

Bilaterale hyperplasie

Neoplasie met viriliserende kenmerken

Question 9

Wat is adrenale insufficiëntie?

Answer 9

De acute vorm: waterhouse-friderichsen syndroom:
- Bilaterale bijnierbloeding bij kinderen met daverende sepsis (Meningokokken)

Na acuut stoppen met langdurige corticosteroïd gebruik na lange tijd (Bijnieren kunnen niet voldoen aan de vraag)

Question 10

Wat zijn oorzaken van de adrenale insufficiëntie/hypofunctie schors?

Answer 10

• Chronische vorm: Auto-immuun adrenalitis (De cellen worden kapot gemaakt)
• Infectie (Tuberculose, fungaal, HIV)
• Metastasen

Question 11

Wat wordt er gezien bij neoplasma van de bijnierschors?

Answer 11

Grote stille adenomen komen voor, maar met name carcinomen hebben dit gedrag en zijn zeldzaam

Groot, want deze tumoren produceren geen hormonen

Question 12

Wat komt vaker voor adenomen of carcinomen?

Answer 12

Adenomen

Question 13

Wat zijn de kenmerken van adenomen en carcinomen?

Answer 13

• Leeftijd tussen adenomen en carcinomen verschillen weinig
• Onderscheid tussen adenoom en carcinoom is niet mogelijk op basis van functie
• Macroscopisch verschillen ze niet veel van elkaar
• Microscopisch zijn de verschillen gradueel

Bijnierschorscarcinomen kunnen metastaseren

Question 14

Hoe wordt er een onderscheid gemaakt tussen een adenoom en een carcinoom?

Answer 14

Carcinoom > 100 gr, adenoom <50 gr
Carcinoom > 5-6 cm, adenoom < 5 cm

Question 15

Wat is een feochromocytoom?

Answer 15

Een catecholamine producerende tumor in de bijniermerg (Hypertensie)

Kenmerken:
- Kan ook buiten de bijnier voorkomen (paraganglioom)
- Zweten, hartkloppingen, hoge BD, zenuwachtig
- Meestal benigne (10-15% maligne)
- 2-8/1.000.000 per jaar (40-130 patiënten per jaar in NL)
- In ca 30% erfelijke aanleg of onderdeel van syndroom: MEN type2, NF1, VHL, familiair paraganglioom syndroom (SDHB, SDHC, SDHD)

Neuroblastoom: Meest voorkomende extra-craniale tumor bij kinderen

Question 16

Wat is een paraganglioom?

Answer 16

Een catecholamime producerende tumor buiten de bijnier