2B2 week 4 HC 6 & 7 Immunosuppressiva Flashcards
Wanneer geef je immuunsuppressiva?
- Auto immuun ziekte
- Niet infectieuze inflammatoire ziekte
- Transplantatie
Welke immuunsuppressiva zijn er?
Glucocorticosteroiden, anti-metabolieten, calcineurine blokkers, JAK inhibitors, NSAIDs, thalidomides en biologics
Wat zijn effecten van glucocorticosteroiden?
- Stress respons
- Regulatie glucose en vet metabolisme
- Anti inflammatoir
- Immuunsuppressief
- Botresportie
- Vasculaire effecten
Welke soorten effecten kunnen glucocorticosteroiden hebben bij verschillende doseringen?
- Genomisch effect
- Niet genomisch effect (hoge dosis)
- Apoptotisch effect T cellen (>250-500 mg)
Welke effect hebben glucocorticosteroiden op het immuunsysteem?
- Inhibitie cytokines, prostaglandines en NO
- Inhibitie cel migratie en adhesie
- Inductie leukocyt apoptose
Wat zijn verhoudingen van glucocorticosteroiden tov cortisol?
- Prednison 5x zo sterk
- Dexamethason 25x zo sterk en passeert placenta
Wat zijn kenmerken van het syndroom van Cushing?
Rode wangen, bol gelaat, atrofie spieren, romp adipositas, striae en blauwe plekken
Wat zijn bijwerkingen van glucocorticosteroiden?
Osteoporose, DM, psychose, infecties, bloeding en bot necrose
- Atrofie bijnier: afbouwschema na 2 weken gebruik
Wat zijn kenmerken van purine synthese inhibitors?
- Azathioprine
- Interfereert met nucleinezuren (A en G) in DNA
- Cytostatisch bij proliferende cellen
Wat zijn bijwerkingen van purine synthese inhibitors?
- Beenmerg toxiciteit
- Rode bloedcel aplasie
- Hepatotoxiciteit
Wat zijn kenmerken van mycofenolzuur/mycofenolaat?
- Remt IMPDH, synthese nieuwe nucleinezuren en proliferatie lymfocyten
- Bij transplantatie, SLE en uveitis
Wat zijn bijwerkingen van mycofenolzuur/mycofenolaat?
Infecties, diarree en leukopenie
Wat zijn kenmerken van alkylerende middelen?
- Cyclofosfamide
- Cross linking DNA: cytotoxisch
- Bij levensbedreigende situaties: vasculitis, SLE
Wat zijn bijwerkingen van alkylerende middelen?
Onvruchtbaarheid, infecties, bloedige cystitis, maligniteiten/lymfomen
Wat zijn kenmerken van methotrexaat?
- Foliumzuur analoog: remt DNA synthese
- Bij RA, chemo of granulomateuze aandoeningen
Wat zijn immuunsuppressieve werkingen van methotrexaat?
- Verminderde immunoglobuline synthese
- Stimulatie adenosine -> remming leukocyten
Wat zijn bijwerkingen van methotrexaat?
Beenmergtoxiciteit, longafwijkingen, hepatotoxiciteit en teratogeen
Wat zijn kenmerken van calcineurine blokkerende agents?
- Tacrolimus en cyclosporine
- Binden cytoplasmatische eiwitten: remming calcineurine
- Remmen T cellen en IL2 productie
Wat zijn bijwerkingen van calcineurine blokkerende agents?
Infectie, nierinsufficiëntie, hypertensie, huidmaligniteiten, neurologisch
Wat zijn kenmerken van JAK inhibitors?
- Voorkomen activatie van STAT
- Breed spectrum
- Bij RA en psoriasis
Wat zijn kenmerken van hydroxychloroquine?
- Anti malaria middel
- Bij RA en SLE
Wat zijn bijwerkingen van hydroxychloroquine?
Cardiovasculair, neurologisch en blindheid
Wat zijn kenmerken van colchicine?
- Remt beweging van granulocyten
- Bij jicht
Wat zijn kenmerken van NSAIDs?
- Remmen cyclooxygenase (COX)
- COX1: homeostase
- COX2: inflammatie
Wat zijn bijwerkingen van NSAIDs?
Bloedingsneiging, maagzweren en nierinsufficiëntie (COX1)
Op welke manieren kunnen biologicals werken?
- Blokkerend
- Cytotoxisch
- Immuuncel interactie
Bij welke aandoeningen kun je een anti-TNFa geven?
Crohn, RA, sarcoidose, uveitis, psoriasis, spondylitis
Door welke behandelingen kunnen schimmelinfecties ontstaan?
Antibiotica, anti IL17 of steroiden
Wat is het effect van IL-1?
Inflammatie: IL-6 en CRP productie
Wat zijn kenmerken van omalizumab?
- Anti IgE
- Voorkomt binding aan mestcellen en activatie complement
- Bij allergiën, astma en galbulten
Wat zijn kenmerken van rituximab?
- Anti CD20
- Afbraak B cellen
- Bij RA, vasculitis en Bcel maligniteiten
Hoe werkt abatacept?
Bindt aan CD80/86 en voorkomt zo co-stimulatie van T cellen
Wat zijn kenmerken van behandeling met anti-TNFa?
- Slechts 2x zoveel infecties, weinig maligniteiten
- Altijd checken op TBC
- Werkt niet altijd, ook al zijn er hoge TNFa spiegels
