2B2 week 2 HC 5 Urineweginfecties Flashcards
Welke typen urineweginfecties zijn er?
- Hoog: urinewegen en nieren (pyelonefritis)
- Laag: blaas (cystitis) en plasbuis (urethritis)
Wat zijn tekenen van weefselinvasie?
Koorts, rillingen, malaise, pijn in flanken of perineum en acute verwardheid/delier
Wat is een bacteriurie?
Bacteriën in de urine
- Significant: > 10^5 kve/ml
Hoe heten bacteriën die een urineweginfectie kunnen veroorzaken?
Uropathogenen
Hoe worden urineweginfecties ingedeeld?
- Gezonde, niet zwanger vrouwen > 12 jaar
- Verhoogd risico op gecompliceerd beloop > 12 jaar
- Tekenen van weefselinvasie > 12 jaar (man of vrouw)
- Onder 12 jaar (wel of geen weefselinvasie)
Wat zijn risicogroepen voor een gecompliceerd beloop van een urineweginfectie?
- Mannen
- Zwangeren
- Diabetes mellitus of verminderde weerstand
- Afwijkingen aan nieren of urinewegen
- Neurologische blaasfunctiestoornissen
- Verblijfskatheter
Bij wie komen urineweginfecties het meest voor en waarom?
- Vrouwen: kortere afstand tot urethra
- 15 tot 24 jaar: seksueel actief
- Boven 60 jaar: hormonen (vrouw) en prostaatvergroting (man)
Door welke bacteriën worden de meeste urineweginfecties veroorzaakt?
Enterobacteriaceae: e.coli, klebsiella spp, proteus spp
Hoe kan residuvorming ontstaan?
- Obstructie (bijv prostaat of nierstenen)
- Neurogene blaasfunctiestroonissen
- Te geringe mictiefrequentie
- Niet volledig ledigen vd blaas
- Zwangerschap
Wat zijn predisponerende factoren voor het krijgen van een urineweginfectie?
- Postmenopauzale atrofie
- Verminderde weerstand
- Blaas/nier stenen
- Katheter
- Genetische factoren
- Anatomische afwijkingen
Hoe kan een urineweginfectie onstaan?
- Vanuit de darm: pili
- Hematogeen (zeldzaam)
Wat zijn klachten van een urineweginfectie?
- Dysurie: pijnlijke of branderige mictie
- Pollakisurie: kleine beetjes plassen
- Toegenomen mictiefrequentie
- Hematurie
- Pijn in rug of onderbuik
+ Geen veranderde afscheiding!
Wat zijn klachten van een urineweginfectie bij kinderen onder 1 jaar?
Slecht groeien, braken, > 3 dagen koorts
Wanneer doe je lichamelijk onderzoek bij een urineweginfectie?
- Tekenen van weefselinvatie
- Recidiverende infecties (min 3x per jaar)
- Mannen
- Kinderen
Waar let je op bij lichamelijk onderzoek bij een urineweginfectie?
Flankpijn, retentieblaas, peritoneale prikkeling, dehydratie en shock
Hoe werkt een urinestick?
Meet nitriet en leukocyt esterase
- Leukocyten zijn altijd positief bij UWI
- Niet gebruiken bij verblijfskatheter
Waarom is nitriet niet altijd positief bij een urineweginfectie?
- Niet alle uropathogene bacteriën hebben nitrietreductase
- Het duurt even voordat nitriet uit nitraat is gevormd
Wat is de automated urinary screening?
Geautomatiseerd sediment: celtelling, bacterietelling en kristallen flowcytometrie
Wat zijn indicaties voor een kweek met gevoeligheidsbepaling?
- 2x therapiefalen bij gezonde, niet zwangere vrouw
- 1x therapiefalen bij kwetsbare oudere
- Patiënt die antibiotische profylaxe gebruikt
i.v.m. recidiverende urineweginfecties - Patiënt uit een risicogroep (m.u.v. vrouwen met DM die verder gezond zijn)
- Kinderen < 12 jaar
- Tekenen van weefselinvasie
- Aanhoudend vermoeden van UWI, terwijl urinestick
en dipslide of sediment negatief blijven.
Hoe verkrijg je materiaal voor een kweek?
- Midstream urine
- Clean catch (indien niet zindelijk)
- Plaszakje
- Eenmalige katherisatie
- Suprapubische punctie
Wat is de behandeling van een urineweginfectie?
Antibiotica: nitrofurantoïne voor 5 dagen
- Eventueel afwachtend met veel drinken
Waar let je op bij het gebruiken van empirische therapie?
- Focus (lokaal/systemisch, doelwitorgaan)
- Meest voorkomende verwekker
- Beste toedieningsweg en dosering
Wat zijn bijzonderheden van de therapie van urineweginfecties?
- Actieve concentratie komt alleen in de urine
- Nierinsufficiëntie en G6PD deficiëntie als contraindicatie
- Risicogroepen langer behandelen
Welke antibiotica geef je bij weefselinvasie?
Augmentin, cotrimoxazol of quinolonen
- Weefselpenetratie
Hoe behandel je een urosepsis?
Systemisch/IV antibiotica voor 10-14 dagen
- Switch naar oraal zodra mogelijk
Wanneer verwijs je iemand met een urineweginfectie naar de 2e lijn?
- Zwangeren met tekenen van weefselinvasie
- Weefselinvasie zonder reactie op AB binnen 48 uur
- Vermoedelijke sepsis
- Kinderen met koorts zonder focus
- Kinderen die ernstig ziek zijn of braken
- Kindren zonder reactie op AB binnen 48 uur
Hoe werkt een gevoeligheidsbepaling?
Antibiotica disk op argarplaat -> relatie tussen remzone-diameters, bijbehorende MIC-breekpunten en therapeutisch bereikbare concentraties in vivo
Wat is een complicatie van urineweginfectie met proteus?
Steenvorming door hoge pH
- Ammoniak vorming uit ureum door urease in proteus