27_Ófrjósemi

Question 1

þunganir/tíðahring er ca..?

Answer 1

20-25% þegar best og fer að lækka eftir 30 ára

Question 2

% þungana eftir tilraunir í 3 mán, 6, ár, 2 ár?

Answer 2

3 mán 57%
6 mán 72%
1 ár 85%: muna þessa tölu
2 ár 93%

Question 3

skilgr á ófrjósemi?

Answer 3

Óvarðar samfarir í 1 ár án þungunar

Question 4

hvaða líffærum þarf að pæla í? (1-6 konur og 7-9 karlar)

Answer 4

1) undirstúka
2) heiladingull
3) eggjastokkar
4) eggjaleiðarar
5) leg
6) leggöng
7) eistu
8) eistnalyppur
9) vas deferens

Question 5

hvaða hormónum þarf að pæla í? (9)

Answer 5

1) GnRH
2) FSH
3) LH
4) Prolaktin
5) TSH
6) AMH
7) Estrogen
8) Progesteron
9) Testosteron

Question 6

truflanir í eggjastokkum = estrogen? (3)

Answer 6

1) litningagallar
2) PCOS
3) premature menopausa

Question 7

Ef tíðahringurinn er svona óreglulegur (27-32d) þá er það nánast örugglega orsökin f frjósemisvandam en gott að staðfesta það með..? (2)

Answer 7

1) egglospróf/LH próf (frá því það mælist jákv er 1,5 sólarhr í egglos)
2) S-progesteron í miðjum luteal fasa

Question 8

hvenær er hægt að mæla FSH?

Answer 8

hvenær sem er en þarf að vita hvar stödd í tíðahring (hentugt í byrjun tíða)

Question 9

hvað er normal FSH og mörg egg?

Answer 9

PCOS

Question 10

orsakir fyrir lágu FSH? (4)

Answer 10

1) GnRH skortur
2) heiladingulstruflun
3) hyperprolaktinemia
4) hypo/hyperthyroidism

Question 11

hátt FSH=?

Answer 11

eggjastokkabilun

Question 12

orsakir í eggjaleiðara? (4)

Answer 12

1) Chlamydia
2) Kviðarholsaðgerðir/Kviðarholssýkingar
3) Utanlegsfóstur
4) Endometriosa

Question 13

orsakir í legi? (3)

Answer 13

1) Myoma
2) separ
3) septum

Question 14

meðferð við polyp?

Answer 14

Ef polyp og ekkert annað sem skýrir ófrjósemi þá ber að fjarlægja, annars restriktivt.

Question 15

meðferð við anovulation? (2)

Answer 15

1) Ef GnRH skortur þá þarf Gn örvun
(Aðeins fyrir ófrjósemislækna)

2) Ef PCOS þá grenning eða Letrozole

Question 16

semsagt meðferð? (5)

Answer 16

1) Grenning, reykstopp
2) 2 ára tilraunir ef óskýrð orsök (50% möguleiki) - stuðningur og skýring hjálpar
3) Letrozole ef PCOS og anovulation
4) Anovulation sem svarar ekki Letrozole = endometriosa, karl ,tubal og legfaktor = til sérfræðinga
5) Strax action ef > 35 ára (ekki 2 ár)