24_Fósturrit Flashcards

1
Q

F hvað stendur CTG?

A

cardiotocography

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

hvernig er minnisreglan f úrlestur?

A

Dr. C BraVado

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

útskýra Dr. C Bravado

A
DR: Determine risk
C: Contractions
BRa: Baseline Rate
V: Variability
A: Accelerations
D: Decelerations
O: Overall assessment
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

hvað kemur inn í determine risk? (6)

A

1) meðgöngulengd
2) HTN
3) DM
4) minnkaðar hreyfingar
5) skertur vöxtur
6) blæðing

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

hvað gæti maður þurft að gera ef 8 samdrættir á mín í langan tíma?

A

gefa hríðaslakandi til að passa streitu hjá barninu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

hvað er eðlileg grunnlína?

A

110-160

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

hvað er grunsamleg grunnlína?

A

100-110 og 160-180

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

hvað er óeðlileg grunnlína

A

<100 og >180

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

hvað er hækkandi grunnlína vísbending um?

A

súrnun

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

hvað er hléhlustun? (2)

A

1) í ‘virkum fasa á fyrsta stigi’ hlustað á 15-30 mín fresti í 1 mín strax eftir hríð
2) á ‘öðru stigi’ fæðingar er hlustað á 5 mín. fresti í 1 mín strax eftir hríð

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

hvað er síritun?

A

samfelld ritun á fósturhjartslætti og hríðum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

hvaða áhþættir móður eru ábending fyrir síritun? (7)

A

1) fyrri keisari
2) meðgöngueitrun/HTN
3) sykursýki
4) lengd meðganga > 42v
5) farið legvatn í > sólarhring
6) framköllun fæðingar
7) blæðing á meðgöngu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

hvaða áhþættir barns eru ábending fyrir síritun? (5)

A

1) vaxtarskerðing
2) fæðing fyrir tímann
3) lítið legvatn
4) skert flæði (skv doppler mælingu)
5) fjölburameðganga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

hvaða þættir í fæðingu eru ábending fyrir síritun? (6)

A

1) litað legvatn
2) vaginal blæðing
3) notkun syntocinon dreypis
4) hiti hjá móður
5) kona búin að rembast í 60 mín
6) Epidural deyfing (á meðan deyfing er lögð og í klst eftirá + í 30 mín eftir hverja ábót)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

hvernig er grunnlínan oft í lok fæðingar?

A

hærri (en vera samt vakandi fyrir asphyxiu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

hvernig er grunnlína metin? (2)

A

1) Með því að skoða 10 mínútna tímabil og meta meðalhraða fósturhjartsláttar á þessum tíma. (námundað að 5 alltaf)
2) ekki nota tímabil með miklum breytileika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

skilgr á tachycardia? (þ.e. hversu lengi yfir hvaða lágmarks bpm)

A

Fósturhjartsláttur er > 160 slög/mín. í > 10 mínútur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

skilgr á bradycardia? (ss hversu lengi við hvaða neðri mörk)

A

Fósturhjartsláttur er <110 slög/mín. í > 10 mínútur.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

mögulegar skýringar á tachycardia > 180? (5)

A

1) asphyxia
2) lyf
3) fyrirburi
4) hiti
5) thyrotoxicosis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

mögulegar skýringar á bradycardia <110? (7)

A

1) meðganga >42v
2) lyf
3) langvarandi þrýstingur á naflastreng
4) framfallinn naflastrengur
5) kollur gengur hratt niður í grind
6) epidural deyfing
7) krampar móður

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

hvernig grunnlína er vísbending um alvarlega hypoxíu?

A

<80 í 3 mín samfleytt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

hvernig er eðlilegur breytileiki (variability)?

ss bara um hversu mörg bpm

A

um 5-25 bpm

eða bara >5

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

hvernig metur maður breytileika?

A

maður mælir hve mikið hjartsláttur hækkar og lækkar frá grunnlínu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

hvað er grunsamlegur breytileiki?

A

< 5 í 40-90 mín

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

hvað er óeðlilegur breytileiki?

A

<5 í 90 mín

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

hvað er breytileiki?

A

breytileiki í fósturhjartslætti

frá einum hjartslætti til þess næsta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

afh er breytileiki góður?

A

1) því heilbrigt fóstur er stöðugt að aðlaga hjartslátt sinn í samræmi við utanaðkomandi áreiti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

hvað er sterkur grunur fyrir yfirvofandi asphyxiu?

A

Ef saman fer tachycardia og flatt rit þ.e. án breytileika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

hraðanir eru merki um..?

A

vellíðan fósturs

30
Q

fjarvera hraðana hefur hvaða þýðingu?

A

óvissa þýðingu

31
Q

um hvað gildir 15 reglan?

A

hraðanir

32
Q

hvernig er 15 reglan? (3)

A

það eiga að vera amk 2 hraðanir:

1) á hverjum 15 mínútum
2) og þær fara upp um 15 bpm
3) og hver hröðun stendur í amk 15 sek

33
Q

hvenær telst hröðun vera breyting á grunnlínu?

A

ef hún stendur í > 10 mín

34
Q

hvernig eru hraðanir skilgreindar fyrir 32 vikur?

A

> 10 bpm og standa í 10 sekúndur

samt á 15 mín eins og í 15 reglunni?

35
Q

Hröðun í tengslum við samdrætti er merki um..?

A

heilbrigt fóstur

36
Q

4 tegundir af dýfum? (4)

A

1) snemmkomnar
2) síðkomnar
3) stök dýfa
4) endurteknar dýfur

37
Q

hvenær teljast dýfur endurteknar?

A

þegar þær koma fram með >50% samdrátta

38
Q

hvaða dýfur eru fysiologiskar?

A

snemmkomnar dýfur

39
Q

lýsa hvað veldur snemmkomnum dýfum?

A

aukinn intracranial þrýstingur fósturs í samdrætti hefur vagal áhrif

40
Q

lýsa síðkomnum dýfum?

A

Byrja eftir að hríð hefst, ná lægsta gildi eftir > 30 sek. frá því að hríð hefst

41
Q

eru grunnar seinar dýfur í lagi?

A

nei líka alvarlegar

42
Q

hvað veldur síðkomnum dýfum? (í fóstrinu)

A

hypoxia

43
Q

hverju tengist respiratorisk og metabolisk acidosis?

A

síðkomnum dýfum

44
Q

síðkomnar dýfur sjást oft hjá konum með..? (3)

A

1) HTN
2) DM
3) IUGR

45
Q

síðkomnar dýfur eru merki um?

A

Merki um fylgjuþurrð

46
Q

Seinar dýfur vekja ávallt grun um..?

A

fósturköfnun (asphyxiu)

47
Q

hvenær hefjast síðkomnar dýfur?

A

Hefjast í toppi samdráttar

48
Q

hvaða dýfur eru V eða U laga?

A

breytilegar dýfur

49
Q

hvenær koma breytilegar dýfur?

A

hvenær sem er í tengslum við hríð

50
Q

hver er algengasta orsök fyrir breytilegum dýfum?

A

þrýstingur á naflastreng

51
Q

fyrstu viðbrögð við breytilegum dýfum?

A

breyta stöðu móður (dugar stundum)

52
Q

hvernig þekkir maður breytilegar dýfur ef þær eru tengdar samdráttum í legi?

A

dýpt, lögun og tímalengd er breytileg með hverri hríð

53
Q

hvenær er algengt að sjá breytilegar dýfur?

A

ef legvatn er minnkað

54
Q

hvað gerist í naflastreng í breytilegum dýfum? (3)

A

1) fyrst þrengist að venunni, sem veldur hröðun á hjartslætti
2) síðan þrengir að slagæðunum sem veldur snöggri hægingu á hjartslætti
3) þegar þrýsting léttir af naflastrengnum verður aftur hröðun og síðan fer hjartsláttur á grunnlínu

55
Q

Hraðanir á undan og eftir dýfu kallast..?

A

axlir

56
Q

Ef axlir vantar er það vísbending um..?

A

hypoxiu og súrnun fósturs

57
Q

Af hverju benda breytilegar dýfur til að fóstrið sé ekki orðið súrt (ekki fósturköfnun)?

A

því það getur (enn) brugðist við áreiti og aðlagast að skertu blóðflæði

58
Q

um hvað gildir 60 reglan?

A

um breytilegar dýfur

59
Q

hvernig er 60 reglan? (2)

A

Breytilegar dýfur verða alvarlegar þegar:

1) tímalengd er > 60 sek
2) bpm er < 60

(hypoxia eða jafnvel asphyxia)

60
Q

ef langvarandi hæging á hjartslætti eru 2 kostir í stöðunni..?

A

1) ef útvíkkun er lokið á að ljúka fæðingu með sogklukku eða töng
2) ef útvíkkun er ekki lokið á að ljúka fæðingu með bráða-keisaraskurði

61
Q

mögulegar orsakir fyrir langvarandi hægingu á hjartslætti?

A

1) Framfallinn naflastrengur (Cord prolapse)
2) Háþrýstingur móður
3) Oförvun legs

62
Q

lýsa sinusoidal riti (3)

A

1) 3-5 cycles/mín
2) útslag 5-15 bpm
3) fer yfir en ekki undir baseline

63
Q

skýringar á sinusoidal riti? (6)

A

1) lyf
2) feto-maternal blæðing
3) fylgjulos
4) hypovolemia
5) ascites
6) idiopathic (fóstur sýgur þumalfingur) (?)

64
Q

horfur í sinusoidal riti?

A

slæmar

65
Q

hvernig er forspárgildi eðlilegs fósturhjartsláttarrits?

A

forspárgildi er 3-4 dagar en spáir ekki fyrir bráðum atburðum eins og fylgjulosi

66
Q

hvaða minnisregla er fyrir hraðanir/dýfur og orsakir?

A

VEAL CHOP

67
Q

hvernig er VEAL CHOP

A

V og C: Variable deceleration = Cord compression
E og H: Early deceleration og Head compression
A og O: Acceleration og Okay!
L og P: Late acceleration og Placental insufficiency

68
Q

hvernig dýfur gera ritið gult? (2)

A

1) breytilegar dýfur með >50% samdrátta í > 90 mín

2) stök dýfa í allt að 3 mín

69
Q

hvernig dýfur gera ritið rautt? (3)

A

1) breytilegar dýfur með streitumerkjum með >50% samdrátta í >30 mín
2) seinar dýfur í > 30 mín
3) stök dýfa í >3 mín

70
Q

hvernig dýfur gera ritið grænt? (2)

A

1) engar

2) snemm dýfur

71
Q

hvað er PIH?

A

pregnancy induced hypertension