1C3 week 12 HC 7 Behandeling osteoporose

Question 1

Wat kunnen oorzaken zijn voor een vitamine D deficiëntie?

Answer 1

Weinig zonexpositie, dragen van sluier of hoofddoek, gepigmenteerde huid, ouderdom of beperkte zuivelinname

Question 2

Wanneer is calcium suppletie nodig?

Answer 2

• Bij iedereen met langdurige inname onder de 500 mg/dag
• 1000 mg/dag suppletie bij minder dan 2 zuivelproducten bij risico op osteoporose
• 500 mg/dag suppletie bij 2-3 zuivelproducten bij risico op osteoporose

Question 3

Wat is de aangeraden vitamine D inname?

Answer 3

20 microgram/dag

- niet meer dan 75 ivm valrisico

Question 4

Welke medicatie is er voor osteoporose?

Answer 4

• Anitresorptiva: oestrogenen, SERM’s, bisfosfonaten en RANKL antilichamen
• Anabolica: teriparatide, abaloparatide, romososumab

Question 5

Wat is het nadeel van oestrogeen gebruik?

Answer 5

Meer kans op mamacarcinomen en cardiovasculaire complicaties

Question 6

Wat zijn SERM’s?

Answer 6

Selective oestrogeen receptor modulators

• Agonist op skelet en hart (reductie wervel fracturen en cardiovasculaire complicaties)
• Antagonist op borst en baarmoeder ( reductie mamacarinoom)

Question 7

Wat doen bisfosfonaten?

Answer 7

• Remmen osteoclasten

- Verlaging botturnover: minder (diepe) BMU’s, minder negatieve balans, meer mineralisatie

Question 8

Wat is het effect van bisfosfonaten?

Answer 8

Lichte stijging BMD maar vooral verbetering microarchitectuur

• Vermindering fracturen, vooral wervel
• Effect wordt enige tijd behouden door retentie in het bot

Question 9

Welke bisfosfonaten zijn er?

Answer 9

Alendronaat, risedronaat, ibandronaat (oraal) en zolededronaat (1x per jaar iv)

Question 10

Wat zijn bijwerkingen van bisfosfonaten?

Answer 10

Maag-darm klachten, osteonecrose vd kaak, atriumfibrillatie en atypische breuk vh bovenbeen

Question 11

Hoe werkt densosumab?

Answer 11

Antilichaam RANKL

• Remming turnover
• Toename botdichtheid zonder plateau

Question 12

Wat zijn nadelen van densosumab?

Answer 12

• Bijwerkingen zoals kaaknecrose en atypische fractuur bovenbeen
• Blijft niet in bot zitten, dus altijd nabehandeling met bisfosfonaten nodig na stoppen om rebound te voorkomen

Question 13

Hoe werkt teriparatide?

Answer 13

Intermitterende toediening 1-34 PTH analoog

• Stimulatie osteoblasten: initieel alleen botaanmaak
• Stimulatie osteoclasten
• Toename botturnover met positieve balans

Question 14

Wat zijn effecten van teriparatide?

Answer 14

Daling wervelfracturen 70%, daling ernstige wervelfracturen 90% en daling niet wervel fracturen 50%

Question 15

Hoe werkt romososumab?

Answer 15

Antilichaam tegen sclerotine

- Geen remming botaanmaak

Question 16

Welk advies geef je aan patienten met verhoogd fractuurrisico?

Answer 16

• Voldoende vitamine D en calcium
• Gezonde voeding
• Lichaamsbeweging
• Niet roken of drinken

Question 17

Met welke medicatie start je bij behandeling van osteoporose?

Answer 17

Alendronaat of risedronaat wekelijks als tablet

Question 18

Welke medicatie geef je aan mensen die de eerste keus medicatie niet verdragen?

Answer 18

• Zoledronaat (5 mg iv per jaar)
• Densosumab (2x per jaar 60 mg sc)
• Alendronaat drank (70 mg per week)

Question 19

Wanneer overweeg je 2 jaar lang dagelijkse injecties met teriparatide te geven?

Answer 19

Bij postmenopauzale vrouwen met een T-score < -1,5 en minstens 2 graad 2 wervelfracturen of 1 graad 3 wervelfractuur

Question 20

Wanneer overweeg je 1 jaar lang maandelijkste subcutane romosozumab injecties te geven?

Answer 20

Bij postmenopauzale vrouwen ouder dan 50 jaar met:
- T score < -2,5 in heup en 1 graad 2 of 1 graad 3 wervelfractuur
- T score < -2,0 in heup en 2 graad 2 of 2 graad 3 wervelfracturen
+ Als zij geen myocardinfarct of CVA hebben gehad

Question 21

Wanneer is nabehandeling nodig?

Answer 21

Bij alle medicamenten behalve bisfosfonaten

Question 22

Hoe verloopt de evaluatie van de behandeling?

Answer 22

Na 5 jaar gebruik bisfosfonaten of na 3 jaar gebruik denosumab of zoledronaat evalueren
- Overweeg overstap van bisfosfonaten naar teriparatide of romosozumab bij wervelfracturen of lage BMD

Question 23

Wanneer mag je overgaan op behandeling met anabole medicatie?

Answer 23

Bij lage BMD en wervelfracturen

Question 24

Waar komt fosfaat in voor?

Answer 24

Vrijwel alle voedingsmiddelen, met name in eiwitrijke voeding zoals vlees, vis en melk