1C3 week 12 HC 1 Fysiologie van het bot Flashcards
Wat zijn de functies van het bot?
- Mechanisch: structuur, beweging en bescherming
- Synthetisch: vorming bloedcellen en cellen afweersysteem
- Metabool: opslag mineralen en groeifactoren
Wat is de samenstelling van het bot?
- Botmatrix: 60% hydroxyapatiet, 30% ECM met collageen type 1
- Bloedvaten (8%)
- Cellen (2%)
Waarin kan een osteoblast veranderen?
Osteocyt (vast in eigen matrix) of lining cell (plat en inactief)
Wat zijn kenmerken van osteoblasten?
- Ontstaan uit mesenchymale stamcel
- 4-6% van botcellen
- Maakt eiwitmatrix en reguleert mineralisatie
Wat zijn kenmerken van osteocyten?
- 90-95% botcellen
- Sensor mechanische belasting via canaliculi (immobilisatie leidt tot dood osteocyten)
- Reguleert botombouw
- Reguleert fosfaat homeostase (productie FGF23)
Wat zijn kenmerken van osteoclasten?
- Ontstaat uit hematopoeitische stamcel
- Fuseert en wordt meerkernig
- Lost calcium op en breekt botmatrix af (resportie)
Hoe verloopt bot resorptie?
- Osteoclasten hechten aan botmatrix en creeeren een afgesloten compartiment
- Verzuring via protonen pomp
- Afbraak van eiwitmatrix door enzymen (cathepsine K)
Waarvoor is het afgesloten resorptie compartiment belangrijk?
- Creëren lokaal hele sterke zuurgraad
- Geen verspreiding van zuur
Hoe wordt actieve osteoclast vorming gereguleerd?
- Stimulatie: binding van RANKL aan RANK
- Remming: binding RANKL aan OPG (osteoprotegerine)
Waardoor worden de verschillende osteoclast regulatoren geproduceerd?
- RANK: zit op pre osteoclasten
- Osteoblasten produceren RANKL en OPG
Welke stamcellen worden er gevormd in het beenmerg en welke soorten cellen ontstaan hieruit?
- HSC’s: bloedcellen, afweercellen en osteoclasten
- MSC’s: osteoblasten, fibroblasten, adipocyten, myocyten, chondrocyten en endotheel cellen
Waardoor kan er bij veroudering osteoporose ontstaan?
Vervetting van het bot door meer adipocyt vorming ipv osteoblast vorming uit MSC’s
Uit welke drie onderdelen bestaat het bot in de lengte?
- Middendeel: diafyse
- Nek: metafyse
- Uiteinde: epifyse
Uit welke lagen bestaat het bot van buiten naar binnen?
Periosteum, corticaal bot, trabeculair bot, endosteum
Wat zijn kenmerken van trabeculair bot?
Sponsachtig netwerk van fijne botbalkjes (trabekels) met daarin canaliculi en lamellae
- 20% vd botmassa
- 20-30% ombouw per jaar
- Aan uiteinde van botten
Wat zijn de functies van trabeculair bot?
Verdeling belastingsmassa (sterkte), elasticiteit en mineraal metabolisme
Wat zijn kenmerken van corticaal bot?
Dichte buitenkant van compact bot
- 80% botmassa
- 2-3% ombouw per jaar
- Haverse systemen met centrale bloedvaten