1C3 week 11 HC 1 & 3 Auto-immuun schildklierziekten Flashcards
Wat is de ziekte van Graves?
Autoimmuun ziekte tegen de TSH receptor in de schildklier, waardoor deze actief wordt
Welke labwaarden vindt je bij de ziekte van Graves?
- T4 verhoogd, TSH verlaagd
- TSH receptor antilichamen
- Tg antilichamen (12-30%) en TPO antilichamen (45-80%)
Wat zijn mogelijke behandelingen van Graves?
- Block and replace gedurende 1-1,5 jaar (50% succesvol)
- Thyreoidectomie
- Radioactieve jodium slok
Hoe kun je Graves orbitopathie behandelen?
- Prednison, methylprednison
- Immuunmodulerend: cyclussporine, IVIG, ocreotide, biologicals
- Orbita decompressie
- Teprotumumab: IGF-1 blokkeren
Welke lymfocyten hebben we en waar worden ze opgevoed?
T-lymfocyten uit de thymus en B-lymfocyten uit het beenmerg
Wat is een auto-immuunziekte?
Verlies van tolerantie tegen lichaamseigen antigenen
- Systemisch of orgaanspecifiek
Hoe wordt tolerantie aangeleerd?
- Centrale tolerantie: apoptose anti-zelf lymfocyten
- Perifere tolerantie: regulatorie T-lymfocyten
Welke schildklier auto-immuunziekten zijn er?
Hashimoto thyreoiditis en ziekte van Graves
- 5% vd populatie
Wat zijn symptomen van HT?
Hypothyreoidie: traag, vermoeid, koud, gewicht toename, vergrote tong, verdikte huid, oedeem in gelaat
Wat zijn symptomen van Graves?
Hyperthyreoidie: hartkloppingen, verlies gewicht, nerveus, zweten, hyperpigmentatie, dun haar, struma
Wat is een struma en hoe kan het ontstaan?
Vergrote schildklier
- Door auto-immuun thyreoiditis, goedaardig of kwaadaardig schildklierlijden, ontsteking van de schildklier
Wat zie je microscopisch bij HT?
- Infiltratie T en B lymfocyten en immuuncellen
- Lokaal geactiveerde auto-reactieve T-lymfocyten tegen thyreoglobuline (Tg)
- Grote schade aan weefsel
Wat zie je microscopisch bij Graves?
- Minimale infiltratie T-lymfocyten
- Lokaal geactiveerde auto-reactieve T-lymfocyten tegen TSH receptor
- Beperkte schade aan weefsel
Hoe kun je antistoffen aantonen?
Immunofluoresentie
- Tg zit in follikels, TPO rond de follikels
Hoe ontstaan de thyrocyt schade bij HT?
- CD8 cytotoxische cellen
- CD4 activeert macrofagen
- Antistof afhankelijke cellulaire cytotoxie (ADCC) via natural killer cellen
Welke labwaarden vindt je bij HT?
- TSH hoog, T4 laag
- TPO ab (95%) en Tg ab (50-60%)
- THS-R ab blokkerend (6%)
Wat zijn kenmerken van foetale-neonatale Graves?
- Na derde trimester IgG antistoffen van moeder naar kind
- Bij 1-5% vd vrouwen, 20% leidt tot intra-uterine dood
- Behandeling met schildklierremming
Wat zijn symptomen van foetale-neonatale Graves?
Verhoogde hartslag, rusteloosheid, versnelde ademhaling, struma, groeiachterstand
- Remissie 3-12 weken na de geboorte
Hoe zijn HT en Graves gemedieerd?
HT: cel gemedieerde auto-immuunziekte
Graves: antistof gemedieerde auto-immuunziekte
Welke omgevingsfactoren vergroten de kans op het ontstaan van auto-immuun schildklierziekten?
- Grote jodium inname -> Tg
- Roken (verergert ZvG, beschermt tegen HT)
- Infecties
- Stressvolle gebeurtenissen (activatie HPA-as)
- Polymorfismen
Wat zijn de genetische kenmerken van auto-immuun schildklierziekten?
- 8-10x vaker vrouwen
- 50% heeft familieleden met AISZ
- Concordantie: MZ 35% en DZ 3%
Wat zijn de drie hoofdsymptomen van ziekte van Graves?
- Hyperthyreoidie
- Opthalmopathie: proptosis (25-50%)
- Dermopathie: pretibiaal myxoedeem (1-5%)
Wat gebeurt er bij opthalmopathie/orbitopathie?
Toename volume orbitale vetweefsel en oogspier doordat orbitale fibroblasten TSH receptor bevatten
- 5x vaker bij vrouwen, mannen 4x zo vaak erger
- Roken vergroot kans met 8x
Wat is de behandeling van Graves orbitopathie?
- Milde GO: afwachtend, selenium
- Matig ernstige GO: corticosteroiden, rehabilitatieve chirurgie
- Visusbedreigende GO (n. opticus verdrukt): hoge dosis corticosteroiden, operatieve decompressie
Uit welke artsen bestaan orbita teams?
Oogarts, endocrinoloog, neuroloog, neurochirurg en KNO arts
Welke fasen van orbitopathie zijn er?
- Actieve fase: ontsteking
- Late fase: fibrose
