18 - Athene 2S

Question 0

Hadrianus, ‘Graeculus’ en Panhellenius

Hadrianus (117-138) was meest betrokken keizer bij Ath en Gr cult erfgoed. Hij voerde een panhelleens programma uit in manier waarop hij z verbond met de oude instituties vh klass Gr (daarom ‘Graecula’/griekje).
Leg uit.

Answer 0

• bezocht stad 124/125, 128/129, 131/132
• ingewijd in mysterien van Eleusis, woonde Dionysia bij
• richtte Panhellenion op (bond v Gr steden met Ath aan het hoofd; nw leven inblazen sterke uniforme Gr van 5S vC?). Waren vnl steden uit Achia, Macedonie, Thracie, Asia en Kreta. Niet: Gr steden uit westen. Bel activiteit: vereren keizerl familie + reli leven Eleusis en Ath. Zou elke 4 jr bijeenkomen voor Panhellenia, maar Hadr werd ziek voor eerste (137). Vier festivals (Panhellenia, Olympeia, Panathenaia, Hadrianaia), elk jr 1, in Ath.
• Bouwwerken:
  . Hadrianusbibliotheek/Pantheon (zo groot als agora van Julius Caesar en Augustus ernaast (H verwees wel vaker naar Augustus in bouwwerken); missch met gymnasium; kostbaar aangekleed, wellicht ook museum. Monumentale ingangspartij.
  . Pantheon (lijkt niet op Rom Pantheon, lijkt meer op basilica).
  . Tempel v Zeus Olympius/Olympieion: niet afgebouwd 200 vC, deed Hadr. + cultusbeeld + omheiningsmuur. Niet ver daarvan: tempel Hera en Zeus Panhellenius (Hadr als Zeus vereerd?)
  . Boog v Hadr, naast Olympieion: in inscripties positioneert Hadr zich als Theseus.
  . infrastructuur: aquaduct, brug, badgebouwen, toevoer graan, geld.

Ook Marcus Aurelius en Commodus en Septimus Severus bleven lang in de stad.

p280

Question 1

Ath: Rom stad

A werd in laatste eeuwen voor begin jaartelling ingelijfd in Rom rijk (plundering Sulla 86 vC). Maar het bleef een cult en intellectueel centrum. Waaruit blijkt dat?

Answer 1

• Vele filo scholen (Academia en Lyceum)
• oud centrum vd klass-Gr wereld: vele nwe bouwwerken
• oude reli feesten hielden aantrekkingskracht
• Rom elite stuurde kinderen voor onderwijs in retorica, filo, lit en muziek.
• Agora werd in vroege keizertijd steeds verder volgebouwd (odeum/theater, tempel Ares/Mars). Handelsfunctie naar Rom agora.
• Akropolis weinig veranderd in Rom tijd (toevoeging eretekens Alexander de Gr, Rom veldheren, keizers). Alleen ronde tempel voor Roma en Augustus toegevoegd; staat precies to hoofdingang Parthenon. Augustus hechtte beland aan klass Ath rijk al vb voor het rijk dat hij voor ogen had.
• door prive persoon: Toren vd Winden (wateruurwerk: Horologium v Andronicus)
• nieuwe woningen in bouwvorm die lijkt op hell-Gr woonhuizen (vertrekken rond peristilium). Volgen Rom mode.

p278

Question 2

Herodes Atticus

HA (101-177) heeft in 2S ook veel voor Ath betekend. Wat deed hij en waarom?

Answer 2

• uit vooraanstaande familie
• sofist
• was consul ordinarius (143)
• archont in Ath
• curator panhell festival
• eretitel ‘gouverneur vd vrije steden v Asia’)
• bevriend met Hadrianus, Antoninus Pius (mee ingetrouwd) en Marcus Aurelius.
• net als vader weldoener voor Ath en gehele Gr wereld:
• stadion voor Panatheische Spelen omgebouwd tot rom stadium (50.000 toeschouwers)
• odeum (overdekt theater) tegen helling Akropolis.

Wilde vooral in Ath en Gr wereld opereren. Vond eloquentia en sofist zijn belangrijker dan consul zijn. Realiseerde zich dat bouwwerken en zijn sofistische kwaliteiten verloren zouden gaan. Hoopte Isthmus van Korinthe te doorklieven, 2 zeeen te verbinden - niet gebeurd.

p281

Question 3

Intellectueel klimaat: 2e sofitiek

Wat is de tweede sofistiek?

Answer 3

• Philostratus: techn verschil tussen
  . declamatieconventies v redenaars 5S vC
  . meer op filo gestoelde welsprekendheid vd Gr sofisten 2S nC
• In mod wetenschap: aanduiding geworden voor cult en intellect stroming die herleving vd klass Gr opvoeding en opleiding (paideia) voor ogen had (Smyrna, Ephesus, Ath). Grote bloei 60-230.

Retorica en welsprekendheid.
NB: onderscheid asianisme en atticisme:
- asianisme: stijl v declameren, geassocieerd met grootse, bombastische bewoordingen
- atticisme: nadruk op tradities vd klass Attische retorici (soberder, helderder stijl met minder omhaal).
Rom redenaars beinvloed door Gr voorgangers:
- Hortensius (asianist, 114-50 vC)
Voorkeur voor atticisme (ook Herodes Atticus)

Vlgs Vita Sophistarum (Philostratus): sofisten 2S hadden invloed op educatief gebied en op sociale, pol leven in Rom rijk.
Bekendste sofisten 2S: Herodes Atticus en Aelius Aristides (117-181). Werden ook als leiders in hun gemeenschappen gezien. Vaak vermogend, hoge priesterschappen.

Aelius Aristides prijst Ath om haar bloedeloze trofee: overmacht op gebied van taal, redenaarskunsten, cultuur, manier van leven (Attisch Grieks is ‘done’), leidende rol in paideia. Ath mag gerust beschouwd worden al Akropolis voor geheel Gr en al zijn verwanten.
In 4S schrijft Libianus in zelfde termen nog steeds over Ath.

p282