12.2 farmacologie van verslaving

Question 1

wat is verslaving/ kenmerken

Answer 1

• lichamelijke afhankelijkheid: abstinentiesyndroom
• psychologische afhankelijkheid: craving
• tolerantie (na een tijdje moet je meer gaan nemen van het middel)
• pre-occupatiesyndroom: drug-seeking behavior

Question 2

wat zijn psychotrope (verlavende) farmaca?

Answer 2

algemeen dempend: alcohol, benzodiazepines

narcotische analgetica: natuurlijk (morfine), semisyntetisch (heroine), synthetisch (methadon, dentanyl, ketamine)

psychostimulantia: anfeta,ine, ecstasy, cocaine, caffeine, nicotine, 3MMC

hallucinogenen/ psychedelica: cannabis, LSD

Question 3

wat is de papaver somniferum plant?

Answer 3

bevat belangrijke stoffen zoals morfine, codiëne die de weg naar de kliniek hebben gevonden, waarvan sommige verslavend

Question 4

hoe kan coke voorkomen?

Answer 4

komt uit erythroxylon coca plant

kan voorkomen als HCL zout en vrije base (‘crack’)

Question 5

wanneer cannabis toepassen?

Answer 5

toepassing bij epilepsie, misselijkheid, slaapproblemen, depressie, pijn bij kanker

link met schizofrenie (genetisch bepaald?)

Question 6

kenmerken 3-MMC: 3- methylmethcathinon

Answer 6

‘designer drug’ die lijkt op cathinon in khat/ qat

amfetamine-achtige stor fie ook re-uptake remt: noradrenaline, dopamine, serotonine

toxisch: hartritmestoornissen, hyperthermie en convulsies

Question 7

waar leidt opioid receptor stimulatie toe?

Answer 7

leidt onder meer tot
- remming adenylyl cyclase (minder cAMP)
- opening K kanalen (–> hyperpolarisatie)
- sluiting calciumkanalen (transmitter release daalt)

Question 8

kenmerken tolerantie

Answer 8

steeds meer nodig om hetzelfde effect te bereiken: waarom?
- versneld metabolisme?
- afgenomen receptoraffiniteit
- downregulatie receptoren
- upregulatie adenylyl cyclase in locus coeruleus (cAMP concentraties hersteld)

tolerantie is na afkicken verdwenen

Question 9

kenmerken craving

Answer 9

diermodel: zelftoediening van drugs

betrokken neurotransmitters: GABA, dopamine, endogene opioiden

mesolimbische dopaminerge zenuwbanen spelen een cruciale rol (stimulatie door opioiden, remming door GABA)

therapie: partiele D receptor agonist

Question 10

behandeling verslaving

Answer 10

dopamine receptor (ant)agonisten

GABA stimulantia: gabapentine, topiramaat

opioid receptor antagonisten (naloxon, naltrexon)

clonidine (alfa receptor agonist): onderdrukt autonome component abstinentiesyndroom

methadon en buprenorphine bij heroineverslaving

precursors noradrenaline, dopamine en/ of serotonine bij cocaineverslaving