10. Konstrukcja prawna podatku. Flashcards
Jaki aspekt musi uwzględniać koncepcja podatku?
prawno-ekonomiczny, bo taki jest rzeczywisty charakter podatku.
Kluczowe elementy każdej konstrukcji podatkowej w sensie normatywnym:
- precyzyjne ustalenie stanów faktycznych i prawnych podlegających opodatkowaniu;
- ustalenia zakresu podmiotowego podatku;
- zasady kształtowania podstawy opodatkowania;
- wybór stawek i kształtu taryfy podatkowej;
- zasady przyznawania ulg i umorzeń;
- zasady określania kategorii podmiotów zwolnionych od podatku.
Sposoby definiowania podmiotowości podatkowej:
- ustawodawca wskazuje pozytywnie kategorię podatników podlegających obowiązkowi podatkowemu;
- ustawodawca wskazuje negatywnie kategorię podatników wyłączonych z obowiązku podatkowego.
Czy w prawie podatkowym można przyjąć ogólną koncepcję podmiotowości podatkowej?
Nie
Podmiot podatku stanowi zawsze…
określoną konstrukcję normatywną odnoszoną do konkretnego podatku.Każdy podatek ma swój odrębny podmiot.
Podmiotowość podatkowa sprowadza się do…
przyznania obowiązków i uprawnień i dlatego musi być rozpatrywana na tle konkretnych uprawnień i obowiązków ustanowionych w ułatwienie dotyczącej danego podatku.
Podmiot podatku konstrukcyjnie związany jest zawsze z…
przedmiotem podatku.
Przedmiot opodatkowania to…
sytuacja faktyczna lub prawna rozumiana bardzo szeroko. Może to być jakiś tan, jego powstanie lub ustanie bądź też jakiś proces.
Przedmiot opodatkowania znajduje często swoje odzwierciedlenie w…
tytule aktu prawnego np. podatek dochodowy od osób fizycznych.
Przedmiot opodatkowania odpowiada na pytanie…
od czego podatnik płaci podatek?
Przedmiot opodatkowania można rozumieć jako..
taką część stanu faktycznego objętego hipotezą normy podatkowej, która określa nie tylko zachowanie się podmiotu podatku, lecz także obiekt tego zachowania się w postaci dobra materialnego lub niematerialnego.
Dwa aspekty znaczeniowe terminu podstawa podatku:
1) konstrukcyjny
2) normatywny
Aspekt konstrukcyjny postawy podatku:
- podstawa opodatkowania wyraża ilościowe lub wartościowe ujęcie przedmiotu opodatkowania w kategoriach ogólnych i abstrakcyjnych;
- wielkość podstawy opodatkowania wyznacza sytuacja faktyczna lub prawna, z którą łączy się powstanie obowiązku podatkowego.
- samoistny i samodzielny element podatku.
Aspekt normatywny podstawy podatku:
- zespół norm prawnych, które regulują instytucję podstawy opodatkowania;
- oznaczenie wielkości podstawy opodatkowania w danym rodzaju podatku;
- ustalona w postępowaniu podatkowym w kategoriach jednostkowych i konkretnych podstawa wymiaru podatku.
- prawna konsekwencja przedmiotu opodatkowania.
Związki podstawy opodatkowania z przedmiotem podatku:
- następuje bezpośrednie ilościowe ujęcie przedmiotu zachowania się podmiotu podatkowego;
2) podstawa opodatkowania jest skonstruowana jako powtórzenie przedmiotu opodatkowania;
3) między podstawą opodatkowania a przedmiotem opodatkowania jest tylko luźny związek.
Minimum podatkowe może być rozumiane jako:
1) określenie granicznej wielkości podstawy opodatkowania, której przekroczenie aktualizuje obowiązek podatkowy;
2) określenie stałej wielkości, o którą pomniejsza się podstawę opodatkowania.
Minimum podatkowe polega na tym, że…
podatnik płaci podatek dopiero po przekroczeniu określonej granicy tych jednostek miary, w których wyrażona jest podstawa opodatkowania.
Kumulacja rozumiana jest jako…
sumowanie podstaw opodatkowania w celu ustalenia należnego podatku.
Jaki charakter może mieć kumulacja?
1) przedmiotowy - łączenie elementów przedmiotu opodatkowania pochodzących z różnych źródeł czy tytułów;
2) podmiotowy - łączenie elementów przedmiotu opodatkowania, które należą do różnych osób;
3) czasowy - zw z okresem, w jakim należy dokonywać łączenia podstaw opodatkowania;
4) terytorialny - zw z terytorialnym rzomieszczeniem źródeł przychodu.
Jakie wykształciły się trzy podstawowe formy stawek podatkowe?
1) opodatkowanie równe - na podatników nakłada się równą kwotę podatku niezależnie od tego, jaka jest wysokość dochodu lub wartość majątku;
2) opodatkowanie równomierne -opodatkowanie proporcjonalne;
3) opodatkowanie zróżnicowane - idea progresji, nawiązująca do koncepcji zdolności płatniczej.
Stawka podatku to…
ilościowe określenie wysokości podatku w zależności od podstawy opodatkowania, a zatem jest to stosunek pomiędzy wysokością obciążenia podatkowego a wielkością podstawy opodatkowania.
Jakie stawki można wyróżnić?
1) kwotowe - ilość jednostek pienięznych jaką należy zapłacić od danej podstawy opod.
2) procentowe (stopa podatkowa) - procentowa relacja między wysokością podatku a wielkością podstawy opod:
a) stałe (proporcjonalne) - procentowa stała wielkość w stosunku do podstawy opodatkowania.
b) zmienne- stawki majeją (wzrastają) procentowo w stosunku do podstawy opodatkowania.
+ progresywne - wzrost stawki wraz ze wzrostem podstawy; ($%)
+ regresywne - maleją w miarę tego, jak wzrasta podstawa opodatkowania; ($%)
+ degresywne - maleją przy zmniejszaniu się podstawy opodatkowania (%)
Jakie progresje można wyodrębnić?
1) przyspieszoną - tempo wzrostu stawek jest szybsze od tempa wzrostu podstawy opodatkowania;
2) liniową - tempo wzrostu stawki w stosunku do wzrostu podstawy opod. pozostaje stałe;
3) opóźnioną - tempo wzrostu stawki w stosunku do tempa wzrostu podstawy opod. jest mniejsze.
Stawki progresywne można ująć jako progresję..
1) globalną - do całej podstawy opodatkowania stosuje się jedną stawkę podatkową;
2) szczeblową (ciągła) - podstawę opodatkowania dzieli się na wiele części i do każdej z nich stosuje się inną stawkę podatkową.
Aspekty ulgi podatkowej:
1) doktrynalny
2) normatywny
Ulga podatkowa w aspekcie doktrynalnym:
- odróżnienie zwolnieia od ulgi
1) zwolnienie - wyłączenie spod opodatkowania określonej kategorii stanów faktycznych bądź prawnych, mimo, że mieszą się one w zakresie przedmiotowo-podmiotowym opodatkowania;
2) wyłączenie podatkowe - całkowity brak zainteresowania ustawodawcy określonymi stanami faktycznymi lub prawnymi;
3) ulga - korekta podstawy opodatkowania, stawki podatkowej, kwoty podatku; redukcja obciążenia podatkowego.
4) zwyżka podatku - podatnik płaci wyższy podatek, niż wynika to z powszechnie przyjętych, prawnie ustalonych zasad opodatkowania.
Ulga podatkowa w aspekcie normatywnym:
ulga podatkowa to przewidziane w przepisach prawa podatkowego:
- zwolnienia
- odliczenia
- obniżenia
- zmniejszenia,
których zastosowanie powoduje obniżenie podstawy opodatkowania lub wysokości podatku.