Zenuwstelsel, deel 1 Flashcards
Welke neuronen verzamelen informatie over inwendige en omgevingsfactoren?
Sensorische neuronen
Welke neuronen verwerken de gegevens van inwendige en omgevingsfactoren?
Communicatie en interpretatie via interneuronen
Welke neuronen reageren op een gepaste manier op inwendige en omgevingsfactoren?
(Signaal via) motorische neuronen
Wat doet het zenuwstelsel? (in context van neuronen)
Verbindt sensorische receptoren/neuronen en motorische effectoren (spieren/klieren)
Waar bestaat het zenuwstelsel uit?
Neuronen en ondersteunende cellen
Wat doen neuronen?
geleiden van zenuwimpulsen
Welke drie neuronen of zenuwcellen hebben vertebraten?
- Sensorische neuronen: offerte neuronen (impulsen naar CNS)
- Motorische neuronen: offerte neuronen (impulsen van CNA naar effectoren: spieren en klieren)
- Interneuronen: schakelneuronen of associatieneuronen (complexe reflexen en associatieve functies zoals leren en geheugen + schakelneuron tussen sensorisch en motorisch)
Wat zijn (neuro)gliacellen + wat doen ze?
Structurele en functionele ondersteuning vd neuronen, vele types kleiner dan neuronen maar veel talrijker
Welke gemeenschappelijke basisstructuur hebben neuronen?
Cellichaam, dendriet, axon
vaak ook myeline en daarmee ook knopen van Ranvier
Welke neuronen bevat het PNS (perifeer zenuwstelsel)?
sensorische neuronen + motorische neuronen
Welke neuronen bevat het CNS?
Interneuronen
Welke vormen kunnen neuronen allemaal hebben?
Multipolar, unipolar, bipolar en pseudounipolar
Wat omvat het centrale zenuwstelsel?
Hersenen en ruggenmerg
Welke twee ‘subzenuwstelsels’ behoren tot het perifeer zenuwstelsel?
- Somatisch of willekeurig zenuwstelsel: stimuleert skeletspieren
- Autonoom of vegatief (onwillekeurig) zenuwstelsel” stimuleert gladde spieren en hartspier + klieren
Welke zenuwstelsels vallen weer onder het autonoom/vegatatief zenuwstelsel? (van het PZS)
Sympathisch en parasympatisch zenuwstelsel: vecht en vlucht reactie versus rust
Teken een ‘boom’ vh zenuwstelsel met alle zenuwstelsels die daaronder behoren
kijk op slide 9 van zenuwstelsel deel 1 voor het antwoord :)
Waardoor worden neuronen structureel en functioneel ondersteund?
Gliacellen
Welke cellen produceren de myelineschede rond axonen? (+ tot welk zenuwstelsel behoren deze?)
- Schwann cellen: PZS
- Oligodendrocyten: CZS
Wat vormen de gemyeliniseerde axonen in het CZS?
De witte stof
Wat vormen de niet-gemyeliniseerde dendrieten/cellichamen in het CZS?
Grijze stof
Wat gebeurt er met gemyeliniseerde axonen in het PZS?
Worden gebundeld tot zenuwen
Op welke manier ‘produceert’ de Schwann cel de myeline schede?
Schwann cel (incl nucleus) vormt rondom het axon en draait om z’n as: dit geeft meerdere lagen myeline schede
Er bestaat een potentiaalverschil over plasmamembraan van elke cel, waar zit de + en - pool?
Positieve pool: extracellulaire vloeistof zijde
Negatieve pool: cytoplasmatische zijde
Wat wordt onderhouden wanneer een neuron niet wordt gestimuleerd?
Rustpotentiaal (gemiddeld -70mV)
Om welke drie redenen is de cel aan de binnenzijde meer negatief geladen dan de buitenzijde?
- Natrium-kalium pomp twee K+ binnenhaalt in de cel voor elke drie Na+ ze naar buiten pompt - onderhoudt concentratiegradient
- K+ gemakkelijker lekt door de membraan dan Na+ via porie-achtige kanalen
- Grote moleculen zoals eiwitten, suikers, nucleinezuren negatief geladen zijn bij fysiologische pH - ze zijn in hogere concentratie aanwezig in de cel dan erbuiten
Hoe wordt een zenuwimpuls aangezet?
Door een opbouw van positieve lading aan de buitenzijde en een negatieve lading binnenin de cel
Wat is het gevolg van dit mechanisme vd zenuwimpuls?
Deze elektrische potentiaal trekt K+ ionen terug in de cel
Waar leidt de balans tussen diffusie en elektrische krachten toe?
De rustpotentiaal/evenwichtpotentiaal
Hoe is de spanning over een axon te meten?
Met een voltmeter en twee elektroden
Welke twee typen veranderingen zijn er in het membraanpotentiaal?
- Graduele potentiale
2. Actiepotentiale
Waar is de verandering in membraanpotentiaal aan de wijten?
Activatie van bepaalde selectieve ionenkanalen
Wat zijn graduele potentialen?
kleine, tijdelijke veranderingen in membraanpotentiaal t.g.v. activatie van chemische of ligend-afhankelijke kanalen (meeste zijn gelosten bij de normale rustende cel)
Wat is een ligand? + wat induceert de binding?
Hormoon of neurotransmitter
Binding induceert opening en lokt veranderingen in membraanpermeabiliteit uit die resulteren in veranderingen in membraanpotentiaal (de- en hyperpolarisatie)
Welke verandering vindt plaats in de membraanpotentiaal bij depolarisatie?
Maakt de membraanpotentiaal meer positief
Welke verandering vindt plaats in het membraanpotentiaal bij een hyperpolarisatie?
Leidt tot een meer negatieve membraanpotentiaal
Wat kan het gevolg zijn van veranderingen in het membraanpotentiaal?
kan leiden tot een graduele potentiaal (kunnen elkaar versterken of tegenwerken)
Wat is summatie?
De mogelijkheid om graduele potentialen op te tellen
Hoe kan een actiepotentiaal ontstaan?
Als de depolarisator een drempelpotentiaal bereikt heeft
Waardoor wordt de drempelpotentiaal veroorzaakt?
Door voltage- of spanningsafhankelijke ionenkanalen
Welke twee spanningsafhankelijke kanalen worden gebruikt om de drempelpotentiaal te bereiken?
- Spanningsafhankelijke Na+ kanalen: activatie en inactivatie gate
- Spanningsafhankelijke K+ kanalen: inactivatie gate
Wat gebeurt er als de drempelwaarde wordt bereikt?
De Na+ kanalen openen snel
Transiente influx van Na+ leidt tot membraandepolarisatie;
Daarentegen, K+ kanalen openen traag
efflux van K+ depolariseert de membraan
Welke drie fasen omvat actiepotentiaal?
Stijgende, dalende en undershoot fase
Waardoor wordt de intensiteit vd stimulus gecodeerd?
Door de frequentie, niet de amplitude, vh actiepotentiaal
Waar ontstaat de actiepotentiaal?
Aan de basis vh axon (axonheuvel) en wordt dan overheen atonale delen gecreëerd
Hoe kan iedere (volgende) regio in het axon z’n eigen actiepotentiaal genereren?
Positieve lading t.g.v. influx van Na+ depolariseert naastliggende regio tot drempelwaarde (+ de tijdelijke inactivatie van Na+ kanalen daarna)
Op welke twee manieren kan de snelheid van de geleiding verhoogd worden?
- Axon diameter vergroten (minder elektrische weerstand tegen stroom + komt vooral voor bij invertebraten)
- Axon wordt gemyeliniseerd
Hoe komt het dat door een gemyeliniseerde axon de snelheid vd geleiding wordt verhoogd?
- Actiepotentiaal wordt alleen geproduceerd t.h.v. de knopen van Ranvier
- Impuls springt van knoop tot knoop
(komt voor bij vertebraten)
Hoe wordt het genoemd als het actiepotentiaal/impuls van knoop tot knoop springt?
Saltatorische geleiding
Waar eindigt het actiepotentiaal?
In de axonterminal en geeft signaal door aan andere zenuwcel, spier of klier via synapsen
Wat zijn synapsen?
Intercellulaire juncties
Welke twee soorten synapsen zijn er?
- Presynaptische cel: verzendt AP
2. Postsynaptische cel: ontvangt AP
Welke twee basistype synaptische cel zijn er?
Elektrische en chemische