Deutrostomen deel 2 Flashcards
Wat is de naam voor morfologisch slechter ontwikkelde wervels?
Rudimentaire wervels
Bij welke dieren zijn kaken ontstaan? en bij welke monddelen?
Kaken bij vissen
Monddelen bij insecten
In het phylum Chordata heb je het subphylum Somatochordata (vertebraten), welke 5 groepen behoren daarbij?
- Vissen
- Amphibia
- Reptielen
- Aves
- Mammalia
(vissen en amphibia al besproken in deel 1)
Wat zijn de typische kenmerken voor reptielen? (9, waaronder ademhaling, hart, bevruchting etc)
- Tetrapoda (4-potig)
- Verhemelte tussen mond- en neusholte
- skelet volledig verbeend
- Droge huid + hoornschubben
- Longademhaling: thoracale ventilatie
- Hart: twee atria + twee (onvolledig gescheiden) ventrikels
- Inwendige bevruchting, ovi- of vivipaar
- Rechtstreekse ontwikkeling (geen larvaal stadium)
- Chleidoïsch, amnioot ei met lederachtige schaal, voortplanting op land
Waarvoor dienen de hoornschubben op de droge huid van reptielen?
Gaat waterverlies tegen + bedekking lichaam
Wat is thoracale ademhaling?
Borstademhaling, tussenribspieren zorgen voor meer borstholtvolume
Bij welk reptiel zijn de twee ventrikels in het hart wél gescheiden?
alleen bij krokodillen volledig gescheiden, vierkamerhart
Wat betekent ovi- of vivipaar?
Ovipaar: Eierlegend
Vivipaar: jongeren levend geboren
Welke vier extra-embryonale vliezen hebben cleidoïsche of amnioten eieren bij reptielen?
Amnion
Allantois
Dooierzak
Chorion
Wat zijn de drie groepen Amniota?
Reptielen, Vogels en Zoogdieren
Wat is het amnion?
vruchtvlies voor vruchtwater + embryo
Wat is het allantois?
middelste vruchtvlies, vergroeid met buitenzijde van amnion
Wat is de dooierzak?
Vliezige zak bevestigd aan het embryo
Wat is het chorion?
Het buitenste vlies
Waar vindt de voortplanting met cleidoïsche of amniote eieren plaats?
Op het land
Hoe wordt de dubbele bloedsomloop van reptielen genoemd? + waarom een dubbele omloop?
Systemisch en pulmonaal cirulatiesysteem
Zodat zuurstof meer efficiënt naar lichaam gebracht wordt
(Pulmonaal: de longen betreffend)
Wat zijn de vijf kenmerken van de levenswijze van reptielen?
- Landdieren (hoewel sommige soorten terugkeerde naar water)
- Cleidoïsche eieren ontwikkelen steeds op land of inwendig
- Herbivoor of carnivoor
- Ectotherm/koudbloedig (warmte komt van buiten)
- Interne bevruchting: sperma bevrucht de eieren voor de protectieve membranen gevormd worden
Kijkend naar de evolutie van reptielen, welke drie classificaties kunnen er gemaakt worden? (dus de eerste drie classificaties van reptielen)
- Anapsida
- Synapsida
- Diapsida
Wat zijn de twee kenmerken van Anapsida?
- Uitgestorven orde (+ 1 huidige: schildpadden)
- 1 holte in schedel: Orbit
Wat zijn de drie kenmerken van synapsida? (250 MYA)
- Uitgestorven orde
- Daaruit ontwikkeld: Therapsiden -> zoogdieren
- 2 holtes in schedel -> laterale temporale orde (achter) + orbit
Wat zijn de vier kenmerken van diapsida? (230 MYA)
- uitgestorven orde + meest huidige orde
- Daaruit ontwikkeld: Archosauria -> krokodillen, dinosauriërs + vogels
- Daaruit ontwikkeld: Lepidosauria -> hagedissen, slangen, tuatara
- 3 holtes in schedel -> Dorsale temporale opening (boven laterale temporale opening) + laterale temporale opening + orbit
Wat zijn de zes kenmerken van crocodylia?
- 25 species, grote Carnivore waterdieren (leven in tropische gebieden)
- Nachtdieren
- Slechts 2 alligator soorten
- Kaaimannen leven in centraal + zuid Amerika
- Gevialen leven in Indië en Nepal
- Meest moderne reptielen (4 kamer hart + bouwen nesten, broedzorg)
Wat was de naam van de eerste vogel + hoe zag deze eruit?
Archaeopteryx, had tanden en veren op vleugels en staart maar voorste ledenmaten leken qua skelet op poten
Wat zijn de vijf typische kenmerken van aves?
- Tetrapoda met vleugels
- Schubben enkel op achterpoten - voorpoten: vleugels
- Huid klierloos (met uitzondering van stuitklier)
- Hoornsnavel zonder tanden
- Longen met buizenstelsel + luchtzakken
- Hart met twee atria en twee ventrikels
- Cleidoïsch, amnioot ei met kalkschaal
Wat zijn de twee nieuwe kenmerken van aves?
- Vliegskelet (dunne + holle beenderen die vaak gefusioneerd zijn)
- Veren voor vliegen + behoudt warmte (endotherm)
Welke aanpassingen zijn er bij aves, ter gevolgen van het kunnen vliegen?
- Efficiënte ademhaling (lucht passeert longen in 1 richting)
- Efficiënte circulatie (spieren krijgen volledig zuurstofrijk bloed + snelle hartslag)
- Endothermie/warmbloedig (hoge lichaamstemp (40-42 graden) laat hoog metabolisme toe)
- kam op borstbeen voor aanhechting vliegspier
Waar ontwikkelen de cleidoïsche eieren van aves zich?
Op het land met broedzorg door ouder(s)
Hoe wordt het wensbeen voor de vliegspieren ook genoemd? + wat is het?
furcula, het zijn gefusioneerde sleutelbeenderen
Hoe wordt de inwendige bevruchting van aves genoemd?
Cloacale kus (cloacale appositie)
Wat is een cloaca?
opening in het lichaam waardoor zowel ontlasting + urine + genitale afscheiding door wordt uitgezet
Waardoor is een cloacale kus nodig bij vogels voor de bevruchting?
Omdat mannelijke vogels geen penis hebben, dus de paring gaat via de cloaca
Wat is het verschil tussen nestvlieders en nestblijvers?
Nestblijvers: blijven in nest en wachten op ouder voor voedsel
Nestvlieders: gaan op pad met ouder (zoals eendjes)
Waarop wordt de classificatie van vogels gebaseerd?
De bek en poten
Hoe heet de grootste orde vogels?
Passeriformes of zangvogels (60%)
Waarop wordt de vorm vd snavel en poten op aangepast?
Levenswijze
Wat zijn de 11 typische kenmerken van Mammalia?
- Tetrapoda (met nagels, klauwen of hoeven)
- Skelet bijna volledig verbeend
- Heterodont gebit
- Diafragma tussen borst- en buikholte
- Hart: 2 atria + 2 ventrikels
- Endotherm
- Klierrijke huid met haren
- Borstklieren (vrouwen voor melk)
- Inwendige bevruchting
- Amnioot ei dat inwendig ontwikkeld
- Placenta
Wat is een heterodont gebit?
Bezit van meer dan 1 morfologie aan tanden (snijtanden, hoektanden, kiezen etc)
Differentiatie daarvan naargelang eetwijze
Wat zijn haren + waar dienen ze voor?
- Lange, keratine-rijke filamenten die uitgroeien uit haarfollikels
- Zorgen voor warmte, camouflage, verdediging of sensorische waarneming
Wat is de placenta? + wat doet het?
Gespecialiseerd orgaan dat foetaal en moederlijk bloed nauw in contact brengt
Welke vijf verschillende speciale adaptaties hebben plaatsgevonden in sommige groepen Mammalia?
- gespecialiseerde tanden (aangepast aan eetgewoonten)
- Ontwikkeling van hoeven en hoornen
- Leven op land of in water
- Vliegende zoogdieren = vleermuizen
- Zwemmende zoogdieren bv: zeeroofdieren, walvisachtigen
Waar is de lengte en vorm vh darmsysteem voor Mammalia van afhankelijk?
eetgewoontes en of ze eten herkauwen of niet
Uit welke twee subklassen bestaan Mammalia?
Prototheria + Theria
Wat is de omschrijving voor de subklasse prototheria?
Meest primitieve zoogdieren
Orde Monotremata
Wat zijn de 4 kenmerken van Monotremata?
- Eierleggende zoogdieren
- 3 levende soorten (vogelbekdier, mierenegel, vachtegel)
- 1 opening: cloaca
- Zogen, maar geen tepels
Wat is een kenmerk van de subklasse theria?
Ze zijn vivipaar (jongeren levend geboren) + 2 superordes
Welke twee superordes behoren bij subklasse theria?
- Metatheria (orde: marsupialia)
- Eutheria (placentaire zoogdieren)
Wat zijn de 3 kenmerken van de orde marsupialia (= buideldieren, onder superorde metatheria)?
- Ei heeft chorion en amnion (+ dooier en allantois), geen schaal
- embryo wordt korte tijd gevoed door dooier
- Na geboorte, kruipt ‘embryo’ in buidelzak, hecht aan tepel en ontwikkeld verder
(kangoeroe, koala)
Wat is het kenmerk van superorde eutheria/placentia?
Maken een echte placenta aan die instaat voor voeding vd ontwikkelende foetus (gevormd uit foetaal en moederlijk weefsel)
Eutheria/placentalia -> placentale zoogdieren
Benoem het verloop van Chordata (in levensboom) naar de orde Marsupialia
Chordata -> Vertebraten -> Mammalia -> subklasse Theria -> superorde Metatheria -> orde Marsupialia (buideldieren)
(als voorbeeld om te begrijpen waar we zitten)
Uit welke orde van zoogdieren is de mens geëvolueerd?
De orde vd Primates
Welke twee belangrijke kenmerken ontwikkelde de orde van de primaten?
- Grijpende vingers en tenen (= arboreale leefwijze)
- Binoculair zicht (ogen vooraan in gezicht: dieptezicht)
In welke twee groepen zijn primaten gesplitst?
Prosimianen + anthropoïden
Wat is een kenmerk van prosimianen?
Nachtdieren en maar enkele overlevenden (zoals halfapen/lemuren)
Wat is een kenmerk van anthoropoïden?
Het zijn dagdieren, hiertoe behoren apen, mensapen en mensen
Welke groep is geëvolueerd uit enkele anthoropoïden die naar Zuid-Amerika zijn geëmigreerd? (30MYA)
Nieuwe Wereld Apel (breedneusapen)
Leven in bomen en grijpen objecten met lange beweegbare staarten
Welke twee groepen zijn ontstaan uit de anthoropoïden die in Afrika bleven?
- Oude Wereld Apen (smalneusapen): leven in bomen/op de grond, geen grijpstaart
- Hominoidea: grotere hersenen, meer sociale interacties + gibbons, mensapen en mensen
