WYBRANE NOWOTWORY PRZEWODU POKARMOWEGO

Question 1

Nowotwór

Answer 1

zaburzenie wzrostu - nadmierna proliferacja komórkowa, bez związku z fizjologicznym zapotrzebowaniem danego narządu (def. Międzynarodowej Unii p/rakowej)

Question 2

KLASYFIKACJA NOWOTWORÓW

Answer 2

· Niezłośliwe – podobieństwo do komórek tkanki macierzystej. Guzy rosną wolno, nie naciekają otaczających tkanek, nie tworzą odległych przerzutów
· Złośliwe – komórki mniej zróżnicowane, mają zdolność do postępującego wzrostu i naciekania otaczających tkanek. Komórki nowotworowe → naczyń chłonnych/krwionośnych → tkanek i narządów → wtórne ogniska (przerzuty)

Question 3

ETAPY ROZWOJU NOWOTWORU W FAZIE PRZEDINWAZYJNEJ:

Answer 3

· Mutacja genetyczna → ↑skłonność komórki do proliferacji
· Hiperplazja - ↑↑rozrost zmienionej komórki i potomnych, (zachowują morfologię komórek prawidłowych)
· Dysplazja - komórki odbiegają pod względem morfologii i orientacji w tkance od komórek prawidłowych
· Rak przedinwazyjny - komórki nowotworowe → ↑nieprawidłowości: wzrost i morfologia, nowotwór nie naruszył granicy między tkankami

Question 4

RAK ŻOŁĄDKA

Answer 4

Zapadalność na raka żołądka jest związana z rejonami geograficznymi, różni się nawet dziesięciokrotnie w poszczególnych rejonach świata. Polska należy do krajów, gdzie zachorowalność na to schorzenie jest bardzo wysokie. Co 3 mężczyzna i co 8 kobieta spośród wszystkich nowotworów zapada na raka żołądka

Question 5

RAK ŻOŁĄDKA - Czynniki ryzyka:

Answer 5

· Dysplazja błony śluzowej żołądka (↑prawdopodobieństwa zachorowalności na raka ↔ ↑stopniem zaawansowania zmian dysplazji)
· Przewlekła nieleczona infekcja Helicobacter pylori
· Przewlekły zanikowy nieżyt błony śluzowej żołądka
· Niedokrwistość złośliwa
· Długoletni stan po resekcji żołądka
· ↑pokarmów konserwowych, wędzonych, ↑NaCl, ↑azotanów wraz z ↓spożycie wit. C
· Palenie papierosów

Question 6

RAK ŻOŁĄDKA - Objawy:

Answer 6

· We wczesnym stadium ok 80% przypadków przebiega bezobjawowo

Question 7

RAK ŻOŁĄDKA - Niespecyficzne objawy:

Answer 7

· Wczesne uczucie sytości, nudności, niecharakterystyczne bóle w nadbrzuszu często mylone z chorobą wrzodową
· W stadium zaawansowanym ból, rozpieranie lub dyskomfort w nadbrzuszu, odbijania, niesmak w ustach, brak apetytu,

Question 8

RAK ŻOŁĄDKA - przerzuty do:

Answer 8

· Wątroby
· Płuc
· Jajników

Question 9

RAK ŻOŁĄDKA - Rozpoznanie:

Answer 9

· Endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego z badaniem histopatologicznym
· RTG – umożliwia wykrycie zmian zaawansowanych

Question 10

RAK ŻOŁĄDKA - Leczenie:

Answer 10

· Operacyjne – całkowita bądź prawie całkowita resekcja żołądka
· ↓wrażliwość na metody terapii uzupełniająej: chemioterapia, radioterapia, immunochemioterapia

Question 11

NOWOTWORY JELITA GRUBEGO - Patogeneza:

Answer 11

· Wywodzą się z gruczolaków (stany przedrakowe), makroskopowo mających postać polipa

Question 12

Polip

Answer 12

struktura wyrastająca do światła jelita bez precyzowania jej budowy histologicznej. Największe prawdopodobieństwo zrakowacenia mają polipy gruczolakowate. Czas przemiany wynosi 5-10lat

Question 13

NOWOTWORY JELITA GRUBEGO - Czynniki ryzyka:

Answer 13

· Dieta wysokokaloryczna, bogatotłuszczowa, wysokobiałkowa
· Niewielka aktywność fizyczna, otyłość i ↑stężenie insuliny (przy insulinooporności)
· ↑Ryzyka zachorowań wraz z wiekiem

Question 14

NOWOTWORY JELITA GRUBEGO - Objawy:

Answer 14

· Obecność krwi w stolcu
· Nagłe zmiany w rytmie wypróżnienia (biegunki lub zaparcia naprzemienne), niewielkie bóle brzucha
· Dyskomfort po wypróżnieniu
· Uczucie niepełnego wypróżnienia, chudnięcie
· Gorączka

Question 15

NOWOTWORY JELITA GRUBEGO - Rozpoznanie:

Answer 15

· Badanie endoskopowe: sigmoskopia, badanie okrężnicy i odbytnicy
· Kolonoskopia
· USG jamy brzusznej
· Badanie na krew utajoną jako przesiewowe w profilaktyce
· RTG z kontrastem

Question 16

NOWOTWORY JELITA GRUBEGO - Leczenie:

Answer 16

· Operacyjne

· Chemioterapia

Question 17

Postępowanie dietetyczne u chorych z nowotworem - Zaburzenia:

Answer 17

• zaburzenie metabolizmu ustrojowego i upośledzenie stanu odżywienia, związanego z utratą łaknienia, zmniejszone odczuwanie smaku, trudnością przyjmowanych pokarmów.
• Może też rozwinąć się zespół upośledzonego wchłaniania będący następstwem zmniejszonego wydzielanie soli żółciowych i enzymów trzustkowych.
• Pojawiają isę zaburzenia gospodarki elektrolitowej i wodnej związane z uporczywymi wymiotami

Question 18

INNE PRZYCZYNY WYNISZCZENIA NOWOTWOROWEGO:

Answer 18

· Zaburzenia metaboliczne
· Upośledzenie syntezy białek
· Zaburzenia tolerancji na glukozę
· Opóźnienie lub zmniejszenie sekrecji na insulinę
· Wzrost stężenia hormonu wzrostu (zaburzenia przemiany tłuszczów, białek, węglowodanów, składników mineralnych, witamin)

Question 19

ZABURZENIA METABOLICZNE U CHORYCH NA NOWOTWORY

Answer 19

• W:
  · ↑glukoneogenezy z aminokwasów, mleczanów, glicerolu, oporność na insulinę

Tłuszcze
· ↑lipolizy
· Brak hamowania oksydacji tłuszczu przez glukozę
· ↓lipogenezy
· ↓↑ lipidów w osoczu

Białka
· ↑katabolizmu białek mięśni
· ↑obrotu metabolicznego wszystkich białek ustroju
· ↑syntezy białek w wątrobie i ↓ w mięśniach

Question 20

NOWOTWORY - Cel żywienia:

Answer 20

· Poprawa stanu odżywiania, ma to szczególne znaczenie dla efektywności stosowanej terapii chirurgicznej, chemio i radioterapii, a także poprawa stanu immunologicznego ustroju

Question 21

NOWOTWORY - ZALECENIA ŻYWIENIOWE

Answer 21

· Dieta łatwostrawna, ↑E, ↑B z odpowiednio zbilansowanymi witaminami i składnikami mineralnymi
· IF niemożliwe stosowanie żywienia naturalnego THEN żywienie dojelitowe przez zgłębnik lub żywienie pozajelitowe

Question 22

ZALECENIA DIETETYCZNE WYNIKAJĄCE Z LOKALIZACJI NOWOTWORU

Answer 22

Usta, przełyk - Dieta papkowata, płynna wzmocniona, picie w czasie posiłków
Żołądek - Posiłki o małej objętości, mało tłuszczu, dieta oszczędzająca, ewentualnie żywienie enteralne lub parenteralne
Jelita - Dieta niskotłuszczowa, bezlaktozowa, żywienie enteralne lub parenteralne
Wątroba - Dieta o kontrolowanej zawartości białka elektrolitów i płynów
Trzustka - Dieta niskotłuszczowa z ewentualną podażą enzymów trawiennych podobna do zalecanej w cukrzycy
Nerki - Dieta o kontrolowanej zawartości białka, elektrolitów i płynów