Week 2 HC.2 Autonome zenuwstelsel Flashcards
Sympathicus en parasympathicus effecten op
- Oog, pupil
- Speekselklieren
- Hartfrequentie
- Longen
- Spijsverteringskanaal
- Blaas, sfincter
- Penis
- Clitoris, labia minora
Symp - parasym
- Oog: mydriase: miose
- Speekselklieren: lichte secretie: secretie
- Hartfrequentie: omhoog:omlaag
- Longen: bronchodilatatie: bronchoconstrictie
- Spijsverteringskanaal: verlaagde mobiliteit: verhoogde mobiliteit
- Blaas sfincter: contractie: relaxatie
- Penis: ejaculatie: erectie
- Clitoris, labia minora: -: erectie
Waar komt viscero-sensibele info binnen en wat is dit?
- O2, bloeddruk, smaak, rekking
- Komt binnen in nucleus tractus solitarii
- Vanuit NTS wordt de info verder verdeeld en gaat weer terug naar het lichaam via het efferente systeem
Pupilreflex
- Prikkel wordt weggenomen
- Prikkel via retina naar ganglioncellen
- Ganglioncellen gaan naar thalamus naar lateral geniculate nucleus en schakelt daar over op pretectal nucleus in hoger gelegen gedeelte van de hersenstam
- Signaal wordt doorgegeven aan Edinger-Westphal nucleus
- Verwerking via n. oculomotorius
- Overschakelen preganglionair naar postganglionair in ganglia cilliare
- Contractie van m. sphincter pupillae
Accommodatiereflex
- Via parasympathicus
- Miose: pupilvernauwing via m. sphincter pupillae
- Accommodatie via m. ciliaris –> goed zicht voor dichtbij gelegen voorwerpen, vernauwing via m. ciliaris, lens wordt dus boller
Convergentie: ogen gaan dichter naar elkaar toe –> makkelijker dingen van dichtbij zien
Mydriase
Pupilverwijding via m. dilatator pupillae
Wat kunnen noradrenaline, neuropetide Y en ATP doen?
- ATP bindt aan purine receptor –> snelle depolarisatie door natrium en kalium –> opening calciumkanalen
- Noradrenaline werkt trager en bindt op noradrenerge receptor die via second messenger IP3 de receptor op het ER kan activeren –> extra calcium
- Neuropeptide Y bindt daarna aan een G-eiwit gekoppelde receptor –> verhoging intracellulaire calcium concentratie
Door de verschillen in snelheid ontstaat een langer durende respons
Vasodilatatie door acetylcholine via NO
- Acetylcholine wordt afgegeven door parasympathisch axon en bindt aan metabotrope receptor op het endotheel
- Vorming van IP3 –> stijging calciumconcentratie via G-eiwit Gq
- Activatie van Ca-afhankelijk systeem dat NO maakt
- No diffundeert van endotheel naar gladde spiercel
- NO activeert GC (guanylaat cyclase)
- GC zet GTP om in cGMP
- cGMP zorgt voor relaxatie door calciumconcentratie omlaag te krijgen
Sildenafil (viagra)
Remt de afbraak van cGMP –> vasodilatatie kan langer aanhouden
Innervatie van het hart via sympathicus
- Via thoracale ruggenmerg en via grensstreng overschakeling van preganglionair naar postganglionair naar pacemakers en hartspiercellen
- Activatie van bèta-adrenerge receptoren
- Positief inotroop effect op de hartspiercellen
- Stimuleert If en Ca-kanalen
Innervatie van het hart via parasympathicus
- Loopt via n. vagus en activeert pacemakers SA- en AV-knoop
- Activatie van muscarine receptoren
- Remming If en Ca-kanalen en stimulatie K-kanalen
Wat is de plexus cardiaus?
Een groot doorvoerstelsel
Wat zijn de sensoren in het cardiovasculair systeem?
- Baroreceptoren in halsslagader en aortaboog: snelle invloed op hartslag en vaatweerstand
- Chemoreceptoren in atria en vena cava: lange termijn invloed op circulerend volume, onder andere via de nieren
Baroreceptoren
- In sinus caroticus en aortaboog
- Lopen mee met n. 9 en n. 10
- Vrije zenuweindigingen die de rekkingsgraad van de vaatwand heel snel weten
Wat gebeurt er bij een gerekte vaatwand?
Vaatwand gerekt –> baroreceptoren meten een hoge bloeddruk en raken geactiveerd wat zorgt voor actiepotentialen
- De actiepotentialen zijn een maat voor de rekkingsgraad
- Bij activatie van barosensoren zal de bloeddruk omlaag gaan
- Info gaat naar nucleus tractus solitarii en nucleus ambiguus waar een negatieve respons ontstaat –> sympathicus wordt geremd en parasympathicus geactiveerd –> vasodilatatie en lagere hartfrequentie –> bloeddruk daalt
Welke 2 typen volumereceptoren en wat doen ze?
- A-vezels: vuren met name bij contractie van de atria
- Bevinden zich in de atria - B-vezels: vuren met name bij contractie van de ventrikels en bij diastole als de atria zich weer vullen en de druk weer toeneemt
- In vena cava
- Meten de vulling van vaatselsel
- Hoe meer bloed er in omloop is, hoe meer actiepotentialen
- Lopen mee met n. vagus
Wat is een maat voor hoeveel vocht er in de circulatie loopt?
De centrale veneuze druk die gemeten wordt door de volumereceptoren
Tot wat leidt de activatie van B-vezels
Tot hogere hartfrequentie en vasodilatatie van de nierarteriën
- Remming van sympathicus die naar de nieren gaat
- Verhoogde diurese = je gaat meer uitplassen –> vermindering hoeveelheid vocht van totaal circulerend volume in het vaatstelsel
Dysautonomie
Ziektes die ontstaan door aandoeningen in het AZS
- Multiple system athrophy
- Shy-Drager syndroom
Shy-Drager syndroom
- Incontinentie doordat sphincter niet goed werkt
- Orthostatische hypertensie: lage bloeddruk als je snel overeind komt
- Impotentie: erectie werkt niet goed, doordat de vezels van parasympathicus niet goed werken
- Verlies van transpiratievermogen doordat sympathicus niet meer goed werkt
Vergiftiging met cholinesteraseremmers
- Door zenuwgassen en organofosfaat insecticiden
- Incontinentie
- Zweten
- Miosis
- Emesis = braken
- Bronchorrea = overmatige slijmproductie
- Lacrimatie = overmatige traanproductie
- Diarree
= verhoogde werking van parasympathicus aangezien acetylcholine niet wordt afgebroken
