VZ Les 3.2

Question 1

Functie angst

Answer 1

> Alarmsignaal (gevaar)
Voorbereiding lichaam op snel handelen
Afstand houden vh gevaar

“fight, flight, freeze’

Question 2

Wat is een psychose?

Answer 2

Een toestand waarbij iemand zijn grip op de realiteit kwijt is. Hij ziet of hoort soms dingen die er niet zijn (hallucinaties) en is overtuigd van bepaalde ideeën die niet kloppen (wanen).

Ieder mens is gevoelig voor psychoses, maar niet iedereen is even kwetsbaar.

Question 3

Begeleiding bij angstklachten

Answer 3

VPK vraagt patiënt een lijst te maken van alle situaties die hij moeilijk vindt = inventarisatie.
-> samen bespreken met vpk –> kan confronterend zijn voor patiënt.
- voor patiënt schaamtevol om te erkennen waar hij allemaal bang voor is. Vaak is vpk de
1e aan wij hij zijn verhaal zo gedetailleerd verteld.
- ook realiseren de meeste patiënten zich pas de volle omvang van hun klachten als die
allemaal op papier staan.

Inventarisatie is noodzakelijk: is basis vh oefenprogramma + in deze fase bouwt vpk goede werkrelatie op –> vertrouwen hierin is erg belangrijk.

Als klachten geïnventariseerd zijn, worden ze in een angsthiërarchie geplaatst: minst lastige situaties onderaan + moeilijkste bovenaan.

Question 4

Wat is Cognitieve Gedragstherapie (CGT)?

Answer 4

= vorm van psychotherapie => samenvoeging van 2 psychotherapeutische methoden:
- cognitieve therapie & gedragstherapie

Cognitieve therapie richt zich op het onderzoeken vh gedachtepatroon (cognitie) en de invloed van deze gedachten op het gevoelsleven -> d.m.v. therapeutische methoden en technieken probeert men de gedachtegang te beïnvloeden.

Gedragstherapie richt zich op het veranderen van probleemgedrag.

Question 5

Verpleegkundige interventies bij zorgvrager met angst:

Answer 5

0 Exposure en responspreventie 
0 Gedragsexperiment
0 Taakconcentratie
0 Ontspanningsoefeningen
0 Gedachteschema (G-schema)
0 Terugvalpreventie plan
0 Signaleringsplan
0 Psycho-educatie
0 huisbezoek
0 Betrekken vd omgeving
0 Behandeling thuis
0 Resocialisatie

Question 6

Exposure en responspreventie

Answer 6

iemand met smetvrees moet deurknop aanraken (exposure), zonder vervolgens zijn handen te wassen (responspreventie)

Question 7

Gedragsexperiment

Answer 7

= combi van cognitieve therapie en exposure

-> men gaat in de werkelijke situatie toetsen of de angstige cognitie uitkomt.

Question 8

Taakconcentratie

Answer 8

wordt de patiënt geleerd om de naar binnen gerichte aandacht naar buiten te richten;
patiënt richt zijn aandacht op zijn taak en niet op de eigen lichamelijke sensaties en gedachten.

Question 9

Gedachteschema (G-schema)

Answer 9

-> helpt patiënten om gedachten en gevoelens naar aanleiding van een gebeurtenis uit elkaar te halen. De patiënt onderzoekt zelf of de eigen gedachten in de betreffende situatie wel / niet kloppen. Met als doel om de niet-helpende (irrationele) gedachten, die leiden tot disfunctioneel gedrag, om te buigen naar helpende gedachten, die bijdragen aan meer wenselijk gedrag.

5G-schema:
Gebeurtenis - Gedachte(n) - Gevoel - Gedrag - Gevolg

Question 10

Psycho-educatie

Answer 10

= 1e stap in behandeling van angststoornissen.
het is belangrijk dat de patiënt begrijpt waardoor de klacht in stand wordt gehouden en hoe dat door therapie kan worden afgebouwd.

Question 11

Maatschappelijke gevolgen van dwang en resocialisatie

Answer 11

stoornis kan ingrijpen op alle aspecten vh dagelijkse leven.

Situaties door angst vermijden.

Belangrijke taak vpk = resocialisatie => het begeleiden vd patiënt bij zijn terugkeer in de maatschappij.

Question 12

Gevolgen voor zorgvragers met een psychose

Answer 12

Beperkte ziekte-inzicht -> wanneer de overtuiging waaruit bijv. een waan groot is, is een patiënt niet altijd gemotiveerd om behandeling te aanvaarden. Dit past goed bij een psychotische stoornis omdat de psychotische ervaringen ervoor zorgen dat de patiënt de werkelijkheid anders ervaart of er anders over denkt.

Vaak ervaren patiënten problemen in hun dagelijks leven -> gebrek aan concentratie of zich niet begrepen voelen door anderen.

Psychose kenmerkt zich door een overtuiging of ervaring die niet overeenkomt met de objectieve werkelijkheid.

Question 13

Soorten behandelingsgroepen bij psychose

Answer 13

> Behandeling gericht op herstel
Behandeling per fase
Behandeling bij verhoogd risico op psychose
Behandeling bij een psychotische stoornis

Question 14

Behandeling gericht op herstel - Psychose

Answer 14

moet samen met de patiënt beoordeeld worden in welke mate de psychotische ervaringen psychisch lijden veroorzaken + in hoeverre de omgeving lijdt onder de psychotische ervaringen van hun naasten.

+ er moet gekeken worden naar de invloed op het functioneren.

Bij behandeling -> aandacht zijn voor het maatschappelijk, symptomatisch en persoonlijk herstel.

Iedere patiënt -> individueel behandelplan; dat door de patiënt en behandelaar samen wordt opgesteld in aansluiting op de zorgbehoefte en hulpvraag.

Question 15

Behandeling per fase - Psychose

Answer 15

In zorgstandaard Psychose -> onderscheid gemaakt tussen de behandeling van mensen met verhoogd risico op het ontwikkelen van een psychose en mensen die al daadwerkelijk een psychose hebben meegemaakt.

Behandeling van psychotische stoornissen -> combi van interventies toegepast, omdat er meestal zorgvragen op verschillende terreinen zijn.

In behandeling => shared-decision making: van belang dat professional zoveel mogelijk probeert aan te sluiten bij het verklaringsmodel vd patiënt + zijn eigen kennis inzet in overeenstemming met de persoonlijke voorkeuren vd patiënt.

Question 16

Behandeling bij verhoogd risico op psychose

Answer 16

richt zich in beginsel op het normaliseren van psychoseachtige ervaringen door uitleg te geven over hoe bijv. stemmen ontstaan + psycho-educatie en CGT.

Doel van deze interventies = het verminderen van lijdensdruk en vh risico op het ontwikkelen van een psychose.

Nog geen antipsychotica ingezet, omdat de effecten niet opwegen tegen de risico’s en er zelfs aanwijzingen zijn dat gebruik ervan in deze fase de kans op een 1e psychose vergroot.

Question 17

Behandeling bij een psychotische stoornis

Answer 17

In zorgstandaard psychose -> overzicht met interventies die kunnen worden ingezet bij een 1e psychose: onderscheid gemaakt tussen medicamenteuze en niet-medicamenteuze interventies én interventies die altijd aangeboden moeten worden dan wel optionele interventies.

Per stadium verschillen de focus + intensiteit vd behandeling. Alle interventies kunnen evenwel in elke fase worden ingezet.

Question 18

Niet-medicamenteuze behandeling - psychose

Answer 18

> Psycho-educatie
-> psychotische kwetsbaarheid hangt samen met factoren in dagelijks leven -> van belang
om met patiënt te onderzoeken welke stressfactoren een rol spelen bij het evt. toenemen
van psychotische ervaringen.

> Cognitieve gedragstherapie
-> erop gericht om een andere houding te ontwikkelen tegenover de stemmen of de
overtuiging, waardoor de lijdensdruk afneemt en mensen zich minder laten beperken
door de psychotische ervaringen.

> Gezinsinterventies
> Traumabehandeling
> Leefstijlinterventies
> Interventies gericht op werk en school
> Versterken van sociale contacten

Question 19

Attitude bij psychose

Answer 19

Het is van belang om altijd te werken vanuit een herstelgerichte attitude, waarbij perspectief wordt geboden.
Ook is het van belang om uit te gaan van een systeemgerichte attitude, waarbij de aandacht niet alleen naar de patiënt uitgaat, maar ook naar de context -> betrekken van naasten bij het behandelproces en om het kijken naar context gerelateerde factoren (geloof en opvoeding).

Psychotische ervaringen gaan vaak gepaard met gevoelens van angst -> professionals moeten aandacht hebben voor deze angst + patiënt ondersteunen.

+ goede behandelrelatie is voor elke patiënt-behandelaar-relatie van groot belang.